Soru 1: Engellilerin hastanelerde hangi hakları bulunmaktadır?
Engellilerin sağlık hizmeti alırken öncelik sıraları bulunmaktadır. Sağlık Bakanlığı kayıtlarında “öncelikli” kaydı bulunan vatandaşlarımız kendilerine ayrılmış olan kontenjandan faydalanarak randevu alabilmektedir.
Soru 2: Engelliler için gerekli olan araç-gereçler, tıbbi malzeme, sarf malzemeleri, ortez-protez gibi malzemelerin bedelleri nasıl karşılanmaktadır?
5510 sayılı Kanun ve Genel Sağlık Sigortası İşlemleri Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde düzenlenen Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinde (SUT) belirtilen şekilde yardımcı araç-gereçler, tıbbi malzeme, sarf malzemeleri, ortez-protez gibi malzemelerin ödemeleri SGK tarafından yapılmaktadır.
Soru 3: Fizik tedavi hizmetinden nasıl yararlanılır?
Uygun rapor alındığında engelli birey durumuna göre devlet hastanelerinde fizik tedavi alınabilir.
Sağlık raporlarının düzenlenmesi, Fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarının kurumca ödenebilmesi için;
a. 30 seansa kadar (30. seans dahil) olan fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları için fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzman hekimince,
b. SUT eki “Bölge/Seans Kontrolüne Tabi Olmayan Tanı Listesi”nde (EK-9/B) yer alan tanılarda 30 seans sonrası devam edilecek tedaviler için;
- 31-60 seansa kadar (60. seans dahil) olan fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları için en az bir fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzman hekiminin yer aldığı (sağlık hizmeti sunucusunda birden fazla fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzman hekimi bulunması durumunda sağlık kurulu bu hekimler tarafından oluşturulacaktır) sağlık kurumu sağlık kurulunca (ayaktan tedavilerde resmi sağlık kurulunca),
- 60 seans üzeri olan fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları için en az bir fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzman hekiminin yer aldığı (sağlık hizmeti sunucusunda birden fazla fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzman hekimi bulunması durumunda sağlık kurulu bu hekimler tarafından oluşturulacaktır) üçüncü basamak sağlık kurumu sağlık kurulunca, sağlık raporu düzenlenmesi gerekmektedir.
Soru 4: Evde sağlık hizmetinden faydalanabilir mi?
Evde sağlık hizmeti almak isteyen hastalar veya aile bireyleri Sağlık Bakanlığı bünyesindeki ulusal çağrı merkezi 444 38 33 nolu telefonu arayarak müracaat ederler.
Çağrı merkezindeki görevli personel hizmet talep eden kişi ile görüşme yaparak gerekli işlemleri başlatır. İlk görüşmeyi takiben Koordinasyon Merkezi’ndeki görevli sağlık personeli tarafından hizmet talep eden kişi ile görüşme yapılarak hasta ile ilgili hastanenin ekiplerine yönlendirilir. Evde sağlık hizmeti alacak kişi hekim ve yardımcı sağlık personelinden oluşan ekip tarafından evinde ziyaret edilir. Hizmet alacak kişinin durumu ve sunulacak hizmet belirlenir. Hekim tarafından evde sağlık hizmeti alacak kişilerin varsa tedavisini planlayan diğer hekimler ile görüşerek yapılan görüş alışverişi sonrası evde sağlık hizmeti tedavi planı oluşturulur.
Soru 5: Ağız ve Diş Sağlığı Hizmetlerinden Nasıl Faydalanır?
Diğer sağlık kuruluşlarında olduğu gibi ağız ve diş sağlığı merkez/hastanelerinde de muayene ve tedavi yaptırması mümkün olan hastalar için her türlü tedavi hizmeti verilmektedir.
Koordinasyon sağlanamayan bedensel veya zihinsel engeli bulunan hastalar için ameliyathane ortamında genel anestezi veya sedasyon altında anestezi uzmanı, anestezi teknisyeni ve diş hekimi eşliğinde gerekli tedavi hizmetleri yapılabilmektedir. Evde sağlık hizmeti almak isteyen hastalar için Sağlık Bakanlığı Ulusal Çağrı Merkezi 444 38 33 no’lu telefonu arayarak başvuru yapabilirler. Evde sağlık ekibi ev ortamında yapılacak (basit çekim, hareketli protez vb) işlemleri gerçekleştirir, ev ortamında yapılamayacak (kanal tedavisi, komplikasyonlu çekim, sabit protez vb) işlemler için hastaneye yönlendirir.
Soru 6: İşitme engellilerin acil durumlarda sağlık hizmeti almalarını sağlayacak bir sistem mevcut mudur?
İşitme engelli vatandaşlarımızı acil durumlarda hayata bağlamak amacı ile Sağlık Bakanlığı tarafından Engelsiz Sağlık İletişim Merkezi (ESİM) oluşturulmuştur. Söz konusu uygulama ile engelli kişiler, telefonlarına ücretsiz olarak indirecekleri mobil uygulamalar aracılığıyla 112 Acil Servis’e anında ihbar yapabilmekte, görüntülü konuşma başlatabilmekte ya da anlık mesajlaşma yapabilmektedirler. ESİM uygulaması ile işitme engelliler 112 Acil Servisine ulaşarak konumlarını ve durumlarını belirtebilmekte, böylece işitme engelli bireyin bulunduğu olay yerine hızlı bir şekilde acil müdahale ekibi ve ambulans yönlendirilebilmektedir.