Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ın imzasıyla yayımlanan Genelge ile Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği İzleme Sistemi kuruluyor.
Engelli ve yaşlıların dijital hizmetlere erişimini kolaylaştırmak amacıyla hazırlanan “Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği” konulu Cumhurbaşkanlığı Genelgesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla Resmî Gazete’de yayımlandı.
Genelgede, engelli ve yaşlıların toplumsal yaşamın her alanına diğer bireylerle eşit şekilde katılımlarının sağlanmasında erişilebilirliğin en temel gereklilik olduğu ve günümüzde birçok hizmetin elektronik hale gelmesi ile birlikte, web siteleri ve mobil uygulamaların farklı kullanıcı kitlelerine de hitap edecek tasarıma ve içeriğe sahip olmasının elzem hale geldiği vurgulandı.
Genelge ile kamu kurumları, üniversiteler, belediyeler, kamu iktisadi teşebbüsleri, belediyeye ait şirket, işletme ve iştirakler, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, bankalar, özel hastaneler, özel öğretim kurumları, ulaşım hizmeti sunan özel kuruluşlar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan işletme belgesi alan A Grubu acenteler, iletişim ve internet hizmet sağlayıcıları ile 6563 sayılı Kanun kapsamındaki elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına, web siteleri ve mobil uygulamalarını erişilebilir hale getirmeleri talimatı verildi.
Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği İzleme Sistemi Kuruluyor
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bünyesinde “Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği İzleme Komisyonu” kurularak web siteleri ve mobil uygulamaların erişilebilirlik durumu izlenecek. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanının başkanı olduğu Komisyon, Bakanlık tarafından her yıl yayımlayacak olan “Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği İzleme Planı”na göre izlemeyi gerçekleştirecek.
İzleme Komisyonunun yanında Genelge ile ayrıca “Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği Danışma Komisyonu” da kuruluyor. Bu Komisyon, İçişleri ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlıkları, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, TÜRKSAT A.Ş. ve engellilik alanında faaliyet gösteren ulusal düzeyde en çok temsil gücünü haiz iki konfederasyonun temsilcilerinden oluşacak ve ihtiyaç halinde ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşları ile üniversiteler, meslek kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör temsilcileri çalışmalara davet edilecek. İzleme Komisyonunun çalışmalarında ortaya çıkan tereddütlü hususların karara bağlanması ve İzleme Planı oluşturulmasında destek vermesi beklenen Komisyon, aynı zamanda ilgili tarafların erişilebilirliğin sağlanması sürecinde işbirliğini de hedefliyor.
İzleme sisteminin bir diğer parçasını ise her bir kurum, kuruluş, üniversite ve tüzel kişinin kendi bünyesinde kuracağı “Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği İnceleme Komisyonu” oluşturuyor. Web siteleri ve mobil uygulamalarının erişilebilirliğini teknik olarak incelemek ve hazırladığı raporları İzleme Komisyonuna sunmak üzere kurulacak olan Komisyon, kurum, kuruluş, üniversite ve tüzel kişilerin öz değerlendirme yapmalarını, ardından gerekli düzenlemeleri hayata geçirmelerini ve erişilebilirliği sürdürülebilir olarak sağlamalarını amaçlıyor.
İzleme, Danışma ve İnceleme Komisyonlarının çalışma usul ve esasları Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yayımlanacak.
İzleme Sonucu Erişilebilirlik Logosu Kullanım Hakkı Verilecek
İzleme Komisyonunun yürüttüğü faaliyetlerine ilişkin sonuç raporları Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı tarafından duyurulacak. Yapılan değerlendirmelerin ardından erişilebilir olduğu belirlenen web siteleri ve mobil uygulamalar, 2 yıl süreyle “Erişilebilirlik Logosu” kullanma hakkına sahip olacak. Diğer yandan, Genelge ile verilen süre içinde gerekli erişilebilirlik koşullarını sağlamadığı belirlenen web siteleri ve mobil uygulamalara ilişkin bilgiler, kamuoyu ile paylaşılacak.
Bakanlık Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği Kontrol Listesi Yayımladı
Kurum ve kuruluşlar web siteleri ve mobil uygulamalarının tespitini www.aile.gov.tr adresinde yayımlanan “Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği Kontrol Listesi - A Seviyesi”ne göre yapacak. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından ilgili kurum ve kuruluşlar ile üniversitelerin görüşleri alınarak hazırlanan Kontrol Listesi, Ekim 2023’te güncellenerek yayımlanan Web İçeriği Erişilebilirlik Kılavuzu (WCAG 2.2) ilkeleri temel alınarak oluşturuldu.
W3C (World Wide Web Consortium) tarafından hazırlanan ve web erişilebilirliğinde küresel standartları belirleyen WCAG 2.2, web içeriklerinin herkes için özellikle engelli bireyler ve yaşlı kullanıcılar için daha erişilebilir hale getirilmesini hedefliyor. Web tasarımcıları, içerik yöneticileri ve geliştiriciler için önemli bir başvuru kaynağı niteliğindeki Kılavuzda yer alan ilkeler, erişilebilirliği sağlamak, artırmak ve mevcut durumu değerlendirmek açısından kritik bir çerçeve sunuyor.
Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği Kontrol Listesi - A Seviyesi, toplamda 31 ilkeden oluşuyor. Kontrol Listesinde her biri erişilebilirliğin farklı boyutlarına odaklanan 122 soru, A seviyesi kriterler çerçevesinde web sitelerinin ve mobil uygulamaların erişilebilirliğini değerlendirmeye yönelik sistematik ve uygulanabilir bir araç sunuyor.
Engelli ve yaşlı kullanıcıların dijital dünyaya tam ve etkin katılımını teşvik etmek amacıyla hazırlanan bu Kontrol Listesi; kamu kurumları ve özel sektörün erişilebilir dijital içerikler üreterek hem kamusal dijital hizmetlerde kapsayıcılığı güçlendirmeyi hem de evrensel tasarım ilkelerine uygunluk sağlamayı hedefliyor.
Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği Hakkında Genelge
Web Siteleri ve Mobil Uygulamaların Erişilebilirliği Kontrol Listesi