Aile bireylerinin karşılaştıkları sorunları en aza indirilebilmeleri ve sorunların aile odağında çözülmesine yönelik olarak ücretsiz bir şekilde Aile Eğitim Programı (AEP) sunulmaktadır. Aile Eğitim Programı ve Evlilik Öncesi Eğitim Programı kitaplarımız ‘www.aep.gov.tr’ internet adresinin yayınlar bölümünde pdf formunda ve AEP uzaktan eğitim bölümünde ise AEP e-öğrenme platformu başlığı altında e-öğrenmeye imkân verecek şekilde yer almaktadır.

Aile Eğitim Programı, aile üyesi bireylerin çağın gerektirdiği temel aile yaşam becerilerine yönelik bilgi, beceri ve tutumları kapsamlı olarak edinebilmeleri için ülke genelinde uygulanmak üzere Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanmış bir yetişkin eğitim programıdır.

Aile Eğitim Programı, ailelerin aile eğitimiyle ilgili temel ihtiyaçları dikkate alınarak geliştirilmiştir. Aile Eğitim ve İletişimi, Hukuk, İktisat, Medya, Sağlık olmak üzere 5 alan28 modülden oluşmaktadır. Detaylı bilgi için www.aep.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz.

Bakanlığımız Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen “Formatör Eğitimi Programı’na katılan ve sertifika alan Bakanlığımız personeli formatör olmaya hak kazanır.

Aile eğitim programı kitabı sayfa 92-96 arasında belirtilen eğitici profiline uygun olan kişiler AEP eğiticisi olabilir. Detaylı bilgiye </p>
www.aep.gov.tr adresinden ulaşılabilir.

İl Müdürlüklerine müracaat ederek, formatörler tarafından açılmış olan eğitici eğitim programına katılan ve eğitici sertifikası alan kişiler eğitici olma hakkı kazanır. Kişiler eğitici olmak için açılan eğitimlere katılabileceği gibi, eğitimlerin açılması konusunda talepte de bulunabilirler. Bakanlığımız personeli olmayanlar da katılabilir.

Programda yer alan içeriğin hedef kitlesi 18 yaş üstü yetişkin bireylerdir.

Bu çerçevede,

• Bekârlar
• Evlilik hazırlığı yapanlar
• Evli ve çocuksuz olanlar
• Evli ve çocuklu olanlar
• Evli ve çocukları artık evden ayrılmış olanlar
• Tek ebeveynli aileler

Kendilerine uygun olan eğitim paketlerine katılabilirler.

İhtiyaç duyduğunuz konu ile ilgili eğitim almak için bulunduğunuz ildeki İl Müdürlüklerine ve/veya size en yakın Sosyal Hizmet Merkezine başvurabilirsiniz.

Aile eğitim programı toplumun eğitim ve iletişim, sağlık, hukuk, iktisat, medya konularında bilinçlendirme amacıyla hazırlanmış olup eğitimler ücretsiz olarak verilmektedir.

Aile eğitim programı kapsamında hazırlanan yazılı materyallere www.aile.gov.tr adresi, videolar bölümünde Aile ve Toplum sekmesinden ulaşabilirsiniz. www.aep.gov.tr adresinden İstediğiniz kitabı ücretsiz olarak indirebilirsiniz.

Aile Eğitim Programı kapsamında hazırlanan görselleri de www.aile.gov.tr

www.aep.gov.tr ve youtube kanallarından (aile eğitimleri yazarak) ulaşabilirsiniz.

“Evlilik Öncesi Eğitim Programı” ile evlilik çağına gelmiş ve aile kurmak için bir araya gelen çiftlerin, evlilik hayatına hazırlanmaları ve evliliğe iyi bir başlangıç yapabilmeleri amaçlanmaktadır. Ücretsiz olarak Evlilik Öncesi Eğitimi almak isteyen çiftlerimiz Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne ya da Belediyelere başvurabilirler.

1. Evlilikte İletişim ve Yaşam Becerileri
2. Aile Hukuku
3. Evlilik ve Sağlık
4. Eğitici El Kitabı

olmak üzere 4 kitaptan oluşmaktadır. Kitap içeriklerine ulaşmak için ailetoplum/athgm adresini ziyaret edebilirsiniz.

Yeni evlenecek çiftlere ulaştırılmak üzere hazırladığımız “Evlilik Öncesi Eğitim El Rehberi” ne www.aile.gov.tr web sayfamızdan ulaşabilirsiniz.

Ülkemizdeki mevcut aile danışmanlığı hizmetlerinin belirli standartlara ulaştırılması için temel kriterler ve çalışma esaslarının belirlenmesi amacıyla “Gerçek Kişiler ve Özel Hukuk Tüzel Kişileri İle Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Açılacak Aile Danışma Merkezleri Yönetmeliği” hazırlanmış ve 04.09.2012 tarih ve 28401 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Aile Danışma Merkezleri Yönetmeliği, açılacak özel aile danışma merkezlerini düzenlemektedir. Söz konusu yönetmelikle bu merkezlerdeki personel ve hizmet standardı, ücret tarifeleri, açılma ve kapatılma işlemleri, faaliyetleri, denetimleri ve diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar yer almaktadır. Bu yönetmelik hükümlerine göre, Özel Aile Danışma Merkezleri gerçek kişiler ile özel hukuk tüzel kişileri ve kendi kuruluş kanunlarında merkez açma yetkisi bulunan kamu kurum ve kuruluşları, bu Yönetmelikte (Madde 6) istenen belgeleri iki nüsha halinde hazırlayarak yazılı olarak bulundukları ilin Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlüğüne resmi başvuru yapmak zorundadır. Açılış için inceleme yapan İl Müdürlüğü Valilik onayı ile merkezin açılışını yapar. Bakanlığımıza bağlı açılan bu merkezler şikâyet, soruşturma veya Bakanlık tarafından yapılacak olağan dışı denetimler hariç olmak üzere, olağan denetimler İl Müdürlüğünün planlaması ile denetim ve inceleme ekibi tarafından yılda en az bir kez yapılır.

Sosyal hizmet, psikoloji, sosyoloji, psikolojik danışmanlık ve rehberlik, tıp, hemşirelik ve çocuk gelişimi alanlarından birinde en az dört yıllık lisans programlarından mezun olanlar, Milli Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu veya üniversitelerden, biri tarafından uygun görülen en az üç yüz saati teorik ve en az otuz saati süpervizyon eşliğinde olmak üzere yüz elli saati uygulamalı toplam dört yüz elli saatlik aile danışmanlığı alanında bir eğitim programını başarıyla tamamladıktan sonra sertifika alanlar, aile danışmanı olarak çalışabilirler.

Sosyal hizmet, psikoloji, sosyoloji, psikolojik danışmanlık ve rehberlik, tıp, hemşirelik ve çocuk gelişimi lisans programlarını tamamladıktan sonra aile danışmanlığı alanında yüksek lisans veya doktora eğitimini tamamlamış olanlar aile danışmanı sayılır ve ayrıca bunlardan merkezlerde çalışmak için sertifika istenmez.

Kamuda aile danışmanlığı kadrosu bulunmamaktadır.

Aile Danışmanlığı Sertifika programını tamamlayarak aile danışmanlığı sertifikasını alanlar  “Gerçek Kişiler ve Özel Hukuk Tüzel Kişileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Açılacak Aile Danışma Merkezleri Yönetmeliği “ çerçevesinde faaliyet gösteren çoğunluğu özel olarak faaliyet gösteren Aile Danışma Merkezlerinde istihdam edilebilirler. Bakanlığımızın aile danışmanlığı sertifikası olanları “aile danışmanlığı” adı altında bir kadro için istihdam etmemektedir. Piyasada belirli bir ücret mukabilinde verilen sertifikaların Bakanlığımıza personel alımında herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.

Aile ve Boşanma Süreci Danışmanlığı hizmeti almak için başvuru yapan ailelere boşanma öncesi ve esnasında; aile içi iletişim becerilerini kazandırmak, çatışmaların yapıcı bir şekilde çözülmesi ve aile içi destek, psikiyatrik rahatsızlığı olduğu düşünülen bireylerin sağlık tedavilerinin yaptırılması için sağlık kuruluşlarına yönlendirmek, aile içi iletişim sorunları nedeniyle boşanma noktasına gelen ailelerin aile ilişkilerinin yeniden yapılandırılması sürecinde aynı zamanda çocuklarıyla ilgili yaşadıkları sorunların çözümü yönünde danışmanlık yapmak gibi hizmetler sunulmaktadır.Boşanma sonrası başvuruda bulunan ailelere ise; boşanma sonrası tek ebeveynliğin getirdiği sorunlar ve çocuklarla ilişkilerinin düzenlenmesi konusunda çocuk odaklı danışmanlık yapılmaktadır. Bunlara ek olarak kişinin toplumda yeni konumuyla yer alması, yeni konuta ve yaşama uyum sağlayabilme, maddi sorunlar ile başa çıkabilme konularında danışmanlık hizmeti verilmektedir. Bu hizmet 81 ilde Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri ve Sosyal Hizmet Merkezlerindeki uzman personel aracılığı ile ücretsiz olarak sunulmaktadır.

Talep olması halinde Meslek elemanları tarafından evlere gidilerek hizmet sunulabilmektedir.

Bakanlığımızda Aile ve Boşanma Süreci Danışmanlığı hizmeti kapsamında psikolog, sosyal çalışmacı ve Psikolojik Rehberlik ve Danışmanlık mezunu personeller görevlendirilmekte ve bu üç meslek grubuna hizmet içi eğitim verilmektedir.

Aile ve boşanma süreci danışmanlığı hizmetini almak için çiftlerin birlikte başvuruda bulunması gerekmemektedir. Ancak söz konusu hizmetin verimli olabilmesi için çift olarak başvuruda bulunulması önem taşımaktadır.

ASDEP, aile ve bireylerin sosyal yardım ve sosyal hizmetlere olan ihtiyaçlarının tespiti, ihtiyaca göre sosyal yardım ve sosyal hizmet modellerin planlanması ve uygulanması, gerektiğinde diğer kamu hizmetlerinden (eğitim, sağlık, istihdam vs.) yararlanılmasının sağlanması amacıyla sürecin tüm aşamalarında rehberlik ve danışmanlık hizmetlerini de içeren bir Programdır. ASDEP ile nihai olarak, yaşam koşullarının iyileştirilmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca Bakanlığımızın sağladığı sosyal yardımların amacına uygun olarak kullanılıp kullanılmadığı yerinde, etkin bir şekilde denetlenebilecektir.

Sosyal Hizmet, Psikoloji, Sosyoloji, Çocuk Gelişimi, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Aile ve Tüketici Bilimleri bölümlerinden mezun adaylar arasından geçerli KPSS P3 puan türünden en az 60 (altmış) puan alanlardan, başvuruda bulunanların en yüksek puana göre sıralanması neticesinde, her bir İl için alınacak ASDEP görevlisi sayısının 5 (beş) katı aday içerisinden İl Müdürlüklerince yapılan değerlendirme sonucunda istihdam edilmiştir.ASDEP’in ülke geneline yaygınlaştırılması için 2016 yılında 1500, 2017 yılında 1500 olmak üzere toplamda 3 bin personel özel hizmet alımı yoluyla istihdam edilmiştir.

ASDEP Görevlileri, 24.12.2017 tarih ve 30280 sayılı Resmi Gazete ’de yayınlanan “696 Sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunundaki 4/D statüsü olan kamu işçisi olarak kadroya geçmiştir.

İlerleyen süreçte planlanacak olan ASDEP Görevlisi istihdamı, 21.06.2018 tarihli Resmi Gazete'de 2018/11809 sayılı "Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Daire Esaslar” da yapılan değişiklik ile 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B statüsünde istihdam edilecektir.

ASDEP personeli arz ve talep odaklı hizmet vermekte olup, aile ve bireylerin sosyal yardım ve sosyal hizmetlere olan ihtiyaçlarının tespiti ile gerektiğinde diğer kamu hizmetlerinden yararlandırılmalarının sağlanması ve rehberlik/danışmanlık hizmetleri sunarak aile ve bireylerin yaşam koşullarının iyileştirilmesini amaçlar. ASDEP görevlileri tarafından tespit edilen hususlar Bakanlığımız görev alanında ise Sosyal Hizmet Merkezleri tarafından çözüme kavuşturulması yönünde çalışmalar yapılmaktadır.

Alanında uzman 3 bin personelimiz ile 81 ilde hane ziyaretleri gerçekleştirerek sosyal yardım ve sosyal hizmete ihtiyacı olan vatandaşlarımız tespit edilmekte, durumlarına uygun hizmetlerden ve gerektiğinde diğer kamu hizmetlerinden yararlandırılmaları sağlanmaktadır. Ayrıca ailelere rehberlik ve danışmanlık hizmetleri sunarak aile ve bireylerin yaşam koşullarının iyileştirilmesi amaçlanmaktadır. ASDEP görevlileri tarafından tespit edilen hususlar Bakanlığımız görev alanında ise Sosyal Hizmet Merkezleri tarafından çözüme kavuşturulması yönünde çalışmalar yapılmakta, Bakanlığımız görev alanı dışındaki durumlarda ise diğer kamu kurumlarına yönlendirilmektedir.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının faizsiz ya da düşük faizli evlilik kredisi veya ihtiyacı olanlara evlilik yardımı gibi bir uygulaması bulunmamaktadır. Ancak, kamuoyunda Çeyiz Hesabı olarak bilinen “Çeyiz Hesabı ve Devlet Katkısına Dair Yönetmelik” 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Ek 2. maddesi kapsamında hazırlanmış, 16.12.2015 tarihli ve 29564 sayılı Resmî Gazete ‘de yayımlanmıştır. 18.04.2016 tarihi itibariyle bankalar ilk başvuruları almaya başlamıştır. Katılımcının Devlet katkısına hak kazanması için;
Türk vatandaşı olması veya 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamına girmesi,
Yurtiçi mevduat veya katılım bankalarında çeyiz hesabı açması (18 yaşından küçükler adına veli veya yasal vasi tarafından çeyiz hesabı açılabilir.)
Evlilik tarihinden önce asgari 3 yıl boyunca hesaba düzenli ödeme yapması,
27 yaşını doldurmadan ilk evliliğini yapması gerekir.

• Türk vatandaşları ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28. maddesi kapsamına girenler (28. Madde: Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve 3. dereceye kadar olan altsoyları ) Devlet katkısından faydalanabilir.
• Yurtiçi mevduat veya katılım bankalarında çeyiz hesabı açanlar, (18 yaşından küçükler adına veli veya yasal vasi tarafından çeyiz hesabı açılabilir.)
• Evlilik tarihinden önce asgari 3 yıl boyunca düzenli ödeme yapanlar,
• 27 yaşını doldurmadan ilk evliliğini yapmış olanlar.

• Ayrı ayrı hesap açıldığı ve gerekli şartlar yerine getirildiği takdirde herkes Devlet katkısından yararlanabilir.
• Çeyiz hesabı ortak hesap olarak açılamaz.
• Katılımcı birden fazla çeyiz hesabı açamaz. Çeyiz hesabı bankalar arasında taşınamaz.

Devlet katkısının ödenme süreci şöyle işleyecektir:

• Katılımcı: Evlilik tarihinden itibaren 6 ay içerisinde bankaya müracaat eder.
• Banka: Ay içerisinde yapılan devlet katkısı ödeme başvurularını takip eden ayın ilk 10 işgünü içerisinde Bakanlığa iletir.
• Bakanlık: Bankalar tarafından gönderilen belgelerin tarafına ulaşmasını takip eden 10 işgünü içerisinde, ilgili bilgi ve belgeleri kontrol eder ve Devlet katkısı ödemesinin hesabın bulunduğu bankaya aktarılmasını sağlar.
• Banka: Aynı gün hesap sahiplerine ödemesini yapar.

• Devlet katkısının hesaplanmasında, evlilik tarihindeki birikim esas alınır. Devlet katkısı ödemesi evlilik tarihindeki birikim tutarının yüzde 20’sini ve azami 5.000 Türk Lirasını geçemez.
• Katılımcı çeyiz hesabın açılış tarihinde, bir defaya mahsus olmak üzere, hesabına üst sınırı aşan bir tutar yatırabilir. Bu tutar 15.000 Türk Lirasını geçemez.
• Devlet katkısı katılımcı tarafından çeyiz hesabına yapılan düzenli ödeme sürelerine göre aşağıdaki şekilde hesaplanır.
  • Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 36 ila 47 ay olanlar için, hesaptaki birikim tutarının yüzde 10’udur. Ancak, ödenecek tutar 4.000 Türk Lirasını geçemez.
  •  Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 48 ila 59 ay olanlar için, hesaptaki birikim tutarının yüzde 15’idir. Ancak, ödenecek tutar 4.500 Türk Lirasını geçemez.
  • Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 60 ay ve üzeri olanlar için, hesaptaki birikim tutarının yüzde 20’sidir. Ancak, ödenecek tutar 5.000 Türk Lirasını geçemez.

Belirtilen tutarlar her yıl yeniden değerleme oranında artırılmaktadır.

Katılımcı aylık ödeme planını seçmesi halinde bir dönem içerisinde üç defadan fazla;  üç aylık ödeme planını seçmesi halinde ise bir dönem (12 ay) içerisinde bir defadan fazla düzenli ödemeyi aksatamaz.

Her dönem içinde 2 defa çekim hakkı bulunmaktadır. Ancak çekim hakkını kullanmak isteyen katılımcı o güne kadar yatırılması gereken asgari tutarı hesabında bulundurmalıdır. Yoksa sistemden çıkmış olur, Devlet katkısından faydalanamaz.

Hak sahibinin Devlet katkısına hak kazanmış olması koşuluyla, hak ettiği Devlet katkısının tamamı ile çeyiz hesabındaki birikim miktarının Devlet katkısı için başvuru tarihinde geçerli olan bir yıllık asgari net ücrete karşılık gelen tutarı, nafaka borçları hariç olmak üzere haczedilemez, rehnedilemez, iflas masasına dâhil edilemez. Hak sahibinin Devlet katkısını alabilmek amacıyla yapacağı başvuru tarihinden sonra ilgili bankaya tebliğ edilen haciz, rehin ve iflas talebine karşılık gelen tutarın ödenmesi, Devlet katkısına hak kazanılıp kazanılmadığı hususu açıklık kazanana kadar bekletilir.

Çeyiz Hesabı ve Devlet Katkısına Dair Yönetmelik’te geçen bütün rakamlar her yıl yeniden değerleme oranı kadar artırılmaktadır. Buna göre bankaya yatırılacak alt ve üst limitler de değişmektedir.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının vatandaşlara doğrudan yaptığı konut yardımı ya da konut alımı için düşük faizli kredi gibi bir uygulaması bulunmamaktadır. Ancak kamuoyunda Konut Hesabı olarak bilinen “Konut Hesabı ve Devlet Katkısına Dair Yönetmelik 633 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin Ek 3’üncü maddesi kapsamında hazırlanmış ve Bakanlar Kurulunca onaylanarak 26.02.2016 tarihli ve 29636 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanmıştır. 26.08.2016 tarihi itibariyle bankalar ilk başvuruları almaya başlamıştır. Bu yönetmelik hükümlerinden yararlanabilmek için;
Türk vatandaşı olması,
7.4.2015 tarihi itibarıyla tamamı kendi adına kayıtlı konut sahibi olmaması,
Konut edinim tarihine kadar asgari üç yıl boyunca 6. maddede yer alan hususlara uygun olarak konut hesabına düzenli ödeme yapmış olması,
Devlet katkısı almak için başvurduğu konut dışında 7.4.2015 tarihinden itibaren tamamı kendi adına kayıtlı kat mülkiyetli, kat irtifaklı veya müstakil tapulu konut nitelikli başka bir taşınmaz mal edinmemiş olması,
Konut edinim tarihini müteakip altı ay içerisinde gerekli belgeler ile konut hesabının bulunduğu bankaya başvurması, gerekir. Bu şartları taşıyan herkes Devlet katkısı almaya hak kazanır.

1. Türk vatandaşı olması,
2.  7.4.2015 tarihi itibarıyla tamamı kendi adına kayıtlı konut sahibi olmaması,
3.  Konut edinim tarihine kadar asgari üç yıl boyunca 6. maddede yer alan hususlara uygun olarak konut hesabına düzenli ödeme yapmış olması,
4.  Devlet katkısı almak için başvurduğu konut dışında 7.4.2015 tarihinden itibaren tamamı kendi adına kayıtlı kat mülkiyetli, kat irtifaklı veya müstakil tapulu konut nitelikli başka bir taşınmaz mal edinmemiş olması,
5.  Konut edinim tarihini müteakip altı ay içerisinde gerekli belgeler ile konut hesabının bulunduğu bankaya başvurması, gerekir. Bu şartları taşıyan herkes Devlet katkısı almaya hak kazanır.

2016 tarihinde yürürlüğe giren Konut Hesabı ve Devlet katkısına Dair Yönetmelik hükümlerine göre Konut Hesabı için alt limit 250 TL, üst limit 2500 TL’dir. Katılımcı Konut hesabının açılış tarihinde, bir defaya mahsus olmak üzere, hesabına üst sınırı aşan bir tutar yatırabilir. Bu tutar 30.000 Türk Lirasını geçemez.

Bu rakam her yıl Maliye Bakanlığının belirlediği Yeniden Değerleme Oranı kadar artırılır.

• Ayrı ayrı hesap açıldığı ve ayrı ayrı konut satın alındığında ve gerekli şartlar yerine getirildiği takdirde herkes Devlet katkısından yararlanabilir.
• Konut hesabı ortak hesap olarak açılamaz. 
• Katılımcı birden fazla konut hesabı açamaz. Konut hesabı bankalar arasında taşınamaz.
• Aynı konuta farklı bir kişi için hiçbir şekilde ikinci kez katkı payı ödenmez.
• On sekiz yaşından küçükler adına veli veya vasisi tarafından konut hesabı açılabilir.

1. Aşağıdaki konutlar Devlet katkısına konu olabilir.
   1.  Kat mülkiyeti tapusu olan konutlar.
   2. Kat irtifakı tapusu olan ve yapı kullanma izin belgesi bulunan konutlar.
   3.  Konut nitelikli yapı kullanma izin belgesi olan müstakil taşınmazlar.
2. Devre mülklere Devlet katkısı ödenmez.

Devlet katkısının ödenme süreci şöyle işleyecektir:

• Katılımcı: Konut satın aldığı tarihten itibaren 6 ay içerisinde bankaya müracaat eder.
• Banka: Ay içerisinde yapılan devlet katkısı ödeme başvurularını takip eden ayın ilk 10 işgünü içerisinde Bakanlığa iletir.                
• Bakanlık: Bankalar tarafından gönderilen belgelerin tarafına ulaşmasını takip eden 10 işgünü içerisinde, ilgili bilgi ve belgeleri kontrol eder ve Devlet katkısı ödemesinin hesabın bulunduğu bankaya aktarılmasını sağlar.
• Banka: Aynı gün hesap sahiplerine ödemesini yapar.

• Devlet katkısının hesaplanmasında, konut sahibi olunduğu tarihteki birikim esas alınır. Devlet katkısı ödemesi konut satın alma tarihindeki birikim tutarının yüzde 20’sini ve azami 15.000 Türk Lirasını geçemez.
• Devlet katkısı katılımcı tarafından konut hesabına yapılan düzenli ödeme sürelerine göre aşağıdaki şekilde hesaplanır.
  • Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 36 ila 47 ay olanlar için, konut hesabındaki birikim tutarının yüzde 15’idir. Ancak, ödenecek tutar 13.000 Türk Lirasını geçemez.
  • Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 48 ila 59 ay olanlar için, konut hesabındaki birikim tutarının yüzde 18’idir. Ancak, ödenecek tutar 14.000 Türk Lirasını geçemez.
  • Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi 60 ay ve üzeri olanlar için, konut hesabındaki birikim tutarının yüzde 20’sidir. Ancak, ödenecek tutar 15.000 Türk Lirasını geçemez.
  • Belirtilen tutarlar her yıl yeniden değerleme oranında artırılmaktadır.

• Katılımcı aylık ödeme planını seçmesi halinde bir dönem içerisinde üç defadan fazla;  üç aylık ödeme planını seçmesi halinde ise bir dönem (12 ay) içerisinde bir defadan fazla düzenli ödemeyi aksatamaz.
• Her dönem içinde 2 defa çekim hakkı bulunmaktadır. Ancak çekim hakkını kullanmak isteyen katılımcı o güne kadar yatırılması gereken asgari tutarı hesabında bulundurmalıdır. Yoksa sistemden çıkmış olur, Devlet katkısından faydalanamaz.

Bankadaki konut hesabı kimin üzerine açılmışsa, tapu da aynı kişi üzerine alınmalıdır. Devlet Katkısı ancak hak edildiği takdirde hesap sahibine yapılacaktır

İhtiyaç sahiplerinin tespit edilerek, sosyal hizmet müdahalesinin ve takibinin gerçekleştirilmesinden, çocuk, genç, kadın, erkek, engelli, yaşlı bireylere ve ailelerine koruyucu, önleyici, destekleyici, geliştirici hizmetler ile rehberlik ve danışmanlık hizmetlerinin bir arada ve en kolay ulaşılabilir biçimde, gerektiğinde kamu kurum ve kuruluşları, yerel yönetimler, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve gönüllüler ile işbirliği içinde sunulmasından ve bu hizmetlerin koordinasyonundan sorumlu gündüzlü sosyal hizmet kuruluşlarıdır.

• Çocuk, genç, kadın, erkek, engelli, yaşlı, şehit yakını ve gaziler ile ailelerine yönelik olarak, Bakanlığımız mevzuatı çerçevesinde yapılan başvurular değerlendirilmekte ve gerekli incelemeler gerçekleştirilmekte, uygun görülen hizmet modelleri uygulanmaktadır.
• Hizmet bölgesindeki toplum kesimlerinin daha iyi yaşam koşullarına ulaşmalarının sağlanması hedeflenmektedir.Kentsel alanda yaşam biçimlerinde izlenen farklılaşmanın azaltılması, hızlı toplumsal değişme, kentleşme ve göçün yarattığı sorunlarla baş edebilmeleri;bireylerin katılımcı, üretken ve kendilerine yeterli hale gelebilmeleri amacıyla, Sosyal Hizmet Merkezlerince koruyucu, önleyici, eğitici, geliştirici, destekleyici, rehberlik ve rehabilite edici sosyal hizmet faaliyetleri yürütülmekte ve koordine edilmektedir.
• Vatandaşlarımız il müdürlüklerine gitmeden, kendilerine en yakın SHM’denhizmet alabilmektedirler.

Hayır. SHM’lerimize müracaat eden vatandaşlarımız için ikamet şartı aranmamaktadır.

Hayır. Aile ve Boşanma Süreci Danışmanlığı başvuruda bulunan her bireye /aileye özel olarak sunulan bir hizmettir. Sosyal Hizmet Merkezlerinde sunulan aile ve boşanma süreci danışmanlığı hizmetinden yararlanmak için herhangi bir koşul bulunmamaktadır. Dileyen her vatandaşımız aile ve boşanma süreci danışmanlığı hizmetinden yararlanmak için Sosyal Hizmet Merkezlerimize başvuruda bulunabilir.

Sosyal Hizmet Merkezlerinde; Şehit Yakınları, Gaziler ve Gazi Yakınlarının talepleri, ihtiyaçları doğrultusunda mesleki personel tarafından gerekli çalışmalar yapılmakta, ailelerimiz düzenli periyotlarla ziyaret edilmekte ve değişik zamanlı program ve etkinliklerde gerçekleştirilmektedir. Ayrıca Şehit Yakınları ve Gazi Kartları için yapılan başvuruların müracaatlarının İl Müdürlüğüne yönlendirilmesi sağlanmaktadır.

Merkezlerimizde Aile ve Boşanma Süreci Danışmanlığı hizmeti kapsamında danışmanlık hizmeti sunulmaktadır. Ancak merkez kendi çalışma koşulları ve alanında uzman personeli olduğu takdirde psikolojik destek sağlamakta; personel bulunmaması halinde ise diğer birimlere yönlendirme yapılabilmektedir. Düzenli psikolojik destek almak için gerekli yönlendirmenin Sağlık Bakanlığının uygun birimine yapılmasının daha uygun olacağı düşünülmektedir.

Aile ve Boşanma Süreci Danışmanlığı hizmetimiz 81 ilimizdeki Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri ve Sosyal Hizmet Merkezlerindeki uzman personel aracılığı ile ücretsiz olarak sunulmaktadır. Bazı sosyal hizmet merkezlerimizde personelin tayin olması, başka birimlerde görevlendirilmesi, çalışma yoğunluğu vb. nedenlerle danışmanlık hizmeti sunulamaması söz konusu olabilmektedir.

18 yaş altındaki çocuklara Sosyal Hizmet Merkezleri tarafından danışmanlık desteği verilmektedir.

Sosyal Hizmet Merkezlerinde Roman vatandaşlara psikososyal ve ekonomik konularda hizmet verilmekte olup durumlarını destekleyici hizmet modellerinden yararlandırılıp, ihtiyaçları dâhilinde gerekli tedbirler alınmakta, eğitimler düzenlenmektedir.

Evet yapılabilmektedir.

Çocuk evi hizmeti, korunma altında bulunan çocukların daha küçük birimlerde bakımının sağlanması amacıyla her ilin sosyal, kültürel ve fiziksel yapısı, çocuk yetiştirmeye uygun bölgelerinde, tercihen il merkezinde, okullara ve hastanelere yakın apartman dairesi veya müstakil dairelerde verilen yatılı sosyal hizmet modelidir.

Arkadaşlık, komşuluk, mahalle gibi kavramlar ile toplumsal örf ve adetlerimizi, ahlak ve değerlerimizi yaşayarak toplumla iç içe yaşamın gereklerinin öğrenilmesi ve toplumsal hayata etkin katılımının sağlanarak kendine güvenen, geleceğe umutla bakabilen çocukların yetiştirilmesi amaçlanmaktadır.

Çocuk evinde 5 ile 8 çocuk kalmaktadır.

Çocuk evlerinde 0-18 yaş grubu çocuklar ile korunma kararının devamını gerektiren şartları taşıyan gençlere hizmet verilmektedir.

Aynı evde kalması uygun bulunan en küçük ve en büyük çocuk arasındaki yaş farkı en fazla 3 yaştır. Çocukların kardeş olması durumunda yaş farkı aranmamaktadır.

Çocuk evi hizmeti ilk olarak 2000 yılında Ankara ilinde başlamıştır. Uygulamadan alınan geri bildirimler sonucu çocuk evi hizmeti 2005 yılından itibaren yaygınlaşmaya başlamıştır.

-Sağlık Meslek Liselerinin “Hemşirelik” veya “Acil Tıp Teknisyeni” bölümü mezunları ile bu bölümlerin lisans/ön lisans mezunu,

-Kız Meslek Liselerinin “çocuk gelişimi ve eğitimi”, Aile ve Tüketici Bölümünün “Ev ve Kurum Hizmetleri” veya “Sosyal Destek Hizmetleri“ bölümü mezunu ile bu bölümlerin dengi ön lisans/lisans mezunu; “sosyal hizmetler” bölümünün ön lisans mezunu olma şartı aranır.

-Herhangi bir liseden mezun olmaları veya ön lisans /lisans mezunlarından; Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü’nün HEM programları içerisinde Çocuk Gelişimi ve Eğitimi öğretim programı içinde yer alan “Çocuk Bakım Elemanı” ile “Aile Eğitimi 0-18 yaş Kurs Programı” sertifikalarına sahip olması şartı aranır. Geçmiş yıllar itibari ile sertifikalı olarak fiilen çalışan kişilerde “Aile Eğitimi 0-18 yaş Kurs Programı” na yönelik eğitim sertifikası alması sağlanır.

-Pedagojik Formasyon eğitimi almış lisans mezunları bakım elemanı olarak istihdam edilebilir.

-Yirmi beş yaşını doldurmuş, söz ve davranışlarıyla çocuklara rol model olabilecek yapıda ve sağlıklı iletişim becerisine sahip olması şartı aranır. Geçmiş yıllar itibariyle fiilen çalışan kişilerin çalışmaya uygunluk durumu yukarıda belirtilen eğitim koşullarını taşıma şartıyla İl Müdürlüğünde oluşturulacak komisyon marifetiyle değerlendirilir.

Çocuk evlerine yapılan her türlü şartlı nakdi bağışlar amacı doğrultusunda kullanılmak üzere Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezi Müdürlüğünce kabul edilmektedir.

Yaş ve eğitim durumlarına göre harçlık verilmektedir.

Çocuğun kimlere izinli verileceği yapılacak sosyal inceleme sonucunda hazırlanacak sosyal inceleme raporu sonucuna göre belirlenmekte olup izin süresi bir yılda yetmiş günü aşamaz.

Çocuğun izin süresinin bitiminde teslim edilmemesi halinde, izinli verildiği kişiye yazılı tebligat yapılarak onbeş gün içinde çocuğun teslim edilmesi istenir. Çocuk teslim edilmezse çocuk ve ailesi hakkında sosyal inceleme raporu hazırlanır. Korunma kararının devamını gerektiren koşullar ortadan kalkmamışsa gerekli makamlara başvurularak çocuğun teslimi ve dönüşü sağlanır. Korunma kararının kaldırılması uygun görülenler hakkında il müdürlüğüne öneride bulunulur.

Çocuk evleri 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu uyarınca Bakanlığımızca açılmakta olup Bakanlığımıza bağlı yürütülen bir hizmet modelidir. Gerçek ve tüzel kişiler sadece iş birliği protokolü kapsamında destek vermektedir.

Suça sürüklenmesi, suç mağduru olması veya sokakta sosyal tehlikelerle karşı karşıya kalması sebebiyle haklarında bakım tedbiri veya korunma kararı verilen çocuklardan psikososyal desteğe ihtiyaç duyduğu tespit edilenlerin temel gereksinimlerini karşılamak, fiziksel, duygusal, psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarını belirleyerek gerekli müdahaleleri gerçekleştirmek, aile ve yakın çevrelerine dönmelerini ve diğer sosyal hizmet modellerine hazır hale gelmelerini sağlamak üzere hizmet vermektedir.

Merkezler; suç mağduru, suça sürüklenme, sokakta yaşama, gebelik, madde bağımlılığı gibi alanlarda yaş gruplarına (11-14/15-18) ve cinsiyetlerine göre ihtisaslaştırılmaktadır.

Çocuk Destek Merkezlerinde çocukların olumsuz yaşam deneyimlerinden kaynaklanan örselenme veya davranış bozukluklarını sağaltma, çocukların bireysel farklılıkları ve ihtiyaçları dikkate alınarak olumlu tutum ve davranış değişikliği oluşturma, aile ve sosyal çevre ile uyum sağlamalarına yönelik olarak Anka Çocuk Destek Programı uygulanmaktadır. Anka Çocuk Destek Programı ile çocukların bireysel farklılıkları ve ihtiyaçları dikkate alınarak kişilik gelişimlerinin sağlanması, travmalarının ortadan kaldırılması ve olumlu tutum ve davranış geliştirmeleri amaçlanmaktadır.

Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, tüm çocukların sahip olduğu hakları ortaya koyan, çocukların özel olarak korunması gerektiğinden hareketle hazırlanan, ülkemiz tarafından 14 Eylül 1990 tarihinde imzalanan ve 4 Nisan 1995 tarihinde yürürlüğe giren uluslararası bir sözleşmedir.

Belli bir konuyu ele almak amacıyla, belirli sayıda kişinin bir araya gelerek oluşturduğu topluluğa komite denir. Çocuk Hakları Komiteleri de Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin ilke ve hükümlerinin yetişkin ve çocuk olmak üzere toplumun tüm kesiminde öğrenilerek hayata geçirilmesi için oluşturulmuştur.

Komitede yer almak için 0-18 yaş aralığında yani çocuk olmak yeterlidir. Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri bünyesinde yer alan Çocuk Hakları Komitesi Yetişkin Temsilcisine başvurularak üye olunur.

Komite düzenli olarak Nisan ve Ekim aylarında olmak üzere yılda iki kez toplanır. Toplantıda neler yapılacağına dair kararlar alıp, bu kararlara göre çalışmalar yapar.

Çocuk evleri ve çocuk evleri siteleri korunma altında olan çocukların özel yaşam alanları olup özel hayatının gizliliği, mahremiyeti dikkate alınarak çocukların okulda, kreşte ya da diğer etkinliklerde bulundukları zamanlarda kuruluş idaresinin izni dahilinde ve belirleyeceği saatlerde ziyaretçi kabulü sağlanmaktadır.

Ancak çocuklara rol model olabilecek kişilerin ziyaret etmek istemesi halinde belirli bir program dahilinde bu kişiler, çocukların okul/meslek seçimleri, hayata hazırlanmaları, ileriki hayatlarında daha başarılı olmaları konularında bilinçlenmeleri için gönüllü çalışmalarda katkı sağlamaktadırlar.

2828 sayılı Kanunun Ek 1 inci maddesi kapsamında korunma ve bakım altındayken reşit olan gençlerimiz, kamu kurum ve kuruluşlarında işe yerleştirilmektedir. Bu kişilerin belirtilen şartları taşıyor olmaları gerekmektedir.

-Hakkında alınmış olan korunma/bakım tedbiri kararının reşit oluncaya kadar devam etmesi,
-Kendisinin de reşit oluncaya kadar kurum bakımı, koruyucu aile veya sosyal ekonomik destek hizmet modellerinin birisinden yararlanması,
-Korunma ve bakım altında olduğu sürenin 2 yıldan az olmaması,
-Reşit olduktan veya korunma kararı kalktıktan sonra 5 yıl içinde bu haktan yararlanmak üzere Bakanlığa başvurması gerekmektedir.

Evlat edinme; durumu evlat edindirilmeye uygun olan çocukla, durumu evlat edinmeye uygun kişi/eşler arasında hukuki bağlar sağlanarak çocuk ebeveyn ilişkisinin kurulmasıdır.

Evlât edinmede;
-Küçüğün, evlât edinen tarafından en az bir yıl süreyle bakılmış ve eğitilmiş olması,
-Evlât edinmenin her halde küçüğün yararına bulunması ve evlât edinenin diğer çocuklarının yararlarının, hakkaniyete aykırı bir biçimde zedelenmemesi,
-Evlât edinecek kişi veya eşlerin, evlât edinilenden en az onsekiz yaş büyük olması,
-Ayırt etme gücüne sahip olan küçüğün rızasının alınması,
-22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 311 inci ve 312 nci maddelerinde yer alan hükümler hariç, 309 uncu maddesinde belirtilen şekilde küçüğün ana ve babasının rızasının bulunması,
-Küçüğün vesayet altında olması halinde, Türk Medenî Kanununun 397 nci maddesinde öngörülen vesayet dairelerinin izninin alınmış olması,
-Eşlerin en az beş yıldan beri evli olmaları veya her ikisinin de otuz yaşını doldurmuş bulunmaları koşulları aranır.

Evli Olmayan Kişinin Evlat Edinmek İstemesi Koşulu;
Evlât edinmek isteyen ve evli olmayan kişinin otuz yaşını doldurmuş bulunması koşulu aranır. Evli olmayanlar birlikte evlat edinemezler. Eşlerden birinin, diğerinin çocuğunu evlât edinebilmesi için;
En az iki yıldan beri evli olmaları veya kendisinin otuz yaşını doldurmuş bulunması koşulları aranır. Evli Olan Eşin Tek Başına Evlat Edinme Koşulu:
Otuz yaşını doldurmuş olan eşin, tek başına evlât edinebilmesi için; Diğer eşin ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksunluğu veya iki yılı aşkın süreden beri nerede olduğunun bilinmemesi ya da Mahkeme kararıyla iki yılı aşkın süreden beri eşinden ayrı yaşamakta olması yüzünden, birlikte evlât edinmesinin mümkün olmadığını ispat etmesi, Türk Medeni Kanunun 306. maddesine göre, en az 5 yıldan beri evli olmaları veya otuz yaşını doldurmuş bulunmaları gerekir.

-Yerleşim yeri Türkiye’de olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, yerleşim yerlerindeki İl Müdürlüklerine,
-Yerleşim yeri yurt dışında olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile yabancı ülke vatandaşları, kabul eden Devletin merkezi makamına,
-Türkiye’de bir yıldan fazla süreyle oturma izni almış yabancı ülke vatandaşları, Merkezi Makama gönderilmek üzere bulundukları yerin İl Müdürlüğüne  yazılı başvuruda bulunurlar.

Bilgilendirme başvurusuna gelirken herhangi bir belge getirilmesi beklenmemektedir. Bu görüşmede, evlât edinilecek küçüklerin özellikleri ile evlât edinmenin sosyal ve hukuki sonuçları hakkında kapsamlı olarak bilgi verilmektedir.

-Başvuru, önceden randevu alınarak ve şahsen yapılır.

-Eşler birlikte başvuruda bulunmalıdır. -Bilgilendirme görüşmesinde evlat edinmeye karar verilmesi ya da genel anlamda başvuru için uygun koşulları taşımaları halinde “İlk Görüşme Formu” düzenlenir. -Hazırlanması gereken belgelerin listesi verilir.

Belgelerin başvuru tarihinden itibaren en geç iki ay içinde tamamlanarak teslim edilmesi gerekmektedir. Bu süre içinde belgelerini sunmayanların başvuruları işleme konulmaz. Belgelerin sunulduğu tarih ve saat, sosyal inceleme ve küçüğün yerleştirilmesi sıralamasında esas alınır.

Evlat edinmeye uygun olduğu değerlendirilen ailelerimizin sayısının fazla olması, buna karşılık korunma ve bakım altında bulunan çocuklarımızdan hukuksal  durumları evlat edinmeye uygun olanlarının sayıca az olması nedeniyle ailelerimiz sırada beklemektedir.

Öncelikle sırada bekleyen evlat edinme aileleri ile görüşülerek ve evlat edinmek üzere müracaat edenlerle yapılan görüşmelerde beklentilerinin çok yönlü değerlendirilmekte, Koruyucu Aile olmaları yönünde de bilgilendirme yapılmakta, bir çocuğun aile yanında büyümesinin ve gelişimi üzerindeki olumlu etkileri anlatılmaktadır.

Çocuğun evlat edinecek ailenin yanına yerleştirilmesi sonrasında; ana baba çocuk bağının kurulması, uygun ebeveynlik özelliklerini gösterme becerisi, yeni bireyin katılmasının aile dinamiklerine ve çocuğa etkisi, çocuğun, gelişim, sağlık, eğitim durumu… gibi hususlar da dikkate alınarak, yapılan gözlem ve görüşmeler ile belgelere dayanılarak izleme yapılır.  Çocuğun evlat edinilebilmesi için <strong>en az bir yıl süre ile </strong>evlat edinecek aile tarafından bakım ve eğitiminin Kurum denetiminde üstlenilmesi gerekmektedir.  Sonrasında uygun görülmesi halinde ise mahkeme kararı ile çocuk aile tarafından evlat edinilmektedir.

Başvuruda bulunan ailelerimizin büyük çoğunluğu kuruluşlarımızda korunma ve bakım altında bulunan tüm çocuklarımızın evlat edindirilebileceğine ilişkin bir yanılgı içinde bulunmaktadırlar. Ancak bir çocuğun evlat edinme hizmetinden yararlandırılabilmesi için durumunun hukuksal olarak uygun olması gerekmektedir.

Evlat edinme kararı mahkemece (evlat edinenin oturma yeri; birlikte evlat edinmede eşlerden birinin oturma yeri mahkemesince) verilir. Mahkeme kararıyla birlikte evlatlık ilişkisi kurulmuş olur. (Türk Medeni Kanunu Madde 315)

Evlat edinme ile ilgili dosya bilgileri Kurumumuz tarafından gizlilik ilkesine uygun olarak arşivlenmektedir. Evlat edinme ile ilgili kayıtlar, belgeler ve bilgiler mahkeme kararı olmadıkça veya evlatlık istemedikçe hiçbir şekilde açıklanamaz. (Türk Medeni Kanunu Madde 314)

Evlat edinilen ve ayırt etme gücüne sahip olmayan küçüklerin nüfus kaydına ana ve baba adı olarak evlat edinen eşlerin adları yazılır. (Türk Medeni Kanunu Madde 314) Evlatlığın, miras ve başka haklarının zedelenmemesi, aile bağlarının devam etmesi için evlatlığın naklen geldiği aile kütüğü ile evlat edinenin aile kütüğü arasında her türlü bağ kurulur. Ayrıca evlatlıkla ilgili kesinleşmiş mahkeme kararı her iki nüfus kütüğüne işlenir. (Türk Medeni Kanunu Madde 314)

Çocuk psikolojisi alanında yapılan çalışmalara göre çocukların bu durumu normal kabul ederek sorun yaşamamaları ve yaşatmamaları için evlat edinildiği, uygun yaş ve zamanda çocuğa mutlaka söylenmelidir. En uygun dönemin çocuğun henüz sosyal yaşama tam olarak açılmadığı, anne ve babanın yaşamında birinci derecede önem taşıdığı okul öncesi (4–6 yaş) çağıdır.

Çocuğun ana-babasını bilme hakkı vardır. (Çocuk Hakları Sözleşmesi 7. Madde). Ayrıca çocuğun evlat edinildiğini öğrenmesi riski her zaman bulunmaktadır. Çocuğun bunu dolaylı şekilde öğrenmesi aile ve çocuk açısından yıkıcı ve yıpratıcı olacaktır.

Evet ulaşabilir. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun 1983 yılında yürürlüğe girmesini takiben arşiv oluşturulmuştur. Önceki yıllara ait arşiv bilgileri ise ilgili kurumlar tarafından devreden belgelerle sınırlıdır. Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne başvuruda bulunulması gerekmektedir.

Evlat edinme yasal bir işlem olup Türk Medeni Kanununun ilgili hükümleri kapsamında gerçekleştirilmektedir. Bir çocuğun evlat edinilebilmesi sadece ilgili Mahkeme tarafından verilen mahkeme kararına istinaden olur. Bunun dışında yapılan işlemler evlat edinme olarak adlandırılamaz. Bu işlemler soy bağının bozulması kapsamında yer aldığından Türk Ceza Kanunu kapsamında suç teşkil etmektedir. (Hâkim kararı olmaksızın doğrudan nüfusa kayıt ettirilerek çocuğun soy bağının değiştirilmesi durumunda Türk Ceza Kanununun 231. Maddesinde yer alan “Bir çocuğun soy bağını değiştiren veya gizleyen kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır” hükmü doğrultusunda işlem yapılmaktadır.)

İzleme süresi sonunda düzenlenen sosyal inceleme raporuna göre evlât edinmeleri uygun görülmeyenlerin talepleri reddedilir. Ret kararına yazılı bildirim tarihinden itibaren on beş gün içinde İl Müdürlüğü nezdinde itiraz edilebilir. İtiraz komisyon tarafından görüşülerek en geç bir ay içinde kesin olarak karara bağlanır. Komisyonca evlât edineceklerin uygun bulunmamaları durumunda küçük geri alınır. Geçerli bir mazeret olmaksızın yazılı bildirim tarihinden itibaren iki ay içerisinde evlât edinme kararı almak üzere mahkemeye başvurulmaması halinde, İl Müdürlüğünce küçüğün geri alınmasına karar verilir. Geçici bakım sözleşmesi süresi içerisinde, ebeveynlik sorumluluğunun yerine getirilmediğinin sosyal inceleme raporuyla saptanması durumunda, sürenin dolması beklenmeksizin de küçük geri alınabilir.

Çeşitli nedenlerle öz ailesi yanında bakımları bir süre için sağlanamayan çocuklarımızın kendi aile ortamlarında eğitim, bakım ve yetiştirilme sorumluluğunu kısa veya uzun süreli olarak, ücretli veya gönüllü statüde, devlet denetiminde paylaşan, hissettikleri toplumsal sorumluluğu gösterebilen uygun aile ya da kişilerdir.

Koruyucu aile olmak için ikamet ettiğiniz ildeki Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne müracaat edebilirsiniz. Ayrıca Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Web Sitesi, koruyucu.aile.gov.tr adresinden ve E- Devlet üzerinden başvuru yapılabilmektedir.

Öz ailesi bulunan, öz ailesince bir süre için bakılamayan, çeşitli nedenlerle evlat edindirilme şansını tümüyle yitirmiş olan, kız ya da erkek, sağlıklı ya da engelli, tek ya da kardeş olup, koruyucu aile yanına yerleştirilmeye uygun olduğu belirlenmiş korunma altındaki çocuklar koruyucu aile yanına yerleştirilmektedir.

TC Vatandaşı olan, sürekli Türkiye’de ikamet eden, 25 - 65 yaşları arasında, en az ilkokul düzeyinde eğitim almış ve düzenli gelire sahip olan, çocuğun öz anne-babası ya da vasisi olmayan, evli ya da bekâr, çocuklu ya da çocuksuz herkes koruyucu aile olmak üzere ikamet ettiği ilde bulunan il müdürlüğüne başvurabilir.

Akrabaların koruyucu aile olmak istemesi halinde yapılacak sosyal inceleme sonucuna göre yaş ve eğitim koşulları değerlendirilmektedir.

Çocuğun korunma altına alınma nedenine bağlı olarak öngörülen hizmet, uygulama planı kapsamında değişkenlik göstermektedir. Bu konuda İl Müdürlüğünce değerlendirme yapılmaktadır.

Adres ve ikamet değişikliklerini gerçekleştirmeden en az bir ay önce İl Müdürlüğü'ne bildirmeniz gerekmektedir.

Koruyucu aile yükümlülükleri içerisinde belirtildiği şekilde öz ailesi ve akrabaları ile İl Müdürlüğünce uygun görülen şekil ve zamanda görüşmesini sağlamanız gerekmektedir.

En fazla 3 çocuk yerleştirebilir. Çocukların kardeş olması durumunda yapılacak değerlendirme sonucuna göre çocuk sayısı sınırlandırılmayabilir.

Evet, ancak koruyucu aile yanına yerleştirilmesi planlanan çocuğa uygunluğunuz değerlendirilerek yönlendirme yapılacaktır.

Başvurusu kabul edilenler hakkında; çocuk yetiştirme konusundaki yeterliliği, kişilik özellikleri, evlilik ve sosyal ilişkileri, tek başına yaşayıp yaşamadığı, yaşantısının genel kabul görmüş toplum kural ve değerlerine uygun olup olmadığı, yaşları, diğer aile üyelerinin bu konudaki düşünceleri, iş ve ekonomik koşulları gibi çocuk ile koruyucu aile ilişkileri açısından önem taşıyan temel mesleki değerlendirme hususları dikkate alınarak sosyal inceleme yapılır.

4 çeşit koruyucu aile bakım modeli bulunmaktadır. Bunlar; Akraba veya Yakın Çevre Koruyucu Aile Modeli, Geçici Koruyucu Aile Modeli, Süreli Koruyucu Aile Modeli, Uzmanlaşmış Koruyucu Aile Modelidir.

Veli ya da vasi dışında kalan kan bağı bulunan akrabalar ya da çocuğun iletişim içinde olduğu veya tanıdığı bakıcı, komşu gibi yakın çevresinde olan kişi ve ailelerin sağladığı bakımdır.

Öz ailesi yanına kısa sürede döndürülme imkanı bulunmayan ya da kalıcı olarak aile yanına yerleştirilemeyen çocuklara, kişi ve ailelerin sağladığı bakımdır.

Özel zorlukları ve ihtiyaçları olan çocuklara yardımcı olabilecek lisans eğitimine sahip olan veya eşlerden biri en az ilköğretim düzeyinde olmak üzere temel ana, baba eğitimleri, Koruyucu Aile Birinci ve İkinci Kademe Eğitimlerini almış kişi ve ailelerin sağladığı bakımdır.

Evlat edinme hizmetinde aile, evlat edinme yolu ile hukuksal bir süreci tamamlayarak velayet hakkını almaktadır.

Koruyucu aile sisteminde aile, çocuğun bakım, yetişme ve eğitim sorumluluğunu Devlet ile paylaşmaktadır. Çocuğun velayeti öz ailesinde kalmaktadır.

Koruyucu aile statüsü verilen kişi ya da ailelerle koruyucu aile sözleşmesi imzalanıncaya kadar çocuk ve ailenin birlikte zaman geçirmeleri, birbirlerini tanımaları ve alışmalarına uygun ortam sağlanması yönünde uyum süreci başlatılır, uyum süreci sonunda yapılan değerlendirme olumlu ise çocuğun ve ailenin de istekli olması halinde yerleştirme işlemi gerçekleştirilir.

- T.C. Kimlik Numarası beyanı.

- Bir adet vesikalık fotoğraf

- Öğrenim durumunu gösterir belgenin onaylı örneği.

- İş, gelir ve sosyal güvenlik durumunu gösteren belgenin onaylı örneği.

- Koruyucu aile olacak kişiler ve varsa birlikte yaşadığı kişilerden, çocuğun yüksek yararından hareketle; 26.9.2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile millete ve devlete karşı suçlar, topluma karşı suçlar, kişilere karşı suçlar ile uluslararası suçlardan ve çocuklara yönelik işlenen istismar suçlarından mahkûm olmadığına dair adli sicil belgesi.

- Varsa koruyucu aile birinci kademe, koruyucu aile ikinci kademe veya temel aile eğitimi belgesi veya belgelerinin onaylı örneği.

- Sosyal inceleme sürecinde tespit edilen durumlara ilişkin koruyucu aileyi tanımaya yönelik ihtiyaç duyulacak diğer belgeler.

- Koruyucu aile olacak kişiler ve varsa birlikte yaşadığı kişilerin, çocuğun bakımını, psiko-sosyal gelişimini ve eğitimini etkileyecek ya da çocuğa zarar verecek düzeyde fiziksel engeli, ruhsal rahatsızlığı ve bulaşıcı hastalığının olmadığını gösteren, Devlet ya da üniversite hastanelerinin ilgili bölümlerinden alınan doktor raporu, gerekli görülmesi halinde kişinin sağlığına, devam eden hastalığına veya bağımlılığına ilişkin ayrıntılı rapor.

Koruyu aile adaylarından istenen belgelerin en geç bir ay içinde tamamlanması istenir.

Hizmet sürecinin devam ettiği her iki yılda bir adli sicil belgesi ve doktor raporu tekrar istenir.

Veli, vasi veya kayyumun izni, çocuk ve aileyi izlemekle görevli sosyal çalışma görevlisinin uygun görüşü ile komisyona sunulur. Komisyon tarafından çocuğun yurt dışına çıkmasının uygun görülmesi halinde, İl Müdürünün teklifi ve mahalli mülki amirin onayı ile gerekli izin verilir.

-Koruyucu ailenin belirtilen görev ve yükümlülükleri yerine getirmemesi.

-Çocukla koruyucu aile arasındaki sağlıklı iletişimin yapılan mesleki çalışmalara rağmen kurulamaması veya devam ettirilememesi. -Koruyucu aile tarafından çocuğun istismar edildiğinin tespit edilmesi
-Koruyucu ailenin, çocuğun öz ailesi ile ilişkilerini zedeleyecek tutum ve davranışlarda bulunduğunun ve bu doğrultuda ifadeler kullandığının belirlenmesi. -Çocuk için hizmetten beklenen yararın gerçekleşmediğinin yapılan izlemelerde tespit edilmesi. -Çocuğun koruyucu aileye yerleştirilme nedeninin ortadan kalkması. -Çocuğun yararlanacağı hizmet modelinin değişmesi veya koruma kararının kaldırılması. -Koruyucu ailenin herhangi bir nedenle hizmet vermekten vazgeçmesi

Koruyucu aile sözleşmesi devam eden koruyucu ailelerden, eşine veya bir yakınına bağlı olmaksızın emekliliğine esas sosyal güvencesi olmayan eşlerden birinin bir asgari ücret tutarı üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumu kapsamında isteğe bağlı sigortasını yaptırması ve ödeme belgesinin ibrazı halinde primleri aylık ödemelere ilave edilerek Bakanlıkça gönderilen ödenekten karşılanır.

Koruyucu aile yanına yerleştirilen çocukların bakım, eğitim ve yetiştirilmelerine ilişkin harcamalara karşılık olmak üzere talepte bulunan koruyucu ailelere her çocuk için, yaş aralıklarına göre belirlenen oranlar karşılığı tutarı, hiçbir kesinti yapılmaksızın aylık ve net olarak ödenir.

Sorumlu sosyal çalışma görevlisi rehberliğinde yapılacak değerlendirme sonucunda koruyucu ailelere aşağıdaki ödemeler yapılır;
-Servis ile okullarına gitmek zorunda olan çocukların okul servis ücretleri ile engelli çocukların servis ücretleri ve 4-5 yaş grubu kreş çağı veya anaokulu çocuklarının servis ücretleri, servis bulunmaması halinde ulaşım giderleri karşılığı otobüs bilet ücreti ödenir.

-Bir meslek edinmek üzere kamu ya da özel kuruluşlar tarafından açılan kurslara katılacakların ücretsiz kontenjanlardan yararlanma durumları değerlendirilir, bu imkândan yararlanamayanların kurs süresince kurs bedelleri, eğitim ve öğretimlerine ilişkin etüt, kurs, yaz okulu, harç, sınav ve kayıt ücretleri ile bunlara ilişkin her türlü araç gereç ve malzeme giderleri karşılanır. Çocuğun gelişim ve eğitim ihtiyaçları sorumlu sosyal çalışma görevlisi tarafından değerlendirilerek uygun bulunması halinde çocuk bir yıl içinde birden fazla kursa katılabilir. -Başka illere öğrenim amacı ile gitmesi gereken çocukların ulaşım giderleri, bir günlük konaklama bedeli ile çocuğun okula kaydı ve kalacağı yere yerleştirilmesi ile ilgili olarak yardımcı olmak üzere giden koruyucu anne ve babanın da ulaşım ve bir günlük konaklama giderleri 10.2.1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanununun 8 inci maddesine göre memur veya hizmetli olmayanlar için ödenecek tutarı geçmeyecek şekilde ödenir. -Aylık bakım ücreti almayan koruyucu ailelere talepleri halinde birinci ve ikinci fıkrada belirtilen harçlık ile üçüncü fıkrada belirtilen ödemeler yapılabilir.

Koruyucu aile yanında bakılıp okula giden çocuklara her yıl bir defaya mahsus olmak üzere Eylül ayında okul masraflarının karşılanması amacıyla yaş grubuna göre yapılan ödemeler üç kat olarak uygulanır.

Koruyucu aile yanındaki bütün çocuklara yıllık giyim masraflarının karşılanması için Nisan ve Ekim ayları ödemeleri iki kat tutarında yapılır.

Koruyucu aile hizmetinden yararlanabilmesi için çocuğunuzun korunma altına alınması gerekmektedir. Bu nedenle bulunduğunuz ilde Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne veya bulunduğunuz ilçedeki Sosyal Hizmet Merkezine müracaat edebilirsiniz. Çocuğunuz korunma altında alındıktan sonra İl Müdürlüğü tarafından Koruyucu aile hizmetinden yararlandırılma durumu değerlendirilecektir.

Birbirleriyle görüştürebilecek aileler yanına yerleştirilmeleri esastır.

Koruyucu aileye yeni katılan her aile üyesi için adli sicil belgesi ve doktor raporu istenir.

Aşağıdaki durumların tespiti halinde koruyucu aile statüsü iptal edilir.

-Çocuğu ihmal ve istismar ettiğinin, kötü muameleye maruz bıraktığının belirlenmesi
-Sosyal ilişkileri açısından toplumun norm ve değerlerine aykırı düşen davranışlarının gözlenmesi
-Fizik ve ruh sağlığının, çocuğun bakımını etkileyecek derecede bozulmuş olduğunun Devlet ya da üniversite hastanelerince doktor raporu ile belirlenmesi. -Adli Sicil kaydı oluşması
-Mesleki danışmanlık hizmeti ve yönlendirmelere uygun davranmaması
-Geçici koruyucu ailenin çocuk yerleştirme önerilerini mazeretsiz olarak üç kereden fazla kabul etmemesi.

Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Çocuğun haklarının korunması amacıyla adli süreç takip edilmektedir.

Koruyucu ailelere ödenen ücret (10270) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda elde edilen rakamın belli oranları alınarak belirlenmektedir.

Çocuğa yönelik anlık şiddet/istismar çağrılarında Alo 183 Hattı olarak vaka hakkında detaylı bilgiler alınarak emniyet veya jandarma birimlerine telefon ile durum iletilmektedir. Eş zamanlı olarak vakanın bulunduğu ildeki Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerinde görevli Acil Müdahale Ekip Sorumluları ile irtibata geçilerek vaka ona da bildirilmektedir. Kolluk birimleri ve Acil Müdahale Ekip Sorumluları işbirliği halinde vakaya acil müdahale etmektedir. Sonrasında vaka hakkında detaylı sosyal inceleme yapılarak çocuğun uygun sosyal hizmet modelinden faydalanması sağlanmaktadır. (Örneğin 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu kapsamında aileye danışmanlık, çocuğun kuruluş bakımına alınması, eğitim, sağlık tedbir kararlarının alınması gibi hizmet modelleri uygulanmaktadır. Her vaka kendi özelinde değerlendirilmekte olup, hangi çocuğa hangi tedbirlerin alınacağı sosyal inceleme raporu ile belirlenmektedir.)

Çocuğa yönelik ihmal çağrılarında Alo 183 Hattı olarak vaka hakkında detaylı bilgileri alarak vakanın bulunduğu ildeki Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerinde görevli Acil Müdahale Ekip Sorumluları ile irtibata geçilerek vaka iletilmektedir. Vaka hakkında İl Müdürlüklerinde görevli meslek elemanları tarafından ailenin ikametgahında detaylı sosyal inceleme yapılarak çocuğun uygun sosyal hizmet modelinden faydalanması sağlanmaktadır. (Örneğin 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu kapsamında aileye danışmanlık, çocuğun kuruluş bakımına alınması, eğitim, sağlık tedbir kararlarının alınması gibi hizmet modelleri uygulanmaktadır. Her vaka kendi özelinde değerlendirilmekte olup, hangi çocuğa hangi tedbirlerin alınacağı sosyal inceleme raporu ile belirlenmektedir.)

Bakanlığımızca istismara uğrayan veya uğrama riski taşıyan ve desteğe gereksinimi olan çocuklara yönelik gerekli sosyal hizmet müdahaleleri yapılmakta, gereksinim duydukları hizmet türüne en kısa zamanda ulaşmalarını sağlamaya yönelik mesleki çalışmalar yürütülmektedir. Tüm bu çalışmalarda, BM Çocuk Hakları Sözleşmesi uyarınca çocuğun yüksek yararı gözetilerek çocuğa yönelik her türlü istismarın önlenmesi hedeflenmektedir.

Çocukların olumsuz yaşam deneyimlerinden kaynaklanan örselenme veya davranış bozukluklarını sağaltma, çocukların bireysel farklılıkları ve ihtiyaçları dikkate alınarak olumlu tutum ve davranış değişikliği oluşturma, aile ve sosyal çevre ile uyum sağlamalarına yönelik olarakAnka Çocuk Destek Programı uygulanmaktadır.

Bakanlığımızca, suç mağduru çocuklara hizmet vermek üzere Çocuk Destek Merkezleri oluşturulmuştur. Merkezler, çocukların temel gereksinimlerini karşılamak, fiziksel, duygusal, psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarını belirleyerek gerekli müdahaleleri gerçekleştirmek, aile ve yakın çevrelerine dönmelerini ve diğer sosyal hizmet modellerine hazır hale gelmelerini sağlamak üzere hizmet vermektedir. Merkezler; suç mağduru, suça sürüklenme, sokakta yaşama, gebelik, madde bağımlılığı gibi alanlarda yaş gruplarına (11-14/15-18) ve cinsiyetlerine göre ihtisaslaştırılmaktadır.

Çocuk Destek Merkezlerinde çocukların olumsuz yaşam deneyimlerinden kaynaklanan örselenme veya davranış bozukluklarını sağaltma, çocukların bireysel farklılıkları ve ihtiyaçları dikkate alınarak olumlu tutum ve davranış değişikliği oluşturma, aile ve sosyal çevre ile uyum sağlamalarına yönelik olarak Anka Çocuk Destek Programı uygulanmaktadır. Anka Çocuk Destek Programı ile çocukların bireysel farklılıkları ve ihtiyaçları dikkate alınarak kişilik gelişimlerinin sağlanması, travmalarının ortadan kaldırılması ve olumlu tutum ve davranış geliştirmeleri amaçlanmaktadır.

Çocuk İzlem Merkezleri (ÇİM), cinsel istismara uğramış veya uğrama şüphesi altındaki mağdur çocukların, ifade alma, adli muayene ve diğer işlemlerinin tek merkezde yapılması için Sağlık Bakanlığına bağlı hastaneler bünyesinde kurulmuştur.
Gizlilik esasına göre faaliyet gösteren Çocuk İzleme Merkezlerinde çocuğun ve ailenin kimlik bilgisi hiç kimseyle paylaşılmamakta, çocuğun hem bedensel hem ruhsal sağlığı açısından destek hizmetleri sunulmaktadır.
Bu merkezlerde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Adalet Bakanlığından da uzman personel görev yapmakta olup çocuğun üstün yararı gözetilerek mağdur çocukların adli işlemler sırasında ruhsal ve bedensel olarak örselenmesi engellenmektedir.

Kolluk kuvvetleri, vatandaş ihbarları veya yapılan sokak çalışmaları ile sokakta çalıştırıldığı veya dilendirildiği tespit edilen çocukların aile ve sosyal çevre analizi yapılarak çocuk ve ailenin ihtiyaçları doğrultusunda sağlık, eğitim, meslek edindirme, sosyal yardım vb. tüm hizmetlerden yararlandırılmaktadır. Çocukların sokakta çalıştırılmasının engellenmesi, sokakta karşılaşabilecekleri risklerden korunması, sokaktan çekilmesi ve ailelerinin desteklenmesi amacıyla çocuk, aile ve toplum odaklı çalışmalar yürütülmektedir.

Sokakta çalıştırılan/dilendirilen çocukların tespit edilerek uygun sosyal hizmet ve yardımlardan yararlandırılması amacıyla illerde Valilerimiz veya görevlendireceği Vali Yardımcılarımız başkanlığında ve İl Müdürlüklerimiz sekreteryasında; ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri ile üniversiteler ve bu alanda hizmet veren sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin katılımıyla bir komisyon oluşturulmuştur. Bu komisyonun takip ve denetiminde ilgili kurum temsilcilerinden oluşturulan ekipler tarafından çocukların yoğun olarak çalıştırıldığı/dilendirildiği bölgelerde alan taramaları yapılmakta; yapılan alan taramalarında ekonomik yoksunluk sebebiyle sokakta çalıştırıldığı/dilendirildiği tespit edilen çocukların ve ailelerin sosyal yardımlar ile desteklenmesi sağlanmaktadır.

Söz konusu çalışma ile yapılan inceleme neticesinde çocuk ve ailenin uygun bulunan sosyal hizmet ve yardımlara yönlendirilmesi temel hedef olmakla birlikte eğitim çağında olup okula devam etmeyen çocukların eğitim-öğretim sistemine kazandırılması, eğitim çağını tamamlamış çocukların mesleki eğitime yönlendirilmesi, madde kullanan çocukların madde bağımlılığı tedavisine yönlendirilmesi, çocukların sokaktan çekilerek psiko-sosyal destek hizmetlerden yararlandırılması ve aile yanına döndürülmesine ilişkin çalışmalar ile çocukların ailelerine yönelik psiko-sosyal destek ve bilinçlendirme çalışmaları yürütülmektedir.

Sokakta sosyal tehlikelerle karşı karşıya kalması sebebiyle haklarında bakım tedbiri veya korunma kararı verilen çocuklardan psikososyal desteğe ihtiyaç duyduğu tespit edilenlere yönelik hizmetler Çocuk Destek Merkezlerince yürütülmekte olup çocukların geçici süre ile bakım ve korunmaları sağlanmakta; bu süre içerisinde aile, yakın çevre ve toplum ilişkilerinin düzenlenmesine yönelik çalışmalar yürütülmektedir.

Sokakta çalıştırılan/dilendirilen çocukları istismar eden gruplara, yürürlükteki mevzuatın verdiği yetkiler çerçevesinde kolluk kuvvetleri tarafından gerekli yaptırımlar uygulanmaktadır.

4857 sayılı İş Kanunu’nun 71. Maddesi başta olmak üzere mevzuatımızda 15 (on beş) yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasak kapsamındadır. Mevzuatımızda çocukların asgari çalışma yaşı, çalıştırma yasağı, temel eğitimini tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma süreleri, okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, çalışma yaşamında korunması, işe başlamadan önce almaları gereken sağlık raporu, çocukların ağır ve tehlikeli işlerde ve gece çalışmasını yasaklayan hükümler ve bu hükümlerin etkili bir şekilde uygulanması için cezai yaptırımlar düzenlenmektedir.

Yapılan alan taraması ile tespit edilen çocukların sokakta yaşama/çalıştırılma veya dilendirilme nedenlerinin araştırılması; yapılan inceleme neticesinde çocuk ve ailenin uygun bulunan sosyal hizmet ve yardımlara yönlendirilmesi temel hedef olmakla birlikte eğitim çağında olup okula devam etmeyen çocukların eğitim-öğretim sistemine kazandırılması, örgün eğitim çağını tamamlamış çocukların mesleki eğitime yönlendirilmesi, madde kullanan çocukların madde bağımlılığı tedavisine yönlendirilmesi, çocukların sokaktan çekilerek sosyal rehabilitasyonlarının sağlanması ve aile yanına döndürülmesine ilişkin çalışmalar ile çocukların ailelerine yönelik psiko-sosyal destek ve bilinçlendirme çalışmaları yürütülmektedir. Bununla birlikte korunma ihtiyacı olan çocukların tespit edilmesi durumunda haklarında 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununun 5 inci maddesinde yer alan koruyucu ve destekleyici tedbir kararlarının alınması ilgili mahkemeden talep edilerek hakkında hükmedilen koruyucu ve destekleyici tedbir kararları uygulanmaktadır.

Dilenciliği meslek haline getiren ve aileye ve çocuğa sağlanan her türlü sosyal destek ve bilinçlendirme çalışmalarına rağmen çocuklarını sokakta çalıştırmakta/dilendirmekte ısrar eden Suriyeli aileler için Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından Osmaniye İl’inde oluşturulan Düziçi Geçici Barınma Merkezi Göç İdaresi Genel Müdürlüğüne tahsis edilmiştir. Sokakta çalıştırılan veya dilendirilen çocukların aileleri ile birlikte barınma, beslenme, sağlık ve eğitim hizmetleri ile psikososyal destek hizmetlerinden faydalandırılması ve çocukların aile bağlarının korunarak desteklenmesi amacıyla dilendirilen Suriyeli çocukların ve onları istismar eden ailelerinin hizmet alabileceği Osmaniye Düziçi Geçici Barınma Merkezine yönlendirilmektedir.

Çocuk işçiliği ile mücadele kapsamında yürütülen tüm çalışmalar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı koordinesinde yürütülmekte olup ayrıntılı bilgi söz konusu Bakanlıktan talep edilebilir.

Kreşler; 0-24 aylık çocuklara hizmet veren kuruluşlardır.  Gündüz Bakımevleri; 25-66 aylık çocuklara hizmet veren kuruluşlardır.  Kreş ve Gündüz Bakımevleri Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı olarak açılırlar.

Bakanlığımızca özel kreş ve gündüz bakımevinden yararlanacak çocuklar için herhangi bir parasal destek ödemesi bulunmamakla birlikte Özel kreş ve gündüz bakımevleri ile özel çocuk kulüplerinde yüzde üç oranında ücretsiz bakım yardımı bulunmaktadır. Bu yardımdan öncelikli olarak ekonomik durumlarına bakılmaksızın; şehit ve gazi çocukları, Bakanlığımıza bağlı kuruluşlarda korunma altında bulunan çocuklar, cezaevlerinde hükümlü ve tutuklu olan anneleri ile birlikte kalan çocuklar, ekonomik gücü yeterli olmayan ailelerin çocukları ile ekonomik güçlük içindeki anne veya babası vefat etmiş çocuklar, tek ebeveyni ile yaşayan çocuklar, engelli ebeveyni olan çocuklar, kadın konukevinde bulunan veya ayrılan kadınların çocukları yararlanabilmektedir. Konu ile ilgili bağlı bulunan Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne dilekçe ile başvurulması ve başvuranın durumunun İl Müdürlüğünce değerlendirilmesi gerekmektedir.

İllerde bulunan Aile ve Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne dilekçe ile başvuru yapılması gerekmektedir. İl Müdürlüğü, ücretsiz kontenjanları sosyal çalışma görevlisi tarafından düzenlenecek sosyal inceleme raporuna göre değerlendirir. İl Müdürlüğü tarafından uygun görülen çocuklar, ücretsiz olarak kuruluşlara yerleştirilir.

Özel kreş ve gündüz bakımevi / çocuk kulübü açmak için Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne başvuruda bulunulması gerekmektedir.

Yoksulluk içinde olup da temel ihtiyaçlarını karşılayamayan ve yaşamlarını en düşük seviyede dahi sürdürmekte güçlük çeken ailelerin kendi kendine yeterli hale gelinceye kadar çocuklarının bakımı ve desteklenmesi amacıyla geçici bir süre verilen ekonomik destekler ile ve psiko- sosyal destek sistemidir.

Ekonomik destekler süreli ve geçici olmak üzere nakdi olarak yapılmaktadır. Geçici ekonomik destek yılda en fazla 2 defa yapılır. Süreli ekonomik destek ise onayda belirtilen süre boyunca her ay yapılmaktadır.

İl Müdürlüğü veya Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüklerine başvuru yapılır.

• Dilekçe
• T.C. Kimlik Numarası beyanı,
• Gerektiğinde alınacak sağlık raporu, öğrenci belgesi
• İş-kur ve meslek kurslarına başvurduğuna dair belgeler istenilir. Muhtaç kişilerle ilgili başka bilgi ve belgeleri elde edebilmek amacıyla başka araştırmalarda da bulunabilir. 

Ödemeler sosyal ve ekonomik destek yönetmeliği gereği belirlenen miktarın Genel Müdürlükçe belirlenen yüzdelik oranlarına göre yapılmaktadır.

Sosyal ekonomik destek hizmeti kapsamında çocukları korunma altına alınmaksızın yararlandırılanlara aynı haneden en fazla 2 çocuk için yardım yapılmaktadır. Hakkında korunma ya da tedbir kararı alınmış, sosyal hizmet kuruluşlarının himayesine bırakılan, desteklendikleri takdirde ailesi veya yakınları tarafından yanlarına alınabilecek özellikleri taşıyan ve kurum bakımından ailesine döndürülen çocuklar için bir sınırlandırma bulunmamaktadır.

Süreli ekonomik destek alan kişilerin periyodik olarak takipleri yapılır. Yardım yapılmasını gerektiren nedenin ortadan kalkması veya hayatını kendi imkanlarıyla sürdürebileceği kanaatinin oluşması halinde süreli nakdi yardımlar durdurulur.

Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşunun güvencesi altında olmayan ve yeterli ödeme gücü bulunmayan engelli bireyler GSS uygulamasından faydalanmaktadır. Bu kapsamda tedavi, muayene, ilaç, tetkik, diş tedavisi ve ortez:protez ihtiyaçları temin edilmektedir.

Ortopedik ve Diğer Yardımcı Araç ve Gereçler SGK tarafından karşılanmaktadır. SGK'ya başvuruda bulunabilir.

Tekerlekli sandalyenin giderleri SGK tarafından karşılanmaktadır.

Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Talimatı gereğince ödeme yapılır. Cihazların ödenmeyen kısımları olmama halinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarından sağlanması Valilik ve Kaymakamlıklardan talep edilebilir.

Hastalığı nedeniyle “mesane veya rektum” kontrolü olmadığının (çocuklar için en az iki yaşını tamamlamış olmak kaydı ile) ve hasta altı bezi kullanması gerektiğinin belirtildiği uzman hekim raporuna dayanılarak reçete düzenlenmesi halinde ihtiyaca binaen kullanılması öngörülen hasta alt bezine ait fatura bedelleri birer aylık devreler halinde Sosyal Güvenlik Kurumunca ödenir.

5378 Sayılı Engelliler Kanunu'nun 22'inci maddesi buna ilişkin düzenlemeyi içerir. Madde 22.: 29.7.1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ""gazilerin,"" ibaresinden sonra gelmek üzere ""engellilerin,"" ibaresi eklenmiştir. Buna göre; 200 metrekareden küçük tek konutu olan engelliler emlak vergisinden muaftır.

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanununda, engel dereceleri % 90 ve daha fazla olan malûl ve engellilerin kendi adlarına kayıt ve tescil edilmiş olan taşıtlar yanında engel dereceleri % 90 dan az olan malûl ve engellilerin adlarına kayıt ve tescilli olan ve engellilik haline uygun özel tertibatlı veya özel tertibatlı hale getirilmiş taşıtlar için, istisnai bir düzenleme bulunmamaktadır. Malül veya engelliler tarafından iktisap edilen veya ithal edilen taşıtlar genel KDV oranına tabidir.

26 Eylül 2006 tarih ve 26301 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları İle Muayenelerine Dair Yönetmelik”de belirtilen usul ve esaslar dahilinde tek gözlüler ehliyet alabilmektedir.

Türk Milli Eğitiminin genel amaçları ve temel ilkeleri doğrultusunda, ülkemizdeki tüm özel eğitime ihtiyacı olan bireyler genel ve mesleki özel eğitim hizmetlerinden yararlanmaktadır. Özel eğitim hizmetlerinin planlanması, sürdürülmesi, erişimin artırılmasına yönelik çalışmalar Milli Eğitim Bakanlığınca yürütülmektedir.

Engelliler Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi eğitim kurumlarında/okullarında veya özel özel eğitim kurumlarında/okullarında eğitim-öğretimden yararlanmaktadır. Buna göre özel eğitime ihtiyacı olan bireylere verilen özel eğitim hizmetleri;

• Engel türlerine yönelik olarak açılan ayrı özel eğitim okullarında, (görme, işitme, zihin engellilere, otizmli bireyler ve süreğen hastalığı olanlar için hastane ilköğretim okulları)
• Genel eğitim içerisindeki okulların özel eğitim sınıflarında,
• Okul öncesi, ilköğretim, orta öğretim ve yaygın eğitim kurumlarında kurumlarında kaynaştırma eğitimi uygulanan sınıflarında,
• Gerçek veya tüzel kişilerce açılmış olan özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde verilmektedir.

Hastaneden alınan “eksiksiz” doldurulmuş “engelliler için sağlık kurulu raporu” ile ikamet edilen ilçede bulunan Rehberlik Araştırma Merkezlerine müracaatta bulunulmalıdır.

Özel eğitime ihtiyacı olduğu “Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu” tarafından tespit edilen tüm engelli bireylerin yararlandığı özel eğitim hizmetlerine ilişkin ödemenin Bütçe Uygulama Talimatı ile belirlenen kısmı Milli Eğitim Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır. Bu miktar Milli Eğitim Bakanlığı tarafından özel eğitim hizmeti veren kuruma ödenmektedir.

Aile Eğitim Hizmetleri Rehberlik ve Araştırma Merkezleri Özel Eğitim okul ve Kurumları, kaynaştırma uygulamaları yapılan okullar tarafından hazırlanır ve yürütülür.

Üniversite sınavına giren engelli öğrenciler için gerekli fiziksel düzenlemeler yapılmaktadır. Ortopedik ve görme engelliler için uygun düzenlenmiş sınav mekanları hazırlanmakta, görme engelliler ve az görenler için 30 dakikalık ek sınav süresi verilmekte, sınav sorularını okuyacak ve söylenecek yanıtları yazacak uygun eğitimde ve düzgün diksiyonlu “yardımcı refakatçi” eşliğinde sınava girme olanağı tanınmaktadır.

Başarılı ve ihtiyaç sahibi engelli öğrencilere Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu tarafından öncelikli olarak öğrenim kredisi, katkı kredisi ve yurt tahsisi yapılmaktadır.

20.06.2006 tarih ve 26200 sayılı resmi gazetede yayımlanan “ Yükseköğretim Kurumları Engelliler Danışma ve Koordinasyon Yönetmeliği” gereğince üniversitelerde, öğrencilerin öğrenim hayatlarını kolaylaştırmak için gerekli tedbirleri almak ve bu yönde düzenlemeler yapmak üzere “Engelliler Danışma ve Koordinasyon Birimi” oluşturulması sağlanmıştır.

Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrencilerin Okullara ve Kurumlara Erişiminin Ücretsiz Sağlanması Projesi” özel eğitime gereksinim duyan çocukların okullara erişiminin ücretsiz sağlanması ile eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması ve engelli öğrencilerin okumaya teşvik edilmesi amacıyla Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim, Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü işbirliğinde hazırlanmıştır. Proje kapsamında Milli Eğitim Bakanlığı bünyesindeki;

Görme Engelliler Okullarında, İşitme Engelliler Okullarında, Ortopedik Engelliler Okullarında, Otistik Çocuklar Eğitim: İş Eğitim Merkezlerinde, Zihinsel Engelliler Okullarında Uyum Güçlüğü Olanlar Okulunda, Özel Eğitim Okulları Bünyesinde Anasınıfında, Özel Eğitim Sınıflarında eğitim alan öğrenciler ücretsiz taşınmaktadır.

Kentsel yaşamın engellilerin erişilebilirliğine uygun olarak düzenlemesi yasal olarak zorunludur. Bu kapsamda şu yasal düzenlemeler yapılmıştır:

3194 Sayılı İmar Kanununda ve yönetmeliklerinde kentlerde her alanda erişilebilirliğin sağlanması için imar planları, kentsel, sosyal, teknik altyapı alanlarında ve yapılarda Türk Standartları Enstitüsü'nün ilgili standartlarına uyulması zorunluluğu bulunmaktadır.

Ayrıca; 7/7/2005 tarihinde yürürlüğe giren 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanunda; aşağıdaki maddeler kentsel yaşamın engellilerin erişilebilirliğine uygun düzenlemesi amaçlıdır. Söz konusu Kanunun ilgili maddeleri şunlardır:

Madde 3-(Değişik:6/2/2014-6518/63 md.) Bu Kanunun uygulanmasında;

1. f) Erişilebilirlik: Binaların, açık alanların, ulaşım ve bilgilendirme hizmetleri ile bilgi ve iletişim teknolojisinin, engelliler tarafından güvenli ve bağımsız olarak ulaşılabilir ve kullanılabilir olmasını, 
   
   g) Erişilebilirlik standartları: Türk Standardları Enstitüsünün erişilebilirlikle ilgili yayımladığı standartları, 
   
   … ifade eder.

Madde 7-(Değişik:6/2/2014-6518/69md.)

Yapılı çevrede engellilerin erişebilirliğinin sağlanması için planlama, tasarım, inşaat, imalat, ruhsatlandırma ve denetleme süreçlerinde erişilebilirlik standartlarına uygunluk sağlanır.

Özel ve kamu toplu taşıma sistemleri ile sürücü koltuğu hariç dokuz veya daha fazla koltuğu bulunan özel ve kamu toplu taşıma araçlarının engellilerin erişebilirliğine uygun olması zorunludur.

Bilgilendirme hizmetleri ile bilgi ve iletişim teknolojisinin engelliler için erişilebilir olması sağlanır.

Geçici Madde 2- Kamu kurum ve kuruluşlarına ait mevcut resmî yapılar, mevcut tüm yol, kaldırım, yaya geçidi, açık ve yeşil alanlar, spor alanları ve benzeri sosyal ve kültürel alt yapı alanları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılmış ve umuma açık hizmet veren her türlü yapılar bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sekiz yıl içinde engellilerin erişebilirliğine uygun duruma getirilir.

Geçici Madde 3- Büyükşehir belediyeleri ve belediyeler, şehir içinde kendilerince sunulan ya da denetimlerinde olan sürücü koltuğu hariç dokuz veya daha fazla koltuğu bulunan araçlarla sağlanan toplu taşıma hizmetlerinin engellilerin erişilebilirliğine uygun olması için gereken tedbirleri alır. Mevcut özel ve kamu toplu taşıma araçları, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sekiz yıl içinde, sürücü koltuğu hariç dokuz ila on altı oturma yeri olan araçlarla verilen toplu taşıma hizmetleri, turizm taşımacılığı yapılan araçlarla sağlanan taşıma hizmetleri ve özel ve kamu şehirler arası toplu taşıma hizmetleri ile yolcu gemileri 7/7/2018 tarihine kadar engelliler için erişilebilir duruma getirilir. 

7/7/2018 tarihine kadar, karayolu ile turizm taşımacılığı yapan veya şehirler arası toplu taşıma hizmeti veren gerçek ve tüzel kişiler, engelli bireyin erişilebilir toplu taşıma hizmeti sağlanmasına ilişkin talebini azami yetmiş iki saat içinde karşılamakla ve servis taşımacılığı yapan gerçek ve tüzel kişiler, engelli personel veya öğrenciye talep hâlinde erişilebilir taşıma hizmetini sağlamakla yükümlüdür.

Erişilebilirliğin sağlanmasına yönelik izleme, denetleme ve idari para cezası uygulanması mekanizması bulunmakta olup;

5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanunun geçici 3 üncü maddesinde şu hükümler bulunmaktadır;

“(Ek fıkra: 4/7/2012-6353/34 md.) Bu Kanunun geçici 2 nci maddesi ile bu maddede  belirtilen erişilebilirlik standartlarının ve yükümlülüklerinin uygulanmasının izlenmesi ve denetimi her ilde Aile ve Sosyal Hizmetler, Bilim, Sanayi ve Teknoloji, İçişleri, Çevre ve Şehircilik, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlıkları ile engelliler ile ilgili konfederasyonların temsilcilerinden oluşan komisyon tarafından yapılır. İhtiyaç halinde birden fazla komisyon kurulabilir. Denetim sonucunda ilgili belediye ve kamu kurum ve kuruluşları ile umuma açık hizmet veren her türlü yapıların ve açık alanların malikleri ile toplu taşıma araçlarının sahiplerine eksikleri tamamlaması için birinci fıkrada belirtilen sürenin bitiminden itibaren iki yılı geçmemek üzere ek süre verilebilir. 

(Ek fıkra: 4/7/2012-6353/34 md.) Sürenin bitiminden itibaren öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmediği denetim komisyonlarınca tespit edilen umuma açık hizmet veren her türlü yapılar ve açık alanlar ile toplu taşıma araçlarının sahibi olan gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri ve ikinci, üçüncü fıkralar ile beşinci fıkra kapsamında yürürlüğe konulan yönetmelikle öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmediği denetim komisyonlarınca tespit edilen gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından her bir tespit için bin Türk Lirasından beş bin Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanır. Bu şekilde bir yıl içinde uygulanacak idari para cezasının tutarı ellibin lirayı geçemez. İkinci ve üçüncü fıkrada öngörülen yükümlülüklerini veya geçici 2 ve 3 üncü maddelerde belirtilen sürelerin bitiminden itibaren öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmediği denetim komisyonlarınca tespit edilen büyükşehir belediyeleri, belediyeler ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından her bir tespit için beşbin Türk Lirasından yirmibeşbin Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanır. Bu şekilde bir yıl içinde uygulanacak idari para cezasının tutarı beşyüz bin lirayı geçemez. Bu maddeye göre verilen idari para cezaları tebliğinden itibaren bir ay içerisinde ödenir. Genel bütçeye gelir kaydedilen idari para cezası tutarları dikkate alınarak erişilebilirlik konusundaki projelerde kullanılmak üzere Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bütçesinde ödenek öngörülür.”

20/07/2013 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Yönetmeliği gereği her ilde valilikler bünyesinde Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme komisyonları kurulmuştur. Bu komisyonlara başvuruda bulunulabilir.

Komisyonlar, Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Planına göre oluşturulması gereken izleme ve denetleme programları kapsamında yer alan bina, açık alan ve toplu taşıma araçları ile kendisine ulaşan başvurular kapsamında yerinde denetleme yapmaktadır.

Kat Mülkiyeti Kanununa tabi olan apartman, site vb. konutlarda yaşayan kişiler getirilen yasal düzenleme ile engeline uygun düzenleme yaptırma olanağına sahip olmuşlardır. 5378 sayılı Yasanın 19. maddesinde; 23.6.1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 42 nci maddesinin birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

Engellilerin yaşamı için zorunluluk göstermesi hâlinde, proje tadili kat maliklerinin en geç üç ay içerisinde yapacağı toplantıda görüşülerek sayı ve arsa payı çoğunluğu ile karara bağlanır. Toplantının bu süre içerisinde yapılamaması veya tadilat talebinin çoğunlukla kabul edilmemesi durumunda; ilgili kat malikinin talebi üzerine bina güvenliğinin tehlikeye sokulmadığını bildirir komisyon raporuna istinaden ilgili mercilerden alınacak tasdikli proje değişikliği veya krokiye göre inşaat, onarım ve tesis yapılır. İlgili merciler, tasdikli proje değişikliği veya kroki taleplerini en geç altı ay içinde sonuçlandırır. Komisyonun teşkili, çalışma usûlü ile engellinin kullanımından sonraki süreç ile ilgili usûl ve esaslar Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Özürlüler İdaresi Başkanlığı tarafından müştereken hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.” hükmü eklenmiştir. Ayrıca Yasa hükmünde sözü edilen komisyonun kuruluş ve çalışma usülleri ile ilgili “Yapılarda Engellilerin Kullanımına Yönelik Proje Tadili Komisyonları Teşkili, Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” 22 Nisan 2006 tarih ve 26147 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Bu yönetmelik ile tadilat talebinde bulunan kat malikinin diğer kat malikleriyle yapacağı toplantıda talebinin reddedilmesi durumunda kurulacak olan komisyonla ilgilidir. 

Kat maliki, tadilat yapılacak olan binanın ruhsat işlemlerinin yapıldığı kuruluşa başvuru yaparak bir komisyon oluşturulmasını talep edebilir. Bu komisyonun söz konusu talebin gerekliliği ve bina güvenliği açısından bir değerlendirme yapmasının koşulları Yönetmelik kapsamında ele alınmaktadır.

Örneğin; konutunda asansör olmayan bir kişi, asansör yaptırmak istediğinde kat malikleri ile bir toplantının yapılması, toplantıda konunun görüşülerek sayı ve arsa payı çoğunluğu ile karara bağlanması gerekmektedir. Toplantının yapılamaması veya tadilat talebinin çoğunlukla kabul edilmemesi durumunda; ilgili kat malikinin talebi üzerine bina güvenliğinin tehlikeye sokulmadığını bildirir komisyon raporuna istinaden ilgili mercilerden (belediyeler vb.) alınacak tasdikli proje değişikliği veya krokiye göre inşaat, onarım ve tesis yapılır. İlgili merciler, tasdikli proje değişikliği veya kroki taleplerini en geç altı ay içinde sonuçlandırır. 

Otopark Yönetmeliğinde; otoparkların yapımında TSE standartlarına uyulması, umumi bina, bölge otoparkları ve genel otoparklarda, giriş-çıkış ve asansörlerine en yakın yerlerinde birden az olmamak şartıyla, her 20 park yerinden birinin engelli işareti konularak engelliler için ayrılması zorunludur.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 61 inci maddesine göre “Engellilerin araçları için ayrılmış park yerlerine” engelli olamayanlar tarafından park edilmesi yasaklanmıştır ve engelli olmayanlar tarafından yapılan ihlâlin para cezası iki kat olarak uygulanmaktadır. 

Muhtaç durumda olup, herhangi bir sosyal güvenliği olmayan kişiler; İl veya ilçedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına başvuruda bulunarak, ayni ve nakdi yardımlardan yararlanabilirler.

Ayrıca, Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğünce muhtaç durumdaki ailelerin çocuklarının bakımına destek için ayni ve nakdi yardımlar yapılmaktadır. Muhtaç olup, engelli çocuğunun bakımında güçlükler yaşayan aileler bu yardımdan yararlanmak için İllerinde bulunan İl Aile ve Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne müracaat edebilirler.

"Engellilere yönelik olarak Belediyeler bünyesinde gerçekleştirilen çeşitli hizmetler; yardıma muhtaç olan engellilerin barınması için bakım ve rehabilitasyon merkezleri açmak; danışma ve rehberlik merkezleri açmak; ücretsiz muayene ve ilaç yardımı yapmak; ayni ve nakdi yardımlarda bulunmak; belediye otobüslerinden ücretsiz veya indirimli yararlanmalarını sağlamak; özel kurslar düzenlemek; yarışmalar, şenlikler, geziler ve spor müsabakaları düzenlemektir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14. maddesinde hizmetlerin yerine getirilmesinde öncelik sırasının belediyenin mali durumu ve hizmetin ivediliği dikkate alınarak belirleneceği, belediye hizmetlerinin sunumunda engelli, yaşlı, düşkün ve dar gelirlilerin durumuna uygun yöntemler uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Büyükşehir belediyelerine ise verilen görevler 5216 sayılı kanunun 7.maddesinde düzenlemiştir. Büyükşehir belediyelerinin sosyal nitelikli görevleri de maddenin (n) bendinde “Gerektiğinde sağlık, eğitim ve kültür hizmetleri için bina ve tesisler yapmak, kamu kurum ve kuruluşlarına ait bu hizmetlerle ilgili bina ve tesislerin her türlü bakımını, onarımını yapmak ve gerekli malzeme desteğini sağlamak”, (v) bendinde “Sağlık merkezleri, hastaneler, gezici sağlık üniteleri ile yetişkinler, yaşlılar, engelliler, kadınlar, gençler ve çocuklara yönelik her türlü sosyal ve kültürel hizmetleri yürütmek, geliştirmek ve bu amaçla sosyal tesisler kurmak, meslek ve beceri kazandırma kursları açmak, işletmek veya işlettirmek, bu hizmetleri yürütürken üniversiteler, yüksek okullar, meslek liseleri, kamu kuruluşları ve sivil toplum örgütleri ile işbirliği yapmak” şeklinde yer almaktadır. Büyükşehir belediyeleri için 5216 sayılı kanununa 01.07.2005 tarih ve 5378 sayılı kanunla eklenen “Ek madde 1” ile engellilerle ilgili bilgilendirme, bilinçlendirme, yönlendirme, danışmanlık, sosyal ve mesleki rehabilitasyon hizmetleri vermek üzere engelli hizmet birimleri oluşturulması, bu birimlerin faaliyetlerini engellilere hizmet amacıyla kurulmuş vakıf, dernek ve bunların üst kuruluşlarıyla işbirliği halinde sürdürmeleri öngörülmüştür. Bu çerçevede “Büyükşehir Belediyeleri Engelli Hizmet Birimleri Yönetmeliği” 16.08.2006 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Ayrıca 5378 sayılı Engelliler Kanunu ile Büyükşehir belediyeleri ve belediyeler, şehir içinde kendilerine sunulan ya da denetimlerinde olan toplu taşıma hizmetlerinin engellilerin erişilebilirliğine uygun olması için gereken tedbirleri 2012 yılına kadar almakla ve mevcut özel ve kamu toplu taşıma araçlarını engelliler için erişilebilir durumuna getirmekle görevlendirilmiştir"

Ücretsiz seyahat hakkından yararlanmaya ilişkin usul ve esaslar Bakanlığımızca çıkarılan Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliği ile belirlenmiş olup, ilgili Yönetmelik 4/3/2014 tarihli ve 28931 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.12 Temmuz 2013 tarihinde 6495 sayılı Kanunla 4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunda yapılan değişiklikle şehit yakınları, gazilere, gazi yakınlarına, başarılı sporculara, engel oranı %40 ve üzerinde olan engelli bireylere ve ağır engelli olan bireylerin birlikte yolculuk ettikleri en fazla bir refakatçisine demiryolları ve denizyollarının şehir içi ve şehirlerarası hatlarından, belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere, birlik, müessese ve işletmelere veya belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehir içi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanma hakkı; 65 yaşın üstündeki vatandaşlara demiryolları ve denizyollarının şehir içi hatları ile yukarıda sayılan şehir içi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz olarak, demiryolları ve denizyollarının şehirlerarası hatlarından ise % 50 indirimli olarak yararlanma hakkı getirilmiştir.

4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun birinci maddesine 27/3/2015 tarihli ve 6637 sayılı Kanunla eklenen dokuzuncu fıkrasında; ücretsiz seyahat yükümlülüğü bulunan ve belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehiriçi toplu taşıma hizmeti veren her bir ulaşım aracı ile özel deniz ulaşımı aracı için bunların işletmecilerine, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bütçesine bu amaçla konulan ödenekten ilgili belediyeler aracılığıyla her ay gelir desteği ödemesi yapılacağı belirtilmiştir.

Bu çerçevede, söz konusu gelir desteğinin ödenmesine ilişkin usul ve esasları düzenleyen Ücretsiz Seyahat Kapsamında Yapılacak Gelir Desteği Ödemesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, 6/1/2016 tarihli ve 29585 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve yürürlüğe girmiştir.

Gelir desteği miktarı, 8 Haziran 2018 tarihinde her bir ödeme kaleminde %33 oranında arttırılmıştır. Böylece;

Şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir özel denizyolu ulaşımı aracı için aylık 1000 TL;

Diğer ulaşım araçlarından;Ankara ve İstanbul büyükşehir belediyelerinde şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir ulaşım aracı için aylık

1330 TL,büyükşehir belediyesi olan diğer illerde şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir ulaşım aracı için aylık 1000 TL,

Büyükşehir belediyesi olmayan illerde şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir ulaşım aracı için ise aylık 800 TL.

İlgili Yönetmeliğe göre; belediyelerden gönderilen bilgiler doğrultusunda

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen icmal tabloları uyarınca hesaplanan ödeme miktarlarının

İl Müdürlüklerimiz aracılığı ile belediyelerin açacakları hesaplara aktarılmaktadır.​ 

30.03.2013 tarih ve 28603 sayılı resmi gazetede yayımlanan "Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik" kapsamında yetkili hastanelerden birince düzenlenmiş en az % 40 ve üzeri engel oranı belirtir  "Engelliler İçin Sağlık Kurulu Raporu" çıkarılması gerekmektedir.

19.07.2008 tarih ve 26941 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Engelliler Veri Tabanı Oluşturulmasına ve Engellilere Kimlik Kartı Verilmesine Dair Yönetmelik” gereği, Engelliler İçin Kimlik Kartı alabilmeniz için nüfus cüzdanı, 2 adet fotoğraf ve sağlık kurulu raporu aslı veya onaylı örneği ile ikamet ettiğiniz ilin Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne müracaat edilir.

Engelli Kimlik Kartı ile çeşitli kurum ve kuruluşların sağladığı hizmetlerden ilgili kurumun mevzuatları doğrultusunda indirimli veya ücretsiz yararlanır.

Örneğin; şehir içi ulaşımda ücretsiz seyahat, müze ve ören yerlerine ücretsiz giriş imkanı vb.

Engelli hizmet erbabı ile bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan hizmet erbabı,

Engelli serbest meslek erbabı ile bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek erbabı,

Basit usulde vergilendirilenlerden, tüccar ve ücretli durumuna girmeksizin, imalat, tamirat ve küçük sanat işleri ile uğraşan, (ilk madde ve yardımcı malzeme müşteriye ait olarak faaliyet gösteren terzi, tamirci, marangoz gibi) engelliler yararlanmaktadırlar.

Gelir vergisi indiriminden yararlanmak isteyen engelli hizmet erbabı, nüfus kağıdının örneği ve çalıştığı işyerinden alacağı hizmet erbabı olduğunu gösterir belge ile birlikte illerde Defterdarlık Gelir Müdürlüğüne, bağımsız Vergi Dairesi bulunan ilçelerde Vergi Dairesi Müdürlüğüne, diğer ilçelerde Mal Müdürlüğüne bir dilekçe ile başvuracaktır.

5378 Sayılı engelliler Kanunu'nun 22'inci maddesi buna ilişkin düzenlemeyi içerir. Buna göre; 200 metrekareden küçük tek konutu olan engelliler emlak vergisinden muaftır.

• 18 yaşını doldurmuş olması
• Hiçbir geliri olmadığını belgelemesi,
• Kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret olmasıdır.

Gaziler, engelliler, şehitlerin eşleri varsa çocukları muafiyetten faydalanır.

Ülkemiz sınırları içinde brüt 200 m'yi geçmeyen tek meskeni olması (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) halinde, bu meskenlerine ait vergi oranlarını sıfıra kadar indirmeye yetkilidir. Bu hüküm, yukarıda belirtilenlerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır. Muayyen zamanda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler hakkında bu hüküm uygulanmaz. Geliri olmadığını belgelemenin usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Engellilerin eğitimi, çalışması veya fiziksel, ruhsal ve sosyal gelişimlerine yönelik olarak özel suretle imal edilmiş olup, malûl ve engellilerin kendi kullanımları için getirdikleri veya onlara yardım sağlanması amacına yönelik olarak kamu yararına faaliyette bulunan dernekler ile Sağlık Bakanlığınca yetki verilmiş kurum ve kuruluşlarca ithal edilen ve Kararnamede sayılan eşyalar gümrük vergilerinden muaftır.

Özel olarak malûl ve engellilerin kullanımına mahsus olan ve eşya ile birlikte getirilen parça, yedek parça ve standart aksesuarlara veya bu eşyanın bakım, kontrol, ayarlama ya da tamiri için gerekli olan aletler de muafiyet kapsamındadır. Söz konusu parça, yedek parça ve aksesuarlar ile sair aletlerin eşyanın ithalinden sonra getirilmesi halinde muafiyetin uygulanması için bunların muafen ithal edilen eşya ile ilgili olduklarının tevsik edilmesi gerekir.

Bu eşyaların muafen ithaline ilişkin talepler, doğrudan eşyanın getirildiği Gümrük İdaresine yapılır.

Müze ve ören yerlerine, engelliler ile bir refakatçisi, gaziler, şehit ve gazilerin eş ve çocukları, 65 yaş ve üstü Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları kimliklerini ibraz etmek suretiyle ücretsiz biletle girmektedirler.

Engelliler, harp malulü ve gaziler ile bunların eşleri, çocukları ve anne babalarından, kimliklerini ibraz etmek suretiyle milli parklar, tabiatı koruma alanları ve tabiat parklarına girişte ücret alınmamaktadır.

GSM operatörleri, engelli kişilere özel tarifeler uygulanmaktadır.

• Döner sermayeli kuruluşlar, kanunlarla kurulan fonlar ve kefalet sandıklarına,
• İl özel idareleri ve belediyeler, il özel idareleri ve belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı müessese, işletme ve döner sermayeli kuruluşlara,
• Devlet Memurları Kanununa göre Devlet memuru istihdam eden diğer kamu kuruluşlarına atama yapılmaktadır.

Atama kadroları Devlet Personel Başkanlığı tarafından belirlenmektedir.

Bu sınava girebilmek için % 40 üzeri engel oranı bulunması gerekmektedir.

EKPSS’ye; ortaöğretim kurumlarından, yükseköğretim ön lisans veya lisans programlarından mezun olan veya EKPSS’nin geçerlik süresi içinde mezun olabilecek durumda olan engelli adaylar başvurabileceklerdir.

Kuraya, ilkokul/ortaokul/ilköğretim/özel eğitim iş uygulama merkezi veya okulu mezunu veya bu okullardan yerleştirme işlemlerine son başvuru tarihi itibarıyla mezun olabilecek durumda olan engelli adaylar başvurabileceklerdir.

EKPSS’de istekleri halinde engellilere engel grubuna uygun refakatçi temin edilir.

EKPSS/kuranın başvurularının başladığı ilk gün itibarıyla, 65 yaşını dolduran engelli adayların başvurusu sistem tarafından kabul edilmeyecektir. Tercih kılavuzlarında ilan edilen kadrolara atanmak için başvuracak adayların 18 yaşını tamamlamış olmaları gerekmektedir (Bir meslek veya sanat okulunu bitirenler en az 15 yaşını doldurmuş olmak ve Türk Medeni Kanununun 12’nci maddesine göre kazai rüşt kararı almak şartıyla Devlet memurluklarına atanabilirler.).

Kurumlar özel hükümler haricinde, yerleştirme yapılmasını talep edecekleri kadrolar için üst yaş sınırı tespit edemez.

Yerleştirme işlemlerine  son başvuru tarihi itibarıyla mezun olabilecek durumda olan engelli adaylar başvurabilir. Tercih işleminde mezun durumda bulunmayan adayların, yerleştirilmeleri yapılmış olsa bile atamaları yapılmaz.

EKPSS ve kuranın tarihi, başvuru tarihi, başvurunun ne şekilde ve nereye yapılacağı Resmi Gazete’de, Türkiye genelinde yayımlanan yüksek tirajlı bir gazetede ve ÖSYM, DPB ve Genel Müdürlüğümüz resmi internet sitesinde duyurulur.

Sınavda 4 engel grubu vardır.

• 1) Genel engelliler
• 2) Görme engelliler
• 3) İşitme engelliler
• 4) Zihinsel engelliler

EKPSS sonuçları dört yıl süreyle geçerlidir.

Devlet Memurları Kanununa göre; kurum ve kuruluşlar çalıştırdıkları personele ait kadrolarda %3 oranında engelli personel çalıştırmak zorundadır.

Süre yoktur.

Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmelikte  “Halen memur olarak çalışmakta olanlar, başka hizmet sınıfı kapsamındaki kadrolar ile bulundukları kadrolardan farklı olmak kaydıyla mezunu oldukları eğitim programları itibarıyla ihraz etmiş oldukları unvanlara ilişkin kadrolar hariç olmak üzere bu Yönetmelik kapsamında yerleştirme işlemlerine başvuramaz, yerleştirilseler dahi atamaları yapılamaz. ”hükmü yer almaktadır.

Yerleştirilen adaylar, kamu kurum ve kuruluşlarınca başka bir sınav veya mülakat yapılmaksızın, ilan edilmiş kadrolara doğrudan atanır.

Kamu kurum ve kuruluşları çalışma yerlerini ve eklentilerini, engellilerin erişebilirliğine uygun duruma getirmek, engellilerin çalışmalarını kolaylaştıracak gerekli tedbirleri almak ve engellilerin görev yaptıkları kadronun gereği olan işleri yapabilmeleri için engel durumlarına göre gerek duyulan yardımcı ve destekleyici araç ve gereçleri temin etmek zorundadır.

• Belirli bir mesleği olan engellilerin meslekleri ile ilgili işlerde çalıştırılmaları esastır.
• Belirli bir mesleği olmayan veya mesleğine uygun kadro bulunmayan engelliler, engel durumlarına göre yapabilecekleri hizmetlere ait mevcut kadrolarda çalıştırılır. Engelliler, engelliliklerini artırıcı veya ek engel getirici işlerde çalıştırılamaz.

Engelli kadrolarının takip ve denetimi Devlet Personel Dairesi Başkanlığı tarafından yapılmaktadır.

Ortaöğretim, ön lisans ve lisans düzeyinde mezun veya sınavın geçerlik süresi içerisinde mezun olabilecek durumda olanların Engelli Kamu Personel Seçme Sınavına girmek suretiyle, ilkokul, ortaokul, ilköğretim ve özel eğitim iş uygulama merkezi veya okulu mezunlarının ise kura usulü ile devlet memuru olmak için başvurabilirler. Engelli kişilerin devlet memuru olarak istihdamları Devlet Personel Başkanlığı koordinasyonunda ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca,

Özel sektörde; işçi olarak istihdamları ise Türkiye İş Kurumu tarafından yapılmaktadır.

Engelli bireylerin işçi olarak işe yerleşebilmesi için Türkiye İş Kurumu’na, Türkiye İş Kurumu İl Müdürlüklerine veya iskur.gov.tr adresinden başvuruda bulunabilirsiniz.

İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır.

Yükümlü olduğu halde engelli işçi çalıştırmayan işverenler her ay her bir engelli için 2627 TL (2018 yılı için) idari para cezası ödemektedir.

Devlet Memurları Kanununa göre; kurum ve kuruluşlar çalıştırdıkları personele ait kadrolarda %3 oranında engelli personel çalıştırmak zorundadır. %3'ün hesaplanmasında ilgili kurum veya kuruluşun (taşra teşkilatı dahil) toplam dolu kadro sayısı dikkate alınır.

Memur çalıştırmamanın herhangi bir müeyyidesi bulunmamaktadır.

Kamu ve özel sektör işverenlerinden sorumluluğunu yerine getirmeyenlerden her ay çalıştırmadığı her engelli için belli bir miktar para cezası 2627 TL (2018 yılı için) kesilmektedir.

Memur çalıştırmamanın herhangi bir müeyyidesi bulunmamaktadır.

Ayrıntılı bilgi için: dpb.gov.tr

‘’Engelli, Eski Hükümlü ve Terör Mağduru İstihdamı Hakkında Yönetmeliğe göre işverenler, işyerlerini, imkânlar ölçüsünde, engellilerin çalışmalarını kolaylaştıracak şekilde hazırlamak, sağlıkları için gerekli tedbirleri almak, mesleklerinde veya mesleklerine yakın işlerde çalıştırmak, işyerleriyle ilgili bilgi ve yeteneklerini geliştirmek, çalışmaları için gerekli araç ve gereçleri sağlamak zorundadır. Engelliler, yapabilecekleri işler dışında sağlıklarına zarar verecek diğer işlerde çalıştırılamaz. Uygun koşulların varlığı halinde çalışma sürelerinin başlangıç ve bitiş saatleri, engellinin durumuna göre belirlenir.” denilmektedir.

Devlet Memurları Kanunu ve Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmelik’te engelli kotası için açılacak kadroların engellilerin eğitimlerine uygun olması, engelli bireyin eğitimine uygun işlerde çalıştırılması, engellinin çalışma ortamının engelliye uygun duruma getirilmesi ve engellilerin engelliliklerini artırıcı işlerde çalıştırılmaması konularında hükümler bulunmaktadır.

Millî Eğitim Bakanlığı bünyesinde İşitme Engelliler Çok Programlı Liseleri, Ortopedik Engelliler Meslek Liseleri, zihinsel engellilere yönelik Meslekî Eğitim Merkezleri, İş Eğitim Merkezleri ve Yetişkin Zihinsel Engelliler İş Eğitim Merkezleri engelilere yönelik meslekî eğitim programları düzenlenmektedir. Bu kuruluşların meslekî eğitim faaliyetlerinden yararlanmak isteyen kişiler Ankara'daki kuruluşlar için Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğüne, illerdeki kuruluşlar için il Millî Eğitim Müdürlüklerine başvurabilirler.

Türkiye İş Kurumu ve MEB Çıraklık Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü engellilere yönelik meslek edindirme kursları düzenlemektedir.

Atama talebinde bulunacak memurun kendisinin engelli olması koşulu aranmamaktadır. Ancak; Engellilik durumundan kaynaklanan gerekçelere dayalı olarak yer değiştirme talebinde bulunacak memur için en az yüzde kırk oranında engelli olmak koşulu aranırken, engelli olmayan memurların eşi veya bakmakla yükümlü olduğu birinci derece kan hısımlarının ağır engelli olmaları koşulu aranmaktadır.

Sosyal güvenlik reformu olarak bilinen 5510 sayılı Kanunla, sosyal güvenlik sistemimize getirilen yeni bir düzenleme ile başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların, 01.10.2008 tarihinden sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenecek. Eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indirilecek. Yapılan bu düzenleme ile engelli çocuğu olan kadınlara erken emeklilik hakkı tanınmıştır.

Engelli memurlara isteği dışında gece nöbeti ve gece vardiyası görevi verilmeyecektir.

Engellilerin emeklilik işlemleri diğer çalışanlarda olduğu gibi ilgili SGK tarafından yapılmaktadır. Engelliler erken emeklilik ya da malülen emeklilik işlemlerini SGK'a müracaat ederek başlatabilirler.

60 yaş ve üzerinde olmanız gerekiyor.

• 60 yaş ve üzeri yaşlarda olmak,
• Ruh sağlığı yerinde olmak,
• Bulaşıcı hastalığı olmamak,
• Uyuşturucu madde ya da alkol bağımlısı olmamak,
• Sosyal ve/veya ekonomik yoksunluk içinde bulunduğu sosyal inceleme raporu ile saptanmış olmak.
• Kendi gereksinimlerini karşılamasını engelleyici bir rahatsızlığı bulunmamak, yeme, içme, banyo, tuvalet ve bunun gibi günlük yaşam etkinliklerini bağımsız olarak yapabilecek durumda olmak,

Ayrıca ruh sağlığı yerinde olan, bulaşıcı bir hastalığı bulunmayan, yatağa bağımlı, felçli, bedensel, görme, işitme engelli, demans ve Alzheimer hastası, süreli ya da sürekli özel ilgi, destek, korunma ve rehabilitasyona gereksinim duyan yaşlılar Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezlerine özel bakım yaşlısı olarak kabul edilirler.

Yaşadıkları mahaldeki huzurevi ve/veya merkez müdürlükleri,

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlüğüne, il ve ilçelerde bulunan Sosyal Hizmet Merkezlerine başvuru yapılabilmektedir.

Mülki Amirler Muhtarlar, Kolluk Kuvvetleri, Belediye Başkanlıkları, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile vatandaşlar tarafından il müdürlüklerine bildirilen acil durumdaki yaşlılar için yaşlının başvurmasına gerek kalmaksızın kabul süreci başlatılabilmektedir.

Basın yayın organlarındaki haberler de bildirim olarak kabul edilmektedir.

Alo 183 hattından da destek istenebilmektedir.

Yaşlılar, sosyal servis sorumlularını haberdar etmek koşuluyla huzurevi dışına alışveriş yapmaya, gezmeye gidebilmektedir. Ayrıca 1 yıl içinde sürekli bir ay olmak üzere toplam üç aydan fazla olmamak kaydıyla izne ayrılabilirler, zorunlu hallerde Kuruluş Müdürünün onayıyla bu süre uzatılabilir.

Misafirler için düzenlenen bölümlerde yaşlılarını ziyaret edebilirler. Yaşlıların izni olmadan yaşadıkları bölümlere ziyaretçi kabul edilmez.

Yapılacak olan inceleme ve araştırma sonucunda geliri ve mal varlığı olmadığı tespit edilen yaşlılar huzurevi bakım ve sağlık hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanabilirler.

Kendisinin ya da yakınlarının isteğiyle bir başka yerde yaşamını sürdürmek isteyen yaşlının dilekçe vermesi ve ücretli yaşlının aylık bakım ücreti borcu bulunmaması durumunda sosyal servis görevlilerinin uygun görüşü, huzurevi müdürünün onayı ile huzurevi ile ilişkisi kesilebilir.

Kuruluşlarda kapasite ve yer durumu uygun olduğu takdirde geçici, süreli ve gündüzlü bakım için yaşlı kabul edilebilir.

Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliğinin 53. Maddesinde belirtilen şartları taşıyan yaşlılar ilgili yönetmeliğin 54. Maddesi gereği istenilen belgeleri temin etmeleri halinde bu hizmetlerden yararlanabilirler. Huzurevinde kaldıkları süre içinde mevcut kurallara uymak zorundadırlar.

Korumalı işyerleri işgücü piyasasında çalışma imkânı kısıtlı olan zihinsel veya ruhsal engelli bireylere istihdam ortamları oluşturulması amacıyla teknik ve mali yönden desteklenen işyerleridir.

15 yaşını bitirmiş, Türkiye İş Kurumuna kayıtlı olan, En az %40 oranında zihinsel veya ruhsal engelli bireyler çalışabilirler.

İşyerine korumalı işyeri statüsü almak isteyen bir işveren, ilinde bulunan Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne başvuruda bulunmalıdır.

• Korumalı işyerine yönelik gelir ve kurumlar vergisi indirimi ve Çevre ve Temizlik Vergisi'nden muafiyeti bulunmaktadır.
• Koruma işyerlerinde çalışacak zihinsel veya ruhsal engellilerin maaşlarının belli oranı Bakanlığımızca karşılanır.( Bu iş yerlerinde çalışan her engelli için 2018 yılı ilk altı aylık dönemde her ay 598 TL ikinci altı aylık dönemde her ay her engelli için 650 TL ücret desteği Bakanlık olarak işverene sunulmaktadır.)
• Korumalı işyerlerinde çalışan zihinsel veya ruhsal engellilerin işsizlik sigortası işveren payı primleri de Hazineden karşılanır.

Proje tekliflerinin son teslim tarihi yıllık olarak değişmektedir. Şuan için başvuru bulunmamaktadır. Ancak İş Kurumu Genel Müdürlüğü resmi web sayfasından takip edilebilir.

Korumalı İşyerleri Projesi kapsamında kurulacak korumalı işyerleri ile ilgili koşullar başvuru dönemlerinde proje rehberinde belirlenmektedir.

Korumalı işyerinde en az sekiz engellinin çalışması gerekmektedir. Bununla beraber korumalı işyerlerinde çalışacak engelli bireylerin sayısının toplam işçi sayısına oranı yüzde yetmiş beşten az olamaz.

Bağlı bulunduğunuz Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlüklerine başvuru yapabilirsiniz.

Hayır, %90 ve üzeri engel oranı olan kişiler için aracı 3.derece yakınları kullanabileceğinden ehliyet şartı bulunmaksızın ÖTV ödemeden sıfır araç alabilir.

Otomatik vites tek başına tertibat sayılmamaktadır. Sağ ayağındaki veya sağ bacağındaki sakatlık nedeniyle otomatik vitesli araç kullanabilecek olanlar tertibat yaptırdığı takdirde ÖTV indiriminden faydalanabileceklerdir. 2. sol ayağındaki veya sol bacağındaki sakatlık nedeniyle otomatik vitesli araç kullanabilecek kişiler ise, “H Sınıfı Ehliyet Alabilir, Otomatik Vitesli Araç Kullanabilir.” ibaresi olduğu takdirde otomatik vitesli araca tertibat yapılmadan ÖTV indiriminden yararlanabilir. Ayrıca sol el/kolda engelliliği bulunan kişiler ise, manuel vites kolunu engelliliğe uygun olarak direksiyona monte ettirmesi ve benzeri şekilde tadilat yaptırması veya taşıtın fabrika çıkışında vitesin direksiyonun sağ tarafına sabitlenmiş olması gibi hallerde ise yapılan işlemler özel tertibat kabul edilebilir.

Engelliler üzerine tescil edilmiş araçlardan MTV alınmaz. Ancak zorunlu trafik sigortası yaptırılmak zorundadır.

%90 ve üzeri engelliler için noter onaylı iş akdiyle çalışan sürücüsü, kanuni vasisi ve 3 derece kan ve sıhri akrabalarına kadar kullanabilir.

%90 üzeri engelliyseniz sağlık raporunuz yeterli olacaktır. %90 altı engelliyseniz tam teşekkülü hastaneden alınan engelli sağlık raporu(Raporda H sınıfı ehliyet alabilir, Özel tertibatlı araç kullanabilir ibaresi olacaktır.), Motorlu araç tescil belgesi (ruhsat), Araçlar için teknik donanım belgesi, Proje raporu malül ve engelliler adına tescilli taşıtlarda MTV istisnası bildirim formu ilgili acente tarafından vergi dairesine verilecektir.

Aracın engelli kişiye satımında 3; diğer kişilere satımında 5 yıl geçtiyse ÖTV geri iade alınmayacaktır.

GSS iptal edilmez. Sadece gelir testi yapılırken aracınızın rayiç bedeli hane hesabına katılır ve GSS sonucunuza istinaden aylık prim ödeyenler statüsüne girebilirsiniz.

% 90 altında işitme engelliler indirimli araç alamamaktadır. İşitme engeli ile hareket ettirici tertibat arasında bir ilişki bulunmamaktadır. Tertibat yapılamadığı için indirim alamamaktadırlar.

ÖTV'sini ödemek kaydı ile araç 5 yıl dolmadan satılabilir. Ancak ilk iktisaptan 5 yıl geçmeden ÖTV indirimli 2.bir araç alamazlar.

Deprem, heyelan, sel, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelir ve hurdaya çıkarılırsa 5 yıl beklemeden ÖTV indirimli araç alınabilir.

Hangi engellinin indirimli araç alabileceğini verilen sağlık raporu belirleyecektir.

Otomatik vitesli araçların gaz veya fren pedalı ya da vites kolunda sakatlığa uygun olarak yaptırılan tadilatlar, hareket ettirici özel tertibat sayılır ve indirim uygulanır. Aynı zamanda sol ayaktaki sakatlıklarda tertibat aranmaksızın indirim uygulanmaktadır.

Ölen kişiden sadece aracın kalması durumunda aracın miras hisselerinin tek bir mirasçıya devredilse dahi ÖTV geri tahsil edilmektedir. Ancak ölen engelliden mirasçılara intikal etmiş olan mirasın birden fazla mal veya haktan ibaret olması halinde, bir mirasçının diğer miraslardan vazgeçmesi(feragat değil, bağış yapması) diğer mirasçılarında araçtan vazgeçtiğini gösteren belgenin ibrazı şartıyla araç ÖTV geri ödemesiz olarak o kişiye devredilir.

ÖTV'siz olarak aracın kendisine miras kaldığı kişi, aracı satmak istediğinde ÖTV geri ödememesi için ölen engellinin aracı aldığı tarihten 5 yıl beklemesi gerekmektedir. Aksi halde mirasçı kişi satarsa ÖTV geri ödemek zorunda kalacaktır.

Rehabilitasyon, doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle oluşan özrü ortadan kaldırmak veya engelliliğin etkilerini mümkün olan en az düzeye indirmektir. Engelliye yeniden fiziksel, zihinsel, psikolojik, ruhsal, sosyal, mesleki ve ekonomik yararlılık alanlarında başarabileceği en üst düzeyde yetenekler kazandırarak; evinde, işinde ve sosyal yaşamında kendine ve topluma yeterli olabilmesi ve engellinin toplum ile bütünleşmesi, ayrımcılığa karşı tüm tedbirlerin alınması amacıyla verilen psiko-sosyal hizmetler bütünüdür.

Hizmetler, engel grupları, yaş grupları ve cinsiyetlere göre 4 türde incelenmektedir.

Yatılı, gündüzlü ve dönemler hâlinde hizmet veren kuruluşlar olmak üzere 3 türde incelenmektedir.

Zihinsel (hafif, orta ve ağır), bedensel (spastik, ortopedik, felçli, görme) ve ruhsal (psikotik bozukluklar; şizofreni, paranoya, manik veya depresif bozukluklar ve benzeri) engellilere hizmet verilmektedir.

Hizmet verilen yaş grubu açısından; 0-3, 4-6, 7-12, 13-18, 19-25, 26-35, 36-60, 61 ve üzeri yaş grubuna hizmet verilmektedir.

Hizmet binalarının yeterlilik durumuna göre, aynı merkezde, farklı engel, yaş ve cinsiyet durumundaki engellilere hizmet sunulabilmektedir.

Bağlı bulunduğunuz ilde bulunan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlüğüne/Sosyal Hizmet Merkezine müracaat edebilirsiniz.

Merkezlerde, ruhsal engelli bireylere hizmet verilebilmesi için ruhsal engellinin öncelikle Sağlık Bakanlığının ve üniversitelerin ruh sağlığı hastanelerinde veya kliniklerinde tedavi olması, toplu yaşam birimlerinde yaşayabilecek kadar şifa bulması, atak dönemlerinde nasıl hareket edileceğinin belirlenmesi, hastalığının kontrol altına alınması ve belirtilen durumların sağlık raporu ile tespit edilmesi gereklidir.

Engellilerin eğitim, özel eğitim, teknik eğitim, yaygın eğitim ve destek eğitim ihtiyaçları, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ve özel okullar ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde karşılanır.

Kuruluş müdürlüğünce çalışabilecek durumda olan engellilerin isimleri ve engel durumları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının il ve ilçelerde bulunan ilgili birimlerine bildirilir. Bu engellilerin iş ve meslek edinmelerine ve istihdamlarına yönelik olarak gerekli işbirliği çalışmaları yapılır.

Rehabilitasyon merkezlerinde bakılan engellilere de yardım yapılmaktadır. Giyim yardımı ve harçlık için gerekli ödenek Genel Müdürlük tarafından il müdürlüklerine gönderilir.

Geçici ve misafir olarak merkeze kabul edilen engelliler de merkezde kalan diğer engellilere verilen tüm haklardan ve hizmetlerden yararlanır.

Görme engelli bireylere dönemler hâlinde rehabilitasyon hizmeti verilen merkezlere on beş ve üzeri yaş grubundaki görme engelliler kabul edilir.

Bu durumda Aile Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlüğüne/Sosyal Hizmet Merkezine bildirebilirsiniz. Mülki amirler, sağlık kuruluşları, köy muhtarları, genel kolluk kuvvetleri ve belediye zabıta memurları, çevrelerinde bulunan engellileri bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden yararlandırılması amacıyla Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü/Sosyal Hizmet Merkezine bildirebilirler. Engelli hakkında sosyal inceleme yapılarak uygun hizmet modellerinden faydalanması sağlanır.

Özel eğitim hizmetleri, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu, 5378 Sayılı Engelliler Hakkında Kanun ve 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uyarınca verilmekte olup 07.07.2018 tarih ve 30471 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren “Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği”nde belirtilen esaslar doğrultusunda yürütülür.

a)Engelli sağlık kurulu raporu. Engellinin bulaşıcı hastalığı ve madde bağımlılığının olması durumunda bu husus raporda belirtilir.

b)Yatılı ve sürekli bakımı için bakım ve rehabilitasyon merkezine yerleştirilecek olan, on sekiz yaşını tamamlamamış Engelli için ilgili mahkemelerden alınacak koruma altına alınması ve bir bakım merkezine yerleştirilmesi kararı ile velayet altında değil ise vesayet altına alınması ve vasi atanması kararı.

c)On sekiz yaşını tamamlamış olup akıl hastalığı veya akıl zayıflığı sebebiyle işlerini görememesi veya korunması ve bakımı için kendisine sürekli yardım gerekmesi ya da başkalarının güvenliğini tehlikeye sokması nedenleriyle kısıtlanması gerekli Engelli için ilgili mahkemelerden alınacak kısıtlanması ve bir bakım merkezine yerleştirilmesi kararı ile velayet altında değil ise vesayet altına alınması ve vasi atanması kararı.

Terk/buluntu ve yakını bulunmayan kimsesiz engellilerin yasal işlemleri, engellinin bulunduğu il müdürlüğünce yürütülür.

Dönemler hâlindeki hizmet modelinden yararlanacak görme Engellilerden birinci fıkranın a ve b bentlerindeki belgeler istenmez.

Engellinin kalacak bir yerinin olmaması, bakacak kimsesinin bulunmaması, terk veya buluntu olması, hayati tehlikesinin bulunması, bakım hizmeti veren kişilerin ilgili evrakların tamamlanması sürecinde engelliye bakılamayacak kadar zor şartlar altında bulunması gibi acil durumlarda; engelli, evraklarının tamamlanması beklenilmeksizin, mevcut belge ve bilgilerle işin aciliyeti belirtilerek il müdürlüğü oluru ile durumuna uygun bir sosyal hizmet kuruluşuna yerleştirilir. İlgili il müdürlükleri tarafından diğer kurum ve kuruluşlardan kaynaklanan gecikmeler hariç en fazla altı ay içinde evrakları tamamlanan engellinin yaş, cinsiyet ve engel durumuna uygun bir merkeze yerleştirilmesi için gerekli işlemler tamamlanır.

Merkezde boş yer olması veya kapasite ayrılması hâlinde; engellinin veya yasal temsilcisinin dilekçesi, engelli sağlık kurulu raporu, hizmet sözleşmesi ve bir meslek elemanının değerlendirme raporuna istinaden, geçici ve misafir olarak bir yıl içinde en fazla otuz güne kadar kuruluş müdürünün teklifi ve il müdürünün onayı ile merkeze engelli kabul edilebilir.

Aşağıdaki durumların saptanması hâlinde koordinasyon ve değerlendirme kurulunun kararı, kuruluş müdürlüğünün talebi, il müdürlüğünün teklifi ve Genel Müdürlüğün onayı ile engelli bireyler merkezden çıkarılır. Merkezden çıkarılan Engellinin akıl sağlığının yerinde olmaması ve madde bağımlısı olması nedenleriyle kendisine ve çevresine zarar verme durumunun olması hâlinde, söz konusu Engelli ilgili sağlık kuruluşlarına yönlendirilir.

Ayrıca;

a) Kabule esas olan bilgi ve belgelerin gerçek durumu yansıtmadığı saptandığında,

b) Engellilerin ve ailelerinin merkezin işleyiş ve çalışma düzenine aykırı davranış ve eylemlerinin süreklilik göstermesi hâlinde,

c) Yapılan mesleki çalışmalara rağmen Engellinin merkez ortamına sürekli uyumsuzluk göstermesi hâlinde Engelli merkezden çıkarılır.

Kontrol altına alınamayan bulaşıcı bir hastalığı olan, uyuşturucu madde veya alkol bağımlısı olan, şok ve reaksiyon döneminde olan ve psikiyatrik hastalığından dolayı atak dönemde olan veya kendisine ve çevresine zarar verme durumu olup bu durumu kontrol altına alınamayan engelli bireyler merkeze kabul edilmezler. Bu tür bireyler ilgili sağlık kuruluşlarına yönlendirilir.

Aile danışma ve rehabilitasyon merkezlerinin hizmetlerinden yararlanmak için yapılacak müracaatlarda engelliye ait engelli sağlık kurulu raporu istenir. Engellinin bulaşıcı hastalığı ve madde bağımlılığı olması durumunda bu durum raporda belirtilir.

• Erken gelişim döneminde olan ve desteğe ihtiyacı olan 0-6 yaş arası engelliler,
• Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinden yararlanmayanlar,
• Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullardan yararlanamayanlar,
• Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullardan yararlanıp da bakım hizmetlerine gereksinimi olanlar,
• Ailesi yanında bakımı ve rehabilitasyonunda güçlük yaşananlardır.

Kontrol altına alınamayan bulaşıcı bir hastalığı olan, uyuşturucu madde veya alkol bağımlısı olan, şok ve reaksiyon döneminde olan ve psikiyatrik hastalığından dolayı atak dönemde olan veya kendisine ve çevresine zarar verme durumu olup bu durumu kontrol altına alınamayan engelli bireyler merkeze kabul edilmezler. Bu tür bireyler ilgili sağlık kuruluşlarına yönlendirilir.

• Engellinin merkezde uygulanan bakım ve rehabilitasyon programını tamamlaması.
• Engellinin kendisinin veya yasal temsilcisinin isteği üzerine.

Kabule esas olan bilgi ve belgelerin gerçek durumu yansıtmadığı saptandığında.

• Engelli bireylerin ve ailelerinin merkezin işleyiş ve çalışma düzenine aykırı davranış ve eylemlerinin süreklilik göstermesi hâlinde.
• Yapılan mesleki çalışmalara rağmen Engellinin merkez ortamına sürekli uyumsuzluk göstermesi hâlinde.
• Engelli, aile danışma ve rehabilitasyon merkezinden aşağıdaki hâllerde engelli koordinasyon ve değerlendirme kurulunun teklifi ve kuruluş müdürünün onayı ile ayrılır veya çıkarılır.

Merkezlerde hizmet verilen Engellilerden, verilen hizmet nedeniyle herhangi bir ücret alınmaz. Ancak bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde sürekli bakımı sağlanan Engellilere bakmakla yükümlü olan kişilerden ekonomik durumu nafaka alınmasına uygun olanlardan nafaka alınır.

Merkezlerde gönüllü olarak hizmet vermek isteyen kişilerin başvuruları kuruluş müdürlüğü tarafından kabul edilir. Bu kişilerin çalışma usul ve esasları, sosyal servis personelince yapılacak inceleme ve değerlendirmeler sonucu belirlenir, işlemleri ve çalışmaları Genel Müdürlükçe hazırlanan ilgili mevzuata göre takip edilir.

Sağlık raporunda "H sınıfı ehliyet alabilir ve özel tertibatlı araç kullanabilir" ibaresinin olması yeterlidir. Ankara Naklihane ve Bedelsiz İthalat Gümrük Müdürlüğüne müracaat etmesi gerekmektedir.

% 90 üzeri sağlık raporunuz varsa özel tertibatsız araç alabilirsiniz.

İthal edilerek alınan ÖTV indirimli araçlarda KDV-MTV-Gümrük Vergisi indirimi bulunmaktadır.

3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren ve sol bacak sakatlığı olan gaziler için özel tertibat aranmaz.

Otomatik vitesli araçlar özel tertibatlı sayılmamaktadır. Sadece Gaziler otomatik vitesli araç ithal ettiklerinde gümrük vergisi ödemezler.

Özel olarak engelli araçları için getirilen yedek parça ve aksesuarlar, tamir ve bakım araçları için gümrük vergisi alınmaz.

% 90 üzeri engelli adına tescilli ithal aracı 3.derece kan ve sıhrı akrabaları ile noter sözleşmeli şoför kullanabilir.

ÖTV indirimli aracın ÖTV geri ödemesiz aracın kişilere satımı ve devrinde ise 10 yıl geçmesi gerekmektedir.

10 yıl geçmesi halinde ÖTV geri ödeme yapmayacaktır.

Vefat eden engelli kişinden kalan aracın varis tarafından kullanılmak istenmesi halinde alınmayan vergileri tahsil edilir.

Özel tertibatlı araç ithal edecek kişilerin ortopedik engelden kaynaklanan malul ve sakatlığının bulunması gerekir.

Yurtdışından ÖTV'siz araç ithalini 2 grup engelliler ithal edebilir. Ortapedik engeli dolayısıyla hareket kabiliyetini tamamen yitirmiş olan % 90 üzeri engeli kişiler, ortopedik engelli dolayısıyla hareket kabiliyetini kısmen yitirmiş olan % 90 altı engelli olan kişiler.

Sağlık raporunda "H sınıfı ehliyet alabilir ve özel tertibatlı araç kullanabilir" ibaresinin olması, ortopedik engelin bulunması, yurtdışında ikametli ise ikametini yut içine aldırması, aracın bağış yoluyla ya da bedel karşılığı alınmasıdır.

Yurtdışından ÖTV'siz araç ithalini yapabilmek için araç gümrük bölgesine getirilmeden tertibatının yapılması gerekmektedir.

Söz konusu aracın ölüm, cebr-i icra veya hacze konu olması durumunda, eşyaya ait gümrük vergileri eşyayı devralan kişiden tahsil edilir.

Aracın serbest dolaşıma giriş işlemlerinin yapılacağı gümrük idaresine sunulduğu tarih itibarıyla, kayıt ve model yılı dâhil 3 yıldan eski olmaması gerekir.

Gümrük vergisini geri ödememek için ilk iktisab tarihinden 10 yıl geçmesi gerekmektedir.

Sadece otomatik vitesli olan araçların, özel surette yapılmış tertibatı bulunmayan araçların, sakat kişinin araca binip inmesiyle taşınmasını kolaylaştırıcı tertibatı bulunmayan araçların, arazi araçlarının ithali söz konusu olmamaktadır.

İstenen belgelerle Ankara Naklihane ve Bedelsiz İthalat Gümrük Müdürlüğüne başvurmalıdır. Kurumca belirlenen bir tarihte toplanan karar komisyon araçta yapılacak tertibatı belirler. Komisyonun toplanacağı gün, ilgili malul ve sakat kişi de anılan gümrük idaresinde hazır bulunur. Aracın serbest dolaşıma girişine ilişkin olumlu kararın oybirliği ile verilmesi gerekir. Komisyon kararı, Ankara Naklihane ve Bedelsiz İthalat Gümrük Müdürlüğünce düzenlenen “Komisyon Karar Belgesi”nde belirtilir. Kararın olumlu olması halinde, karar belgesinin geçerlilik süresi altı aydır. Bu süre içerisinde, istenilen belgelerle birlikte Ankara Naklihane ve Bedelsiz İthalat Gümrük Müdürlüğü’ne başvurulur. İki muayene memurundan oluşturulan heyet tarafından aracın söz konusu heyet kararına uygunluğunun tespit işlemleri yapılarak uygun bulunması halinde izin verilir.

% 90 altı engelli kişi adına tescilli aracı sadece aynı kişinin kendisi veya H sınıfı ehliyetli engelli kişi kullanabilir.

Engel durumunun aynı olması halinde devri gerçekleşmektedir. Kişinin sakatlığının farklı olması halinde araç Ankara Naklihane ve Bedelsiz İthalat Gümrük Müdürlüğüne teslim edilir ve devralacak kişinin sakatlığına uygun tertibat değişikliği anılan gümrük idaresinin gözetiminde yapılır.

Ailesi yanında bakılan engelli bireylerin ailelerinin geçici olarak engelli bireye bakamayacak durumda olması halinde engelli bireye sunulan geçici bakım hizmet modelidir.

Araştırmanın konusu, araştırmanın amacı, hedefi, yöntemi, kullanılacak ölçekler, süresi, kaynakçası, etik kurul kararı, kuramsal çerçevesi, nerede yapılacağına ilişkin bilgileri içeren dosyayla birlikte araştırmanın yapılacağı Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne başvuru yapılmaktadır. Başvuru İl Müdürlüğünce değerlendirildikten sonra dosya İl Müdürlüğü görüşünün de eklenerek Bakanlığımız Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığına gönderilmesi gerekmektedir.

Evde bakıma destek hizmeti ile geçici ve misafir bakım hizmetinden faydalanmak için Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerine başvuru yapılması gerekmektedir. ‘Engellilerin Bakımı Rehabilitasyonu ve Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yönetmelik’ kapsamında işlem yapılmaktadır.

Bakıma ihtiyacı olan engelli bireylere resmi bakım ve özel bakım merkezlerinde yatılı ve gündüzlü olarak verilen hizmetlerdir.

a)T.C. Kimlik Numarası beyanı,

1. b) Engelli sağlık kurulu raporu,

c)Yatılı ve sürekli bakımı için resmi veya özel bakım merkezine yerleştirilecek olan; 18 yaşını tamamlamamış bakıma muhtaç engelli için ilgili mahkemelerden alınacak, koruma altına alınması ve bir bakım merkezine yerleştirilmesi kararı ile velayet altında değil ise vesayet altına alınması ve vasi atanması kararı; 18 yaşını tamamlamış olup akıl hastalığı veya akıl zayıflığı sebebiyle işlerini görememesi veya korunması ve bakımı için kendisine sürekli yardım gerekmesi ya da başkalarının güvenliğini tehlikeye sokması nedenleriyle kısıtlanması gerekli bakıma muhtaç engelli için ilgili mahkemelerden alınacak, kısıtlanması ve bir bakım merkezine yerleştirilmesi kararı ile velayet altında değil ise vesayet altına alınması ve vasi atanması kararı.,

d)Bakmakla yükümlü olunan bireyler kapsamındaki kişilerin gelir ve mal durumuna ilişkin yazılı beyanı ve taahhüdü ile beyanın içeriğine dair belgeler,

e)İki adet vesikalık fotoğraf,

1. f) Varsa öğrenim durumunu gösterir belge veya sureti,

g)Engellinin vasisi var ise, vesayete ve vasi atanmasına ilişkin mahkeme kararı,

ğ)Anne babanın boşanmış olması hâlinde, boşanmaya ilişkin mahkeme kararı,

h)İl müdürlüklerince, beyan edilen T.C. Kimlik Numarası üzerinden elde edilecek nüfus cüzdanı sureti, aile nüfus kayıt örneği ve ikametgâh adres belgesi dosyaya eklenecektir.

Özel bakım merkezinden yararlanabilmek için tam teşekküllü hastanelerden alınacak 16.12.2010 tarih ve 27787 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan” Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik” kapsamında alınan Engelli Sağlık Kurulu Raporlarında engel oranı % 50 ve üzeri olup ağır engelli  EVET- HAYIR bölümünde EVET ibaresi olması;

30.07.2006 tarih 26244 sayılı “Bakıma Muhtaç Engellilerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine İlişkin Yönetmelik” kapsamında bakım ihtiyacı olduğuna dair bakım raporu;

Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle; kendilerine ait veya bakmakla yükümlü olunan birey sayısına göre kendisine düşen ortalama aylık gelir tutarının, bir aylık net asgari ücret tutarının 2/3’ünden daha az olduğunun (967,27 TL 2018 yılı 2.6 aylık dönem) bakım raporu ile tespit edilmesi gerekmektedir.

Bakanlığımız tarafından her bir engelli için özel bakım merkezine her ay ödenen bakım ücreti 20.000 gösterge rakamı ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 154. maddesi uyarınca aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayının çarpımı sonucu bulunan tutardan fazla olamaz. (Aylık Katsayı gösterge rakamı+% 8 KDV=3216,345 TL/ 2018 yılı 2.6 aylık dönem)

Engelli ailelerinin;  engelli bireyin kişisel bakımına yönelik işlerde desteğe ihtiyacının bulunması halinde, resmi bakım merkezlerinde veya özel bakım merkezlerinde çalışan bakıcı personelin, engelli bireyin ikamet adresine giderek yarı zamanlı hizmet sunmasını içermektedir.

Evde bakıma destek hizmeti mevcut bakım merkezinin bakım personeli sayısı doğrultusunda yürütülebilmektedir.

3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nun Ek 1 inci maddesine göre şehit yakınları ve gazilerin istihdam işlemleri Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Şehit Yakınları ve Gaziler Genel Müdürlüğü ve Devlet Personel Başkanlığı’nca birlikte yürütülmektedir.

19 Şubat 2014 tarihli 28918 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6518 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 40. Maddesi ile İçişleri Bakanlığınca yürütülen şehit yakınları ve gazilerin istihdamına yönelik iş ve işlemler, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Şehit Yakınları ve Gaziler Genel Müdürlüğü ve Devlet Personel Başkanlığına devredilmiştir.

3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre veya 2330 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak aylık bağlanmasını gerektiren kanunlara göre harp veya vazife malulü sayılanlardan hayatını kaybedenlere iki, malul olanlara bir, 

- Vazife ve harp malullüğü kapsamındaki TSK mensubu ve güvenlik görevlilerinden hayatını kaybedenlerin yakınlarına iki, malul olanlara bir,

- Vazife malullüğü kapsamında bulunan diğer kamu görevlilerinden hayatını kaybedenlerin yakınlarına veya malul olanlara bir,

- Terör mağduru sivil vatandaşlardan terör eylemleri nedeniyle hayatını kaybeden veya engelli hale gelenler ile Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumuna ait fabrika, işletme, müessese veya bağlı ortaklıklarda görevli olanlardan patlayıcı maddelerin üretimi, incelenmesi, muhafazası, nakli, imha edilmesi ve zararsız hale getirilmesi sırasında oluşacak patlamalardan dolayı hayatını kaybedenlere bir,

• 13/5/2014 tarihi ile 28/10/2014 (dâhil) tarihleri arasında maden ocaklarının yer altı işlerinde meydana gelen iş kazası sonucunda hayatını kaybeden sigortalının hak sahiplerine bir,
• 15 Temmuz darbe girişiminde hayatını kaybedenlere iki, malul olanlara bir,
• 15 Temmuz darbe girişiminde malul sayılmayacak derecede yaralanan vatandaşlarımıza bir,

istihdam hakkı verilmiştir.

Kendisi veya eşi veya çocuklarından birisi, eşi veya çocukları yoksa; kendisi veya kardeşlerinden birisi olmak üzere sadece 1 kişi yararlanır.

Kendisi veya eşi veya çocuklarından birisi, eşi veya çocukları yoksa; kendisi veya kardeşlerinden birisi olmak üzere sadece 1 kişi yararlanır.

• Eş veya çocuklardan birisi + ana, baba veya kardeşlerden birisi,
• Ana, baba ve kardeşleri yoksa eş veya çocuklarından 2 kişi,
• Eş veya çocukları yoksa; ana veya babası ile kardeşlerinden birisi olmak üzere 2 kişi
• Eş veya çocukları yoksa; Ana veya babanın bu hakkı kullanmaması durumunda; kardeşlerden 2 kişi,
• Ana, baba veya kardeşlerin bu hakkı kullanmaması durumunda eş veya çocuklardan 2 kişi olmak üzere,

toplam 2 kişi yararlanır.

• Eş veya çocuklardan birisi + ana, baba veya kardeşlerden birisi,
• Ana, baba ve kardeşleri yoksa eş veya çocuklarından 2 kişi,
• Eş veya çocukları yoksa; ana veya babası ile kardeşlerinden birisi olmak üzere 2 kişi
• Eş veya çocukları yoksa; Ana veya babanın bu hakkı kullanmaması durumunda; kardeşlerden 2 kişi,

Ana, baba veya kardeşlerin bu hakkı kullanmaması durumunda eş veya çocuklardan 2 kişi olmak üzere, toplam 2 kişi yararlanır.

• Eş veya çocuklardan birisi + ana, baba veya kardeşlerden birisi,
• Ana, baba ve kardeşleri yoksa eş veya çocuklarından 2 kişi,
• Eş veya çocukları yoksa; ana, ana veya babası ile kardeşlerinden birisi olmak üzere 2 kişi Eş veya çocukları yoksa; Ana veya babanın bu hakkı kullanmaması durumunda; kardeşlerden 2 kişi,
• Ana, baba veya kardeşlerin bu hakkı kullanmaması durumunda eş veya çocuklardan 2 kişi olmak üzere,

toplam 2 kişi yararlanır.

Kendisi veya eşi veya çocuğu; eşi veya çocuğu yoksa kendisi veya kardeşlerden birisi olmak üzere sadece 1 kişi yararlanır.

Kendisi veya eşi veya çocuğu; eşi veya çocuğu yoksa; kendisi veya kardeşlerden birisi olmak üzere sadece 1 kişi yararlanır.

• Eş veya çocuklardan birisi + ana, baba veya kardeşlerden birisi,
• Ana, baba ve kardeşleri yoksa eş veya çocuklarından 2 kişi,
• Eş veya çocukları yoksa; ana veya babası ile kardeşlerinden birisi olmak üzere 2 kişi
• Eş veya çocukları yoksa; Ana veya babanın bu hakkı kullanmaması durumunda; kardeşlerden 2 kişi,
• Ana, baba veya kardeşlerin bu hakkı kullanmaması durumunda eş veya çocuklardan toplam 2 kişi yararlanır.

• Eşi veya çocuklarından birisi,
• Eşi veya çocuğu yoksa kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam 1 kişi yararlanır.

• Kendisi veya eşi veya çocuklarından birisi,
• Eşi veya çocukları yoksa; kendisi veya kardeşlerden birisi olmak üzere sadece 1 kişi yararlanır.

• Eşi veya çocuklardan birisi,
• Eşi veya çocukları yoksa; anne baba veya kardeşlerden birisi olmak üzere sadece 1 kişi yararlanır.

• Eşi veya çocuklardan birisi,
• Eşi veya çocukları yoksa, anne, baba veya kardeşlerden birisi olmak üzere sadece 1 kişi yararlanır.

• Eş ve çocuklarından birisi,
• Eşi ve çocuğu yoksa kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam 1 kişi yararlanır.

• Kendileri veya eş ve çocuklarından birisi,
• Eşi veya çocuğu yoksa kendisi veya anne, baba veya kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam 1 kişi yararlanır.

• Kendisi veya eş ve çocuklarından birisi,
• Eşi veya çocuğu yoksa kendisi veya anne, baba veya kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam 1 kişi yararlanır.

• İki hak sahipliği durumunda; eş veya çocuklardan bir kişi, anne, baba veya kardeşlerden bir kişi olmak üzere toplam 2 kişi,
• Eş veya çocukları yoksa, anne, baba veya kardeşlerden toplam 2 kişi,
• Anne, baba ve kardeşleri yoksa, eş veya çocuklardan toplam 2 kişi,
• Ana, baba veya kardeşlerin bu hakkı kullanmaması durumunda eş veya çocuklardan toplam 2 kişi,
• Tek hak sahipliği durumunda; kendisi, eşi veya çocuğu, eşi ve çocukları yoksa kendisi veya kardeşlerinden 1 kişi.

Uyarı; Tek hak sahipliği durumunda ve eş veya çocukların bulunması halinde bu haktan anne, baba veya kardeşler yararlanamaz.

• Bir başkasının bakımına muhtaç olacak derecede engelli olanlar,
• Terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu ilgili valilerce tespit edilenler,
• Kanunun ek 1 inci maddesinin birinci fıkrada sayılan kurumlarda görev yapanlar, istihdam hakkını sağlayan olayın meydana geldiği tarihten sonra söz konusu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta iken bu görevinden ayrılmış olanlar,
• Atama onayı alınmasına rağmen göreve başlamayanlar, ataması yapılanlardan görevlerinden ayrılanlar ile görevlerine son verilenler (yeniden) istihdam hakkından faydalanamazlar.

28/11/2017 tarihli ve 7061 sayılı Kanunun 51 inci maddesiyle, bu fıkranın birinci cümlesinde yer alan “ile kırk beş yaşını bitirmiş olanlar” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır. 45 yaşından büyük hak sahipleri 65 yaşına kadar başvuruda bulunabilir.

Başvurular; istihdam hakkından yararlanmak isteyenlerin ikamet ettikleri ildeki Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne yapılacaktır.

• 1 adet Biyometrik Fotoğraf (fotoğraf ebatları 50 mm x 60 mm),
• Kimlik Fotokopisi,

gerekmektedir.

• İstihdam başvuru formu
• SGK’dan hangi kanun kapsamına girdiğine dair belge ( Kayıt esnasında sistemde SGK kaydı bulunmayanlardan istenecektir.)

• Öğrenim Durum Belgesi/Diploma/ Noter Onaylı Diploma Örneği
• SGK’dan hangi kanun kapsamına girdiğine dair belge,
• Hak Sahiplerinden Noter Tasdikli Feragatname,
• Adli Sicil Belgesi (Sabıka Kaydının konu kısmı “Devlet Memuriyeti” yazılı olarak alınacak),
• Güvenlik Soruşturması (İl Müdürlüğü tamamlayacak)
• Askerlik Durum Belgesi (Erkek başvuru sahipleri için),
• Sağlık Kurul Raporu
• Ayrıca öğrenim durumları itibariyle ihraz ettikleri diğer belgeler (Örneğin pedagojik formasyon belgesi, hukuk mezunları için avukatlık staj belgesi vb.)
• Not: İlkokul Diploması olmayanlar için MEB Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğünden alınan “Yetişkinler II. Kademe Eğitimi Başarı Belgesi” kabul edilmektedir.

• İllerde vali veya görevlendirdiği vali yardımcısı başkanlığında; Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürü, Sosyal Güvenlik İl Müdürü ile Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürü’nün teklifi üzerine vali tarafından görevlendirilen bir kişiden oluşan hak sahibi tespit komisyonu kurulur.
• Hak sahibi tespit komisyonu, gündem olması halinde başvuruları görüşmek üzere haftada en az bir kez toplanır.
• Başvurunun yapıldığı il müdürlüğünde yer alan hak sahibi tespit komisyonu, başvuruya esas konunun Kanun kapsamında olup olmadığını durum belgesi ile tespit eder.
• Durum belgesi ile Kanun kapsamına girdiği tespit edilen başvuru dosyalarındaki başvuru sahiplerinin istihdam hakkı sahibi olup olmadığı aynı komisyon marifeti ile istihdam hak sahipliği belgesi ile tespit edilir.
• İkinci istihdam hakkını kullanmak üzere yapılan başvurularda, yeniden durum belgesi düzenlenmeksizin doğrudan istihdam hak sahipliği belgesi düzenlenir.
• Belgelerin düzenlenmesi için gerekli her türlü bilgi ve evrak, hak sahibi tespit komisyonunca başvuru sahiplerinden veya ilgili kamu kurum ve kuruluşlarından temin edilir.
• Başvuruya esas konunun Kanun kapsamına girmediğinin veya girse bile başvuru sahibinin istihdam hakkı sahibi olmadığının tespiti halinde, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından ilgililere gerekçeleri ile birlikte yazılı olarak bilgi verilir. Buna ilişkin her türlü belge ve başvuru sahiplerine gönderilen yazılar Bakanlığın ilgili modülüne yüklenir.

• Genel bütçeli  kamu kurumlarına,
• Özel bütçeli kamu kurumlarına,
• Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlara,
• Sosyal Güvenlik Kurumlarına,
• Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarına,
• İl özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına, 
• Özel kanunla kurulan diğer her türlü kamu kurum ve kuruluşlarına,

atanır.

Hak sahiplerinden ilköğretim, ortaokul, ilkokul mezunu olanların hizmetli unvanlı kadro ve pozisyonlara; ortaöğretim ve yükseköğretim mezunu olanların, atama teklifinin yapıldığı tarihte öğrenim durumları itibarıyla ihraz ettikleri unvanın 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki cetvellerde yer alması koşuluyla ihraz etmiş bulundukları unvanlara, bunların dışında kalan ortaöğretim ve yükseköğretim mezunları memur, ilkokul ve ortaokul mezunları ise hizmetli unvanlı kadro ve pozisyonlara atama teklifleri Devlet Personel Başkanlığınca yapılır. Üçüncü fıkranın (a), (b), (c) ve (ç) bentlerinde sayılan maluller ile 15/8/2016 tarihli ve 670 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 9 uncu maddesine göre tazminat hakkından yararlandırılanların kendilerinin istihdam hakkından yararlanmaları ve ilköğretim, ortaokul, ilkokul mezunu olmaları halinde atama teklifleri memur unvanlı kadro ve pozisyonlara yapılır. İşçi kadrolarına yapılacak atama teklifleri sürekli işçi unvanlı kadroya yapılır.

Kamu kurum ve kuruluşları bu madde kapsamındaki taleplerini her yılın ocak ve temmuz aylarının son gününe kadar DPB e- uygulama üzerinden iletirler. Devlet Personel Başkanlığınca atama teklifleri, bu talepler esas alınarak gerçekleştirilir. Söz konusu taleplerin yeterli olmaması halinde Başkanlıkça resen atama teklifi yapılır. Hak sahiplerinin kamu kurum ve kuruluşlarına kura sonucu yapılacak atamalarda atama teklifinin yapılması ile birlikte diğer kanunlardaki hükümlere bakılmaksızın ve başka bir işleme gerek kalmaksızın atama teklifi yapılan kamu kurum ve kuruluşlarına kadro ve pozisyonlar ihdas, tahsis ve vize edilmiş ve mevzuatı uyarınca düzenlenen ilgili cetvel ve bölümlere eklenmiş sayılır.

Başvuru sahibinin yasal mevzuat açısından iş hakkı kapsamında olmaması ya da kanun ve yönetmelikte belirtilen diğer şartlar nedeniyle iş hakkından yararlanamayacak olması halinde müracaat sahibine, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğünce gerekçeli karar yazılı olarak bildirilecektir.

Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğünce modül üzerinden Şehit Yakınları ve Gaziler Genel Müdürlüğüne iletilen başvuruya ilişkin belgeler, Genel Müdürlükçe son kontrolden geçirilecek, herhangi bir eksiklik ya da mevzuata aykırı kararın tespiti halinde karar düzeltmesi için yeniden Genel Müdürlük tarafından İl Müdürlüklerine iade edilecektir. Böyle bir durumda Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri kararı düzelterek varsa eksik bilgi ve belgeleri modül üzerinden yeniden Genel Müdürlüğe gönderecektir. Genel Müdürlük gerekli görmesi halinde başvuruya ilişkin diğer kamu kurum ya da kuruluşları ile yazışmalar da yapabilecektir.

Böyle bir durumda iş hakkı başvurusunu ilk yapan kişinin ikamet ettiği ilin Valiliği bünyesinde “Uyuşmazlık Komisyonu” oluşturulacaktır. Bu komisyon hak sahiplerinden birinin başvurusu ile toplanabileceği gibi, birden fazla başvuru nedeni ile hak sahibi tespit komisyonu tarafından da toplanabilecektir. Hiçbir şekilde hak sahibi olmayanlar yani kanun kapsamına girmeyenler uyuşmazlık komisyonuna başvuru yapamayacaklardır. Çünkü uyuşmazlık komisyonu hak sahipleri arasındaki uyuşmazlıklarda yetkili olacaklardır. Bunun yanında hak sahiplerinden istihdam hakkını kimin kullanacağına ilişkin mutabakat sağlanamaz ve feragat vermezlerse yine uyuşmazlık komisyonu marifeti ile sorun çözümlenerek iş hakkını kimin kullanacağı tespit edilecektir. Uyuşmazlık komisyonu iş hakkından yararlanabilecek durumda olan tüm hak sahiplerine yazılı bildirimde bulunarak iş hakkından yararlanmak isteyip istemediğini soracaktır. Bu yazıya eğer tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içerisinde yanıt verilmezse o kişi iş hakkından vazgeçmiş sayılacaktır.

Uyuşmazlık komisyonu karar verirken iş hakkından yararlanmak isteyen ve başvuru yapan hak sahiplerinin; mal varlığı, diğer aile fertlerini geçindirebilme, öğrenim durumu, yaş ve adli sicil kaydı gibi hususları göz önünde bulundurarak karar verecektir.

Uyuşmazlık komisyonu kararları kararın alınmasından itibaren en geç 30 gün içerisinde iş başvurusunda bulunan hak sahiplerine tebliğ edilir. Hak sahipleri bu karara 30 gün içerisinde gerekçeleri ile birlikte yazılı olarak itiraz edebilirler. İtiraz halinde uyuşmazlık komisyonu itirazı 30 gün içerisinde karara bağlar. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Şehit Yakınları ve Gaziler Genel Müdürlüğe gönderilen uyuşmazlık komisyonu kararının mevzuata aykırı olduğu tespit edildiği takdirde, Genel Müdürlükçe gerekçesi ile birlikte kararın düzeltilmesi için İl Müdürlüğüne iade edilir. Bunun üzerine uyuşmazlık komisyonu kararı düzelterek Bakanlığa tekrar gönderir.

Başvurularının takibini E-Devlet sistemi üzerinden; atama sonuçlarını da Devlet Personel Başkanlığının internet sitesinden öğrenilebilir.

Devlet Personel Başkanlığı’nca ataması gerçekleştirilen kişinin il tercihini değiştirme şansı bulunmamaktadır.

Askerlik hizmeti sırasında yaralanan kişilerin askerlik hizmetini yaptıkları birliğin ve bağlı oldukları kurumun sağlık raporlarına göre Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Vazife Malullüğü Tespit Kurullarınca vazife malulü olarak değerlendirilmeleri durumunda kendilerine maaş bağlanmakta, bununla beraber maaş bağlanması halinde de istihdam hakkından yararlanmaları mümkün olmaktadır.

3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun Ek 1 inci Maddesi gereğince Kore ve Kıbrıs gazilerinden yalnızca harp malulü statüsünde maaş bağlanmış kişilerin yakınları istihdam hakkından yararlanabilmekte olup, bunun dışındakilerin iş hakkından yararlanmalarına olanak bulunmamaktadır.

Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik’in Ek 2 nci Maddesi gereğince; terör eylemleri etkisi ve sebebiyle şehit/malul olanların (erbaş/er dahil), Devlet memuru olarak görev yapan eş ve çocukları ile anne, baba ve kardeşlerinin; çalıştıkları kurum veya kuruluşların hizmet birimleri olan yerlere münhasır olmak üzere, aynı kurum içinde yer değiştirme suretiyle atanma talepleri, bu durumlarının ilgili makamlarca belgelendirilmiş olması kaydıyla, kadro imkanları da dikkate alınmak suretiyle ilgili yönetmelikteki kısıtlayıcı hükümlere bakılmaksızın öncelikle yerine getirilir. Bu konuda başvurular çalışılan kurum/kuruluş idaresine yapılır.

Terör eylemleri etkisi ve sebebiyle şehit olan veya çalışamayacak derecede malul olan ya da malul olup da çalışabilir durumda olan kamu görevlileri ile er ve erbaşların, öğretmen olan eş ve çocukları ile anne, baba ve kardeşleri zorunlu çalışma yükümlülüğünden muaf tutulur.

Terör eylemlerinin etkisi ve sebebiyle şehit olan veya çalışamayacak derecede malul olan ya da malul olup da çalışabilir durumda olan kamu görevlileri ile er ve erbaşların, öğretmen olarak görev yapan eş ve çocukları ile anne, baba ve kardeşlerinin yer değiştirme suretiyle atanma talepleri, bu durumun ilgili makamlarca belgelendirilmiş olması kaydıyla, kadro imkânları da dikkate alınmak suretiyle bu Yönetmelikteki kısıtlayıcı hükümlere bakılmaksızın öncelikle yerine getirilir.

Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 5 inci Maddesi gereğince terörle mücadele sırasında malul sayılmayacak şekilde yaralananlar, sağlık raporu ve terörle mücadelede yaralandığını belgeleyen komutanlık yazısıyla; terörle mücadelede göstermiş oldukları üstün başarı nedeniyle takdire layık görülenler ise asgarî tugay komutanlıklarınca, Jandarma Genel Komutanlığı için asgarî alay komutanlıklarınca kendilerine verilen takdir belgeleriyle durumlarını belgelendirmeleri halinde öncelikli olarak işe gönderilirler.

Bu kapsamdaki iş ve işlemler Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı Türkiye İş Kurumunun merkez ve taşra teşkilatınca yürütülmektedir.

657 Sayılı Devlet Memurlarının Kanunu ile ilgili usul ve esaslar doğrultusunda naklen tayini değerlendirileceğinden şehit yakını ve gazilerimizin çalıştıkları kuruma müracaatları gerekmektedir.

Soru 45: İŞKUR’a iş için kimler müracaat edebilir?

Maluliyeti hakkında kesin işlemli sağlık raporu bulunan ve kendi isteğiyle göreve devam etmek için başvuranlardan, TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliğine göre göreve devam etmesi uygun olduğu Genelkurmay Başkanlığı’nca onaylananlar, TSK'nde uygun görev yerlerinde mevcut statüleri ile istihdam edilir.

Ayrıca Emniyet Teşkilatı personelinden vazife malullüğüne karar verilmiş olanlar, sağlık şartlarının uygun olması durumunda görev veya sınıf değiştirerek kurumlarında operasyonel olmayan birimlerde görev yapabilmektedir.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından hazırlanan “Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliği ”04.03.2014 tarihli ve 28931 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 

Yönetmelikte bu haktan yararlanacak kişiler 4. Maddede belirtildiği üzere şu şekildedir:

         4736 sayılı Kanunun 1 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca demiryolları ve denizyollarının şehir içi ve şehirlerarası hatlarından, belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere, birlik, müessese ve işletmelere veya belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehir içi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanacaklar aşağıda belirtilmiştir:

1. a) 24/2/1968 tarihli ve 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkındaki Kanun kapsamında aylık bağlananların kendileri, eşleri, anne ve babaları, evli olmayan ve yirmi beş yaşını doldurmamış çocukları,
2. b) 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 56 ncı ve mülga 64 üncü maddesi, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 47 nci maddesinin sekizinci fıkrası, 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun veya 2330 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak aylık bağlanmasını gerektiren kanunlarda belirtilen haller kapsamında;

1) Hayatını kaybedenlerin,

2) Harp veya vazife malulü sayılanlardan aylık almakta iken hayatını kaybedenlerin,

3) Harp veya vazife malulü sayılmaları sebebiyle aylık almakta olanların,

4) Harp veya vazife malulü sayılmaları sebebiyle aylık almakta iken, sınıf veya görev değiştirerek çalışmaya devam etmekle birlikte veya 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine göre sigortalı olmayı gerektiren bir işte çalışmaya başlamış olmakla birlikte bu aylıkları kesilmesi gerekmeyenlerin,

kendileri, eşleri, anne ve babaları, evli olmayan ve yirmi beş yaşını doldurmamış çocukları,

1. c) 5434 sayılı Kanunun mülga 45 inci maddesi ile 5510 sayılı Kanunun 47 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen haller kapsamında;

1) Hayatını kaybedenlerin,

2) Harp veya vazife malulü sayılanlardan aylık almakta iken hayatını kaybedenlerin,

3) Harp veya vazife malulü sayılmaları sebebiyle aylık almakta olanların,

4) Harp ve vazife malulü sayılmaları sebebiyle aylık almakta iken, sınıf veya görev değiştirerek çalışmaya devam etmelerinden veya 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında çalışmaya başlamalarından dolayı aylıkları kesilenlerin,

kendileri, eşleri, anne ve babaları, evli olmayan ve yirmi beş yaşını doldurmamış çocukları,

ç) 28/5/1986 tarihli ve 3292 sayılı Vatani Hizmet Tertibi Aylıklarının Bağlanması Hakkında Kanun kapsamındaki hizmetleri sebebiyle vatani hizmet tertibinden aylık bağlananların kendileri, eşleri, anne ve babaları, evli olmayan ve yirmi beş yaşını doldurmamış çocukları,

d) 24/6/2008 tarihli ve 5774 sayılı Başarılı Sporculara Aylık Bağlanması İle Devlet Sporcusu Unvanı Verilmesi Hakkında Kanuna göre aylık bağlananların kendileri,

 15 Temmuz darbe girişiminde hayatını kaybedenlerin eşleri, anne ve babaları, evli olmayan ve yirmi beş yaşını doldurmamış çocukları ile (667 KHK)

 15 Temmuz darbe girişiminde malul olan ve malul sayılacak derecede yarası olmayan vatandaşlarımızın, kendileri, eşleri, anne ve babaları, evli olmayan ve yirmi beş yaşını doldurmamış çocukları Ücretsiz Seyahat Kartı hakkından yararlanabilecektir. (667 KHK,  675 KHK)

Hak sahipleri TC kimlik numaraları ve bir adet biyometrik fotoğrafla Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerine başvuru yapmaktadırlar.

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından hazırlanan “Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliği ” 04.03.2014 tarihli ve 28931 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 

Yönetmeliğin İdari ve Cezai İşlemler başlıklı 12. Maddesinde belirtildiği üzere (1) İlgili kurumlar, belediyeler ile belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketler, ücretsiz ve indirimli seyahat hakkının kullanılması ile ilgili olarak gerekli tedbirleri alır.

(2) Ücretsiz veya indirimli seyahat hakkının kullandırılmaması hâlinde bu haktan faydalandırılmayan her kişi için mülki idare amiri tarafından toplu taşıma aracının tarifesi üzerinden elli tam bilet bedeli tutarında idari para cezası uygulanır. Bu maddeye göre verilecek idari para cezaları tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir ve genel bütçeye gelir kaydedilir.

Genel Müdürlüğümüzce basımı gerçekleştirilen kartlar hak sahiplerinin başvuru formunda belirttikleri adreslere PTT Kargo hizmeti ile gönderilmektedir.  Adreslerinde bulunamayan kart sahiplerinin posta kutularına kargo görevlisince ertesi gün tekrar gelineceğine dair bir ihbar belgesi bırakılır. Ertesi gün yine kart sahibi adresinde bulunmaz ise kargo görevlisi kartı Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne teslim eder. Kart’ın il müdürlüğüne teslim edileceğine dair bilgi notu kart sahibinin posta kutusuna bırakılır. Adresinde bulunmama nedeniyle kartlarını alamayan hak sahipleri il müdürlüğünden kartlarını imza karşılığı alabilirler.

4736 sayılı Kanunun Geçici 2 maddesi uyarınca söz konusu maddenin yürürlüğe girdiği 02.08.2013 tarihinden önce, yetim aylığı alan ve ücretsiz seyahat hakkı bulunanların bu aylıkları almaya devam ettikleri müddetçe ücretsiz seyahat hakkı devam etmektedir.

5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 56 ncı maddesi ile mülga 45 inci ve 64 üncü maddelerine, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 47 nci maddesine ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre veya 2330 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak aylık bağlanmasını gerektiren kanunlara göre harp veya vazife malulü olmaları sebebiyle kendilerine aylık bağlananlara bir konut ile sınırlı olmak kaydıyla Toplu Konut İdaresince faizsiz olarak kredi verilir. Aynı kanunlar kapsamına giren sebeplerle hayatını kaybedenlerin dul ve yetimleri ile harp veya vazife malullüğü aylığı almaktayken faizsiz kredi hakkından yararlanmaksızın hayatını kaybedenlerin dul ve yetimleri için ise; bir konut ile sınırlı olmak üzere, öncelikle dul eşine, eşi hayatta değilse veya evlenmişse kredi kullanacak çocuklardan en az birisinin yetim aylığı almakta olması kaydıyla aylık bağlanma koşullarına bakılmaksızın talepte bulunan çocuklarına müştereken, bu kişiler bulunmadığı takdirde de öncelikle anaya olmak üzere ana veya babasına konut sahibi yapmak amacıyla Toplu Konut İdaresince faizsiz olarak kredi verilir.

Ayrıca 667 sayılı KHK ve 675 sayılı KHK ile 15 Temmuz darbe girişiminde hayatını kaybedenlerin hak sahipleri ile, malul olan ve malul sayılmayacak derecede yaralanan vatandaşlarımıza da faizsiz konut kredisinden yararlanma imkanı sağlanmıştır.

Harp veya vazife malulü sayılanlardan sınıf veya görev değiştirerek çalışmaya devam eden kamu görevlileri ile ilgili mevzuatına göre aylık bağlanan malullerden, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında çalışmaya başlamaları nedeniyle ödenmekte olan aylıkları kesilenler de birinci fıkra hükmünden yararlanırlar.

Toplu Konut İdareleri tarafından Şehit Ailelerine Harp ve Vazife Malulleri ile Dul ve Yetimlerine Açılacak Faizsiz Konut Kredisi Hakkında Yönetmelik 13.02.2014 tarih ve 28912 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Uygulamalar ilgili yönetmelik hükümleri doğrultusunda yapılmaktadır.

Hak sahiplerine;

1-Kredi istek dilekçesi,

2-Kredinin müştereken kullanılması halinde diğer hak sahiplerinin kredi kullanmaktan vazgeçtiklerini belirten noter onaylı feragatname,

3-SGK hak sahipliği belgesi,

4-Nüfus Cüzdanı fotokopisi,

5-Konuta ilişkin tapu senedi ve örneği ve yönetmelikte belirtilen diğer belgelerle kredi açılmaktadır.

Hak sahiplerinin yönetmelikte belirtilen belgelerle krediye aracılık eden banka şubelerine müracaat etmeleri gerekmektedir.

Toplu Konut İdareleri tarafından Şehit Ailelerine Harp ve Vazife Malulleri ile Dul ve Yetimlerine Açılacak Faizsiz Konut Kredisi Hakkında Yönetmelik 13.02.2014 tarih ve 28912 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Uygulamalar ilgili yönetmelik hükümleri doğrultusunda yapılmaktadır. Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde hak sahiplerine ilişkin şu bilgilere yer verilmiştir:

Krediden yararlanacak hak sahibinin belirlenmesi

 (1) Hayatlarını kaybedenler için; 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 56  ncı maddesi ile mülga 45 inci ve 64 üncü  maddelerine, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 47 nci maddesi ve 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun veya 2330 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak aylık bağlanmasını gerektiren kanunlar kapsamında hayatlarını kaybedenlerden öncelikle; dul eşine, eşi hayatta değilse veya evlenmişse, kredi kullanacak çocuklardan en az birisinin yetim aylığı almakta olması kaydıyla aylık bağlanma koşullarına bakılmaksızın talepte bulunan çocuklarına müştereken, bu kişiler bulunmadığı takdirde de öncelikle anaya olmak üzere ana veya babasını konut sahibi yapmak amacıyla bu Yönetmelik çerçevesinde bir konut ile sınırlı olmak kaydıyla idarece kredi verilir.

(2) Harp veya vazife malulleri için; 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 56  ncı maddesi ile mülga 45 inci ve 64 üncü  maddelerine, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 47 nci maddesi ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun veya 2330 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak aylık bağlanmasını gerektiren kanunlara göre harp veya vazife malulü olmaları sebebiyle kendilerine aylık bağlananlardan öncelikle; malulün kendisine, faizsiz kredi hakkından yararlanmaksızın ölümü halinde, dul eşine, eşi hayatta değilse veya evlenmişse, kredi kullanacak çocuklardan en az birisinin yetim aylığı almakta olması kaydıyla aylık bağlanma koşullarına bakılmaksızın talepte bulunan çocuklarına müştereken, bu kişiler bulunmadığı takdirde de öncelikle anaya olmak üzere ana veya babasını konut sahibi yapmak amacıyla bu Yönetmelik çerçevesinde bir konut ile sınırlı olmak kaydıyla idarece kredi verilir.

(3) 2985 sayılı Toplu Konut Kanununun ek 2 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen haller kapsamında harp veya vazife malulü sayılanlardan sınıf veya görev değiştirerek çalışmaya devam eden kamu görevlileri ile ilgili mevzuata göre aylık bağlanan malullerden, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında çalışmaya başlamaları nedeniyle ödenmekte olan aylıkları kesilenler de faizsiz konut kredisi hakkından 2985 sayılı Toplu Konut Kanununun ek 2 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen öncelik sıralamasına göre yararlanırlar.

Hak sahiplerine 2019 yılı için verilen kredi miktarı 137.000.-TL’dir.

Sosyal Güvencesi olmayan gazilere bir asgari ücret  tutarında, sosyal güvencesi olan gazilere  ise vatani hizmet tertibinden 5750 gösterge rakamının her yıl Bütçe Kanunu ile tespit edilen memur maaş katsayısı ile çarpılmasından bulunacak miktarda aylık bağlanmaktadır.

-Kendisi, eşi, 25 yaşını doldurmamış ve evlenmemiş çocukları, anne ve babasına ücretsiz seyahat hakkından yararlandırılmaktadırlar. Ayrıca,

-Kendisi ve eşi için sağlık hizmetlerinde katılım payı muafiyeti

-Mesken vergisi muafiyeti (200 m² aşmayan tek mesken için)

-Elektrik enerjisi ücreti indirimi (% 40 ), su ücreti indirimi (%50)

-Sosyal tesislerden eş, anne, baba ve çocukları için yararlanma hakkı

-Yüksek Öğretimde Katkı Payı ve Öğrenim Ücreti Alınmaması,

-Kredi ve Yurtlar Kurumundan Burs Verilmesi,

-Muharip Gazi Çocuklarının Askeri Okullara Öncelikle Alınması, 

-Müsabaka Yerlerine Girme,

 -Müze ve Ören Yerlerinden Ücretsiz İstifade Etme,

 -Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı Huzurevlerinden ücretsiz yararlanma,

 -Devlet Tiyatrolarından Ücretsiz İstifade Etme gibi sosyal haklardan faydalanmaktadırlar.

1005 sayılı Kanun kapsamında Şeref Aylığı alanlarla eşlerinin sağlık hizmetlerinden katılım payı alınmaz. Ayrıca Şeref Aylığı alan kişilerden ilave ücret alınmamaktadır.

İstiklal Savaşı, Kore ve Kıbrıs gazilerimize (Muharip Gaziler) 06.03.2007 tarihine kadar 5750 gösterge rakamının her yıl Bütçe Kanunu ile tespit edilen memur maaş katsayısı ile çarpılmasından bulunacak miktarda eşit şekilde ödenen maaşlar, bu tarihte yapılan düzenleme ile sosyal güvencesi olmayanlara ödenmekte olan tutar, asgari ücretin net tutarına yükseltilmiştir. Konu gaziler arasında bir ayrımcılık değil, sosyal güvencesi olmayan gazilerimizin daha iyi şartlarda hayatlarını idame ettirmeleri amaçlanarak yapılan bir düzenlemedir.

1.) 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında, milli mücadeleye iştirak eden ve bu sebeple kendilerine İstiklal Madalyası verilmiş bulunan Türk vatandaşları ile 1950 yılında Türk Tugayının Kore'ye ayak bastığı Ekim ayında başlamak ve 1953 yılı Pan-Munjon Ateşkes Anlaşmasına kadar Kore'de fiilen savaşa katılmış olan Türk Vatandaşlarına ve 1974 yılında Temmuz 1 inci ve Ağustos 2 nci Barış Harekatına Kıbrıs'ta fiilen görev alarak katılmış olan Türk Vatandaşlarına, hayatta bulundukları sürece, vatani hizmet tertibinden 5750 gösterge rakamının her yıl Bütçe Kanunu ile tespit edilen memur maaş katsayısı ile çarpılmasından bulunacak miktarda aylık bağlanır. Hak sahibinin ölümü halinde bu aylık dul eşe % 75 oranında bağlanır, ancak dul eşin tekrar evlenmesi halinde kesilir. Vatani hizmet tertibinden bağlanan aylıklar hiç bir suretle haczedilemez.

2.) Yukarıda belirtilenlerden herhangi bir geliri ya da sosyal güvencesi olmayanlar için, bir işte de çalışmadığını belgelemek suretiyle yazılı talepte bulunan hak sahiplerinin aylıkları ise taleplerinin Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının kayıtlarına geçtiği tarihi takip eden aydan geçerli olmak üzere ve bu durumları devam ettiği müddetçe 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan 30 günlük net asgari ücret tutarı (dul eşler için bu tutarın % 75'i) esas alınarak ödenir.

Ayrıca şeref aylığı haczedilemez.

5434 sayılı Emekli Sandığı Yasası'na tabi olan vazife malûlü Gazilerimizle, 3713 ve 2330 sayılı yasalara tabi olan terörle mücadele malûlü Gazilerimizin arasında sahip oldukları haklar bakımından farklılıkların olması mevcut düzenlemelerden kaynaklanmakta olup, mevcut durumun değişebilmesi için yasal düzenlemeler gerektirmektedir. Kanunlardan doğan farklılıkların giderilmesi hususunda “12.07.2012 tarihli ve 28351 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6353 sayılı Bazı Kanun ile Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun’’ ile yapılan düzenlemelerde mevcut hakların genişletilmesi sağlanmıştır.

02.08.2013 tarihinde kabul edilen 6495 Sayılı Kanun ile yapılan düzenlemeler sonucu vazife ve harp malulleri ile terör mağduru sivil vatandaşlarımızın haklarında önemli iyileştirmeler hayata geçirilmiştir. Kanun ile harp ve vazife malullerine kamuda istihdam hakkı, faizsiz konut kredisi hakkı, ücretsiz seyahat hakkı, elektrik ve su indirimi, ana babaya aylık bağlanmasında muhtaçlık şartının kaldırılması, ek ödeme ve öğrenim yardımı gibi birçok yeni hak sağlanmış ve önceden sağlanmış olan haklarda da kapsam genişletilmiştir.

Mevzuat değişikliği gerektiren konularda mevzuatta değişiklik olması halinde sosyal haklarda yeni kazanımlar söz konusu olabilecektir.

24.10.1983 tarihli ve 2933 Sayılı Madalya ve Nişanlar Kanununun ve bu Kanunun uygulamasına yönelik 7.8.1988 tarihli ve 19892 Sayılı Devlet Madalya ve Nişanları Yönetmeliği hükümlerince, Devlet Övünç Madalyası; Cumhurbaşkanının kararı ve tevcihi yurt içinde veya dışında gösterdiği sorumluluk ve görev anlayışı içinde feragat ve fedakarlık, başarı ve yararlık dolu çalışmalarıyla Türkiye Cumhuriyeti ve Türk Milleti adına haklı gurur kaynağı teşkil ederek malul olanlara ve şehit olan kişilerin, mirasçılarına verilen madeni ve altın kaplama semboldür.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Devleti tarafından Kıbrıs Barış Harekatına katılan gazilere "Milli Mücadele Madalyası" verilmesi işlemleri devam etmektedir. Konuyla ilgili Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerine müracaat edilmesi gerekmektedir.

Şehit yakınlarına yönelik olarak mevzuatta yer alan haklar ve sağlanan yardımlar genel olarak aşağıda belirtilmiştir.

Ölüm yardımı ve harcırah ödenmesi (Erbaş/Er hariç): 3713, 2330 kanunları kapsamında,

Nakdi tazminat ödenmesi: 3713, 2330 kanunları kapsamında,

Sosyal Güvenlik Kurumunca (SGK) aylık bağlanması: 3713, 2330, 5510, 5434, 5233, 1005 sayılı kanunlar kapsamında,

SGK tarafından emekli ikramiye ödenmesi (erbaş/er hariç): 3713, 2330, 5510, 5434 kanunları kapsamında,

SGK tarafından emsal aylık bağlanması: 3713 kanun kapsamında,

SGK tarafından kademe ilerlemesi ve derece yükselmesine tabi tutulma: 3713 ve 2330 sayılı Kanunlar ile 5434 sayılı Kanunun 56, mülga 45 ve 64. Maddeleri, 5510 sayılı Kanunun 47. Maddesi kapsamında,

SGK tarafından 30 yıl hizmet yapmış gibi emekli ikramiyesi ödenmesi (erbaş/er hariç): 3713 kanun kapsamında,

SGK tarafından ek ödeme yapılması: 3713 ve 2330 sayılı Kanunlar ile 5434 sayılı Kanunun 56, mülga 45 ve 64. Maddeleri, 5510 sayılı Kanunun 47. Maddesi kapsamında,

SGK tarafından eğitim öğretim yardımı yapılması: 3713 ve 2330 sayılı Kanunlar ile 5434 sayılı Kanunun 56, mülga 45 ve 64. Maddeleri, 5510 sayılı Kanunun 47. Maddesi kapsamında,

Sağlık hizmetlerinden katılım payı alınmaması: 3713, 2330, 5510, 5434, 1005 kanunları kapsamında,

Ulaşım araçlarından ücretsiz yararlanma: 3713, 2330, 1005 ve 3292 sayılı Kanunlar ile 5434 sayılı Kanunun 56, mülga 45 ve 64. Maddeleri, 5510 sayılı Kanunun 47. Maddesi kapsamında,

Kardeş/çocuklarının askerlik hizmetlerinden muaf tutulması (erbaş/er, yedek subay için): 3713 (tüm kardeş ve çocuklar için),  Diğer kanunlar kapsamında bir kardeş.

Kira bedelinin devlet tarafından ödenmesi(erbaş/er hariç): 3713 sayılı Kanun kapsamında

Faizsiz konut kredisi verilmesi ve taksitle ev alınması: 3713 ve 2330 sayılı Kanunlar ile 5434 sayılı Kanunun 56, mülga 45 ve 64. Maddeleri, 5510 sayılı Kanunun 47. Maddesi kapsamında,

Şehit çocuklarının parasız yatılı öğrenciliğe alınması: 3713, 2330 kanunları kapsamında,

Şehit ve Gazi çocuklarının özel öğretim kurumlarından ücretsiz yararlanması: 3713 ve 2330 sayılı Kanunlar ile 5434 sayılı Kanunun 56, mülga 45 ve 64. Maddeleri, 5510 sayılı Kanunun 47. Maddesi kapsamında,

Şehit çocuklarının yükseköğrenim kredi yurtlar kurumuna bağlı yurtlardan, yükseköğrenim kredilerinden öncelikle yararlanması:

Şehit çocuklarına Yükseköğrenim Kredi Yurtlar Kurumu tarafından karşılıksız burs verilmesi:

Şehit yakınlarına iki, gazilerimiz, vazife malulleri ile terör mağduru sivil vatandaşlarımıza bir (eş, çocuk, anne- baba ve kardeş) istihdam (iş) hakkı verilmesi:

Şehitlerden intikal eden silahlar ile malullere ait silahlardan, silah bulundurma ve taşıma yetki belgelerinin vergi ve harç muafiyeti: 3713, 2330 kanunları kapsamında,

Mesken Vergisi muafiyeti:1005, 3713, 2330,5434, 5510 sayılı kanunlar kapsamında,

Gelir Vergisi indirimi: 193 sayılı kanun kapsamında,

Elektrik enerjisi ücret indirimi: 1005, 3713 ve 2330 sayılı Kanunlar ile 5434 sayılı Kanunun 56, mülga 45 ve 64. Maddeleri, 5510 sayılı Kanunun 47. Maddesi kapsamında,

Su ücret indirimi: 1005, 3713 ve 2330 sayılı Kanunlar ile 5434 sayılı Kanunun 56, mülga 45 ve 64. Maddeleri, 5510 sayılı Kanunun 47. Maddesi kapsamında,

Hususi Damgalı Pasaport verilmesi: Birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunan kişiler, bu kişilerin eşleri ve yanlarında yaşayıp evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan öğrenimi devam eden 25 yaşını doldurmamış çocukları.

Devlet memuru olarak görev yapan şehit yakınlarının atanması ile şehit eşi öğretmenlerin yer değiştirmeleri: 3713 kanun kapsamında,

Şehit yakınlarının “18 Mart Şehitler Günü” nde idari izinli sayılmaları

Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğünce sayısal oyunlar bayiliği ruhsatı verilmesi: 3713 kanun kapsamında,

İlk destek yardımı ödenmesi (TSK): 3713 ve 2330 kanunları kapsamında,

Devlet Övünç Madalyası verilmesi: Cumhurbaşkanının kararı ve tevcihi ile yurt içinde veya dışında gösterdiği sorumluluk ve görev anlayışı içinde feragat ve fedakarlık, başarı ve yararlılık dolu çalışmalarıyla Türkiye Cumhuriyeti ve Türk Milleti adına haklı gurur kaynağı teşkil ederek malul olanlara ve şehit olan kişilerin belirtilen mirasçılarına verilir.

Şehit çocuklarının askeri okullara öncelikle alınması: 3713 kanun kapsamında,

Kamu kurum ve kuruluşlarına ait sosyal tesislerden yararlanma: 3713, 2330, 1005, 5434, 5510 sayılı kanunlar kapsamında (eş, anne, baba ve çocukları kamu kurum ve kuruluşlarına ait misafirhane ve sosyal tesislerden bu kurum ve kuruluşların kendi personeline uyguladığı ücret tarifesine göre yararlandırılır.)

Yüksek Öğretimde Katkı Payı ve Öğrenim Ücreti Alınmaması:

07 Temmuz 2018 tarihli ve 30471 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan 2018/12007 sayılı Bakanlar Kurulunun 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılında Yükseköğretim Kurumlarında Cari Hizmet Maliyetlerine Öğrenci Katkısı Olarak Alınacak Katkı Payları ve Öğrenim Ücretlerinin Tespitine Dair Kararının 1 inci maddesinde ki “31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 47 nci maddesi ile 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun, 23/4/1981 tarihli ve 2453 sayılı Yurt Dışında Görevli Personele Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun, 28/2/1982 tarihli ve 2629 sayılı Uçuş, Paraşüt, Denizaltı, Dalgıç ve Kurbağa Adam Hizmetleri Tazminat Kanunu, 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki görevlerini ifa ederken hayatlarını kaybedenlerin eş ve çocuklarından; 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamındaki maluller ile eş ve çocuklarından; 24/2/1968 tarihli ve 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında şeref aylığı alanlar ile eş ve çocuklarından; yaş, program süresi ve kayıtlı olunan program sayısı sınırlaması olmaksızın öğrenci katkı payı/öğrenim ücreti alınmaz. Bu madde kapsamına girmekle birlikte 2018-2019 Eğitim-öğretim Yılına ilişkin kayıt yaptırma veya kayıt yenileme sırasında ilgili belgeleri ibraz edemeyen öğrencilere, söz konusu belgeleri ibraz ettiği tarihte bu Eğitim-öğretim Yılına ait ödemiş oldukları öğrenci katkı payı/öğrenim ücretleri ret ve iadeler kaleminden iade edilir.” Hükmü doğrultusunda yükseköğretimde katkı payı ve öğrenim ücreti alınmamaktadır.

Şehit yakınları ve gazilere maaş bağlanması ile ilgili işlemler için istenen belgelerle birlikte kendi kurumuna müracaat ederler. Kurumları gerekli belgeleri tamamladıktan sonra dosyalarını Sosyal Güvenlik Kurumu Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğüne (Mithatpaşa Cad. No:7 Kızılay-ANKARA) gönderirler.

Sosyal Güvenlik Kurumu Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Mithatpaşa Cad. No:7 Kızılay-ANKARA

Sosyal Güvenlik Kurumu Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Adres : Mithatpaşa Cad. No: 7 Kızılay/ ANKARA Tel: ALO 170

Şehitlik maaşı verilen aileler; 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 2330 Sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun, 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanunu, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunlarından yararlanmaktadırlar. Bu Kanunlar kapsamında; ölüm yardımı ve harcırah ödenmesi, Sosyal Güvenlik Kurumunca dul ve yetim aylığı bağlanması, faizsiz konut kredisi verilmesi, şehit çocuklarından yükseköğretimde katkı payı alınmaması, iş hakkı sağlanması, elektrik ve su ücreti indirimi, özel öğretim kurumlarından ücretsiz yararlanma, SGK tarafından öğrenim yardımı yapılması, ulaşım araçlarından ücretsiz yararlanma gibi haklar sağlanmıştır.

5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre subay, astsubay, uzman jandarma, sivil memur, uzman erbaş ve erbaş/erlerin vazife malullüğünü gerektiren sebeplerle hayatlarını kaybetmeleri halinde; hizmet süresi 30 yıla (10.800 güne) kadar olanlara 30 yıl (10.800 gün) hizmet yapmış gibi, hizmet süresi (30) yıldan fazla olanlara ise fiili ve itibari hizmet süresi toplamı üzerinden aylık bağlanır. Vazife malullüğü gerektiren sebeplerle malul olan subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlara hizmet süresi ve malullük derecesi üzerinden, erbaş/erlere ise öğrenim durumlarına göre hesaplanan miktarlarda aylık bağlanır.

SGK tarafından sağlanan haklarla ilgili detaylı bilgi www.sgk.gov.tr adresinden alınabilir.

3713 sayılı Kanun kapsamında aylık bağlanan şehit subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşların dul ve yetimleri ile malul olan subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlara bağlanan aylıklar, bunların görevde olan emsallerinin almakta oldukları aylıklardan az olmayacak şekilde SGK tarafından ödenir.

SGK tarafından sağlanan haklarla ilgili detaylı bilgi www.sgk.gov.tr adresinden alınabilir.

Harp malullerinden; uzman erbaşlara bulundukları kademenin üç ilerisindeki kademenin, uzman jandarmalara bulundukları rütbenin bir üst rütbesinin aynı kademesinin; subaylarla astsubaylara da yarbay rütbesine kadar (Yarbay hariç) bir üst rütbenin aynı kademesinin, yarbaylara albay, albaylara kıdemli albay, kıdemli albay ile general ve amirallere bir üst rütbenin, sivil iştirakçilere ise bulundukları derecenin bir üst derecesindeki aynı kademenin emekli aylığı bağlanmasına esas gösterge tablosunda karşılığı olan derece veya kademesi üzerinden vazife malullüğü aylığı bağlanır. Bulundukları derecenin bir üst derecesi olmayanlar için o derecenin üç ilerisindeki kademe göstergesi, üç ilerisindeki kademe göstergesi olmayanlar için de o derecenin son kademe göstergesi esas alınır.

Harp malulü olan erbaş/erler ile TSK'ce görevlendirilen sivil görevlilere öğrenim durumlarına göre 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36'ncı maddesinde tespit edilen giriş derece ve kademesinin bir üst derecesindeki aynı kademesinden; bunlardan öğrenim görmemiş olanlara aynı maluliyet derecesinden vazife malulü olan ve 657 sayılı Kanuna ekli gösterge tablosundaki ilkokulu bitiren iştirakçiye bağlanması icap eden derece ve kademesinin bir üst derecesindeki aynı kademesinden, yine bunlardan 657 sayılı Kanuna göre devlet memuriyeti yapanların ise memuriyette kazanılmış hak olarak kendilerine uygulanan derece ve kademenin bir üst derecesindeki aynı kademesinden vazife malullüğü aylığı bağlanır.

SGK tarafından sağlanan haklarla ilgili detaylı bilgi www.sgk.gov.tr adresinden alınabilir.

5434 sayılı Kanunun Ek 77'nci maddesi kapsamında; subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşların dul/yetimlerine ya da kendilerine bağlanan aylıklar, kendisinden aylık bağlananların ya da kendilerinin emsalleri esas alınarak her yıl kademe ilerlemesi, her üç yılda bir derece yükselmesi işlemine tabi tutulur.

Bu şekilde yükseltilen aylıklarda, azami rütbe tavanı subaylarda kıdemli albaydır. Kıdemli albaylar ile general/amirallere bir üst rütbenin aylığı bağlanır. Astsubaydan subay olanlar, astsubaylar ve uzman jandarmalarda yükselebilecekleri azami derece ve kademe, 926 sayılı Kanunda yer alan aylık gösterge tablolarında belirtilen en yüksek derece ve kademedir. Uzman erbaşların aylık yönünden yükseltilmeleri ise 3269 sayılı Kanunun 16'ncı maddesinde belirtilen esaslara göre yapılır.

Sivil iştirakçiler ile erbaş/erlere uygulanacak azami derece ve kademe ise öğrenim durumları ve hizmet sınıfları itibariyle 657 sayılı Kanuna göre yükselebilecekleri derece ve kademedir. Derece

yükselmesi ve kademe ilerlemesi, kendisinden aylık bağlananların rütbe, kıdem ve unvanlarında herhangi bir değişikliği gerektirmez.

5434 sayılı Kanunun Ek 77’nci maddesi kapsamında; her yıl kademe ilerlemesi, her üç yılda bir derece yükselmesi işlemine tabi tutulanlardan, başkasının yardım ve desteği olmadan yaşamak için gereken hareketleri yapamayacak derecede malul olanlara, 16 yaşından büyük işçiler için tespit edilmiş olan otuz günlük asgari ücretin net tutarının iki katı, aylıklarıyla birlikte ayrıca ödenir.

SGK tarafından sağlanan haklarla ilgili detaylı bilgi www.sgk.gov.tr adresinden alınabilir.

Harp malullüğü gerektiren sebepler ile 2330 ve 3713 sayılı Kanunlar kapsamında belirtilen görevler nedeniyle hayatını kaybedenler ile vazife malullüğü hükümleri kapsamında hayatını kaybeden erbaş ve erlerin anne/babalarına şart aranmaksızın aylık bağlanır. 6495 sayılı Kanun ile vazife ve harp malullüğü kapsamı ile terör mağduru sivil vatandaşlarımızın anne babalarında aranan muhtaçlık şartı kaldırılmıştır.

07 Temmuz 2018 tarihli ve 30471 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan 2018/12007 sayılı Bakanlar Kurulunun 2018-2019 Eğitim-Öğretim Yılında Yükseköğretim Kurumlarında Cari Hizmet Maliyetlerine Öğrenci Katkısı Olarak Alınacak Katkı Payları ve Öğrenim Ücretlerinin Tespitine Dair Kararının 1 inci maddesinde ki “31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 47 nci maddesi ile 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun, 23/4/1981 tarihli ve 2453 sayılı Yurt Dışında Görevli Personele Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun, 28/2/1982 tarihli ve 2629 sayılı Uçuş, Paraşüt, Denizaltı, Dalgıç ve Kurbağa Adam Hizmetleri Tazminat Kanunu, 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki görevlerini ifa ederken hayatlarını kaybedenlerin eş ve çocuklarından; 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamındaki maluller ile eş ve çocuklarından; 24/2/1968 tarihli ve 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında şeref aylığı alanlar ile eş ve çocuklarından; yaş, program süresi ve kayıtlı olunan program sayısı sınırlaması olmaksızın öğrenci katkı payı/öğrenim ücreti alınmaz. Bu madde kapsamına girmekle birlikte 2018-2019 Eğitim-öğretim Yılına ilişkin kayıt yaptırma veya kayıt yenileme sırasında ilgili belgeleri ibraz edemeyen öğrencilere, söz konusu belgeleri ibraz ettiği tarihte bu Eğitim-öğretim Yılına ait ödemiş oldukları öğrenci katkı payı/öğrenim ücretleri ret ve iadeler kaleminden iade edilir.” Hükmü doğrultusunda yükseköğretimde katkı payı ve öğrenim ücreti alınmamaktadır.

Şehit ve gazi çocukları ile gazilerin; bu haktan yararlanmak için durumlarını gösterir belge ile öğrencisi oldukları üniversitenin ilgili birimlerine başvurmaları gerekmektedir. Öğrencinin anne/babasının şehit/gazi olduğunu gösterir belge, personelin mensubu olduğu Kuv. K. lığı, J. Gn. K. lığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’nca verilmektedir.

Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği hükümleri uyarınca, özel öğretim kurumları, öğrenim gören öğrenci sayısının % 3’ünden az olmamak üzere ücretsiz öğrenci okutmakla yükümlüdür ve ücretsiz okutmada şehit ve malul gazi çocuklarına öncelik verilir.

19.02.2014 tarih ve 28918 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6518 sayılı Aile Ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yapılan değişiklik sonucu 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 13 üncü maddesinin üçüncü fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“Ücretsiz okutmada; 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun veya 2330 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak aylık bağlanmasını gerektiren kanunlar, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 56 ncı, mülga 45 inci ve 64 üncü maddeleri ile 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Kanunun 47 nci maddesi kapsamında harp veya vazife malulü sayılanların ilk ve orta öğretim çağındaki çocukları ile haklarında korunma, bakım veya barınma kararı verilen çocuklara öncelik verilir.”

Bu haktan yararlanmak isteyenlerin İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerine ya da ilgili özel öğretim kurumuna başvurmaları gerekmektedir.

Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Yurt İdare ve İşletme Yönetmeliği hükümlerince, şehit ve gazi çocukları devlete ait yurtlar ile öğrenim kredileri ve burslardan öncelikle yararlandırılırlar. Ayrıca bu çocuklardan, devlete ait yurtlarda kalmaları halinde kendilerinden yurt ücreti ve depozito alınmamaktadır. Her öğrenim dönemi içinde iki defa sınıfta kalanlar bu haklarını kaybetmektedir.

Kredi ve Yurtlar Kurumu burs ve kredileriyle ilgili olarak;

1. Başarılı ve ihtiyaç sahibi öğrencilere verilen burslar karşılıksızdır.
2. Öğrencileri maddi yönden desteklemek, sosyal ve kültürel gelişmelerini kolaylaştırmak amacıyla verilen öğrenim kredileri geri ödemelidir.
3. Burs alan öğrenciye öğrenim kredisi, öğrenim kredisi alan öğrenciye ise burs verilmemektedir.

Şehit ve gazi çocuklarının; yurt, burs ve öğrenim kredilerinden yararlanmak için öğrenci seçme ve yerleştirme sınav sonuçlarının açıklanmasının ardından, durumlarını gösterir belge ile Kredi ve Yurtlar Kurumu'na başvurmaları gerekmektedir. Öğrencinin anne/babasının şehit/gazi olduğunu gösterir belge, personelin mensubu olduğu Kuv.K.lığı, Emniyet Gen. Müd., J.Gn.K.lığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından verilmektedir. Başvurular kurumun internet adresinden de yapılabilmektedir.

Yurtlar, krediler ve burslar ile ilgili detaylı bilgi www.kyk.gov.tr adresinden alınabilir.

TSK bünyesinde görev yapmakta iken muharip gazi olanların çocuklarına, askeri okullara girişte, giriş koşullarını sağlamaları halinde ek puan veya kontenjan verilerek öncelik sağlanır.

Bu haktan yararlanmak isteyenler; alım yapılacak yılın başvuru kılavuzlarında belirtildiği şekilde hareket ederek, ilgili Askeri Okul Komutanlıklarına başvuruda bulunur.

Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bağlı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğüne müracaat edilmektedir.

3713 ve 2330 sayılı Kanunlar ile 5434 sayılı Kanunun 56, mülga 45 ve 64. Maddeleri, 5510 sayılı Kanunun 47. Maddesi kapsamından yararlananlara bu imkan sağlanmıştır.

5510 ve 5434 sayılı Kanunlar gereğince; harp/vazife malullüğünü gerektiren sebeplerle hayatını kaybeden ya da harp/vazife malulü olan personelin;

1. Dul/yetimlerine ya da kendilerine SGK tarafından aylık bağlanmasına esas olan tarihten geçerli olmak üzere, başvuru tarihini izleyen yılın en geç ilk üç ayı içinde ve takip eden her yıl ek ödeme yapılır.

Her yıl ödenecek miktar, malullük derecelerine göre aşağıdaki yazılı göstergelerin ödemenin yapılması gereken yılın ilk dönemindeki Devlet memuru aylıklarına uygulanacak katsayı ile çarpımı sonucunda bulunacak tutardır.

2. Ayrıca çocuklarına, ilköğretim öğrencileri için (1250), lise öğrencileri için (1875) ve yükseköğrenim öğrencileri için (2500) gösterge rakamlarının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar her yıl eğitim ve öğretim yardımı yapılır. Bu yardımlar, 01 Eylül-31 Aralık tarihleri arasında yılda bir kez olmak üzere ve ilgili eğitim öğretim yılında öğrenci olduklarını gösterir belge ile müracaat edenlere, başvurularını izleyen ay içinde SGK tarafından toptan ödenir.

Askerlik hizmetini yerine getirmekte iken ölen, akıbeti meçhul kalan, hakkında gaiplik kararı alınan veya maluliyet aylığı bağlanmasını gerektirecek biçimde malul olanların;

1. a) Baba ve annesinin müşterek olarak talep ettiği veya baba ya da annesinden biri ölmüş ise sağ olanın talep ettiği kardeşlerinden biri, istekli olmadıkça silahaltına alınmaz veya silah altında ise terhis edilir,
2. b) Baba ve annenin müştereken anlaşamadıkları veya her ikisinin de ölmüş olması durumunda; öncelikle silahaltında olan kardeşi var ise istekli olması halinde terhis edilir, silahaltında olan kardeşi yok ise veya silah altında olan kardeşi terhis olmak istemez ise askerlik hizmet sırası gelen ilk kardeş istekli olmadıkça silah altına alınmaz.

12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında hayatını kaybedenlerden;

1. a) Askerlik hizmetini yerine getirmekte olan yükümlüler ile 3713 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi kapsamına giren sivillerin kendilerinden olma çocukları ile aynı anne ve babadan olma kardeşlerinin tamamı,
2. b) Kamu görevlilerinin (güvenlik korucuları dâhil) kendilerinden olma çocukları ile aynı anne ve babadan olma kardeşlerinden biri,

istekli olmadıkça silah altına alınmaz ve silah altındakiler istekleri halinde terhis edilir.

Ayrıca 15 Temmuz 2016 tarihinde gerçekleştirilen darbe teşebbüsü ve terör eylemi ile bu eylemin devamı niteliğindeki eylemlere, görevi olmadığı halde mukavemet ederken şehit olanların kendinden olma erkek çocukları ile aynı anne ve babadan kardeşlerinin tamamı da askerlik hizmetinden muaftır.

2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkındaki Kanun, 2629 sayılı Uçuş, Paraşüt, Denizaltı, Dalgıç ve Kurbağa Adam Hizmetleri Tazminat Kanunu, 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 2453 sayılı Yurt Dışında Görevli Personele Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun, 2566 sayılı Bazı Kamu Görevlilerine Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun, 4536 Sayılı Denizlerde ve Yurt Yüzeyinde Görülen Patlayıcı Madde ve Şüpheli Cisimlere Uygulanacak Esaslara İlişkin Kanun ve 3497 sayılı Kara Sınırlarının Korunması ve Güvenliği Hakkında Kanun kapsamında belirtilen hallerde şehit olanların eş, çocuk, anne ve babalarına en yüksek devlet memuru brüt aylığının (ek gösterge dahil) 100 katı tutarında, anılan Kanunlar kapsamında belirtilen hallerde yaralananlara iş ve güçten geri kalınan süreye göre, malul olanlara ise maluliyet derecelerine göre değişen miktarlarda ilgili Bakanlık (Kuv.K.lıkları için Milli Savunma Bakanlığı, J.Gn.K.lığı ve S.G.K.lığı için İçişleri Bakanlığı) tarafından nakdi tazminat ödenmektedir.

Terörle mücadele, güvenlik ve asayiş ve harp malullüğü kapsamında hayatını kaybedenlerin kanunî varislerine en yüksek devlet memuru brüt aylığının (Ek gösterge dâhil) 100 katı tutarında; malul olanlara ise en yüksek devlet memuru brüt aylığının (Ek gösterge dâhil) 100 katı tutarının %25’inden ile % 75’ine kadar Sosyal Güvenlik Kurumunca belirlenen engellilik derecesine göre nakdi tazminat ödenir.

Yaşamak için gerekli hareketleri yapmaktan aciz ve hayatını başkasının yardım ve desteği ile sürdürebilecek şekilde malûl olanlara ise en yüksek devlet memuru brüt aylığının (Ek gösterge dâhil) 200 katı tutarında nakdi tazminat ödenir.

3713 ve 2330 sayılı Kanunlar ile 5434 sayılı Kanunun 56, mülga 45 ve 64. Maddeleri, 5510 sayılı Kanunun 47. Maddesi kapsamından yararlananlara bu imkan sağlanmıştır.

5510 ve 5434 sayılı Kanunlar gereğince; harp/vazife malullüğünü gerektiren sebeplerle hayatını kaybeden ya da harp/vazife malulü olan personelin;

1. Dul/yetimlerine ya da kendilerine SGK tarafından aylık bağlanmasına esas olan tarihten geçerli olmak üzere, başvuru tarihini izleyen yılın en geç ilk üç ayı içinde ve takip eden her yıl ek ödeme yapılır.

Her yıl ödenecek miktar, malullük derecelerine göre aşağıdaki yazılı göstergelerin ödemenin yapılması gereken yılın ilk dönemindeki Devlet memuru aylıklarına uygulanacak katsayı ile çarpımı sonucunda bulunacak tutardır.

2. Ayrıca çocuklarına, ilköğretim öğrencileri için (1250), lise öğrencileri için (1875) ve yüksek öğrenim öğrencileri için (2500) gösterge rakamlarının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar her yıl eğitim ve öğretim yardımı yapılır. Bu yardımlar, 01 Eylül-31 Aralık tarihleri arasında yılda bir kez olmak üzere ve ilgili eğitim öğretim yılında öğrenci olduklarını gösterir belge ile müracaat edenlere, başvurularını izleyen ay içinde SGK tarafından toptan ödenir.

Kamu Kurum Ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal Ve Hizmet Tarifeleri İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunu 1 inci maddesi gereğince 1005 sayılı Kanun ve 3292 sayılı Kanun kapsamında vatani hizmet tertibinden aylık bağlananlar ile 5434 sayılı Kanunun 56 ncı, mülga 45 inci ve 64 üncü maddelerine veya 5510 sayılı Kanunun 47 nci maddesine göre harp veya vazife malullüğü aylığı bağlananların ya da 2330 sayılı Kanuna veya 2330 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak aylık bağlanmasını gerektiren kanunlara göre aylık bağlananların veya harp veya vazife malulü sayılanlardan sınıf veya görev değiştirerek çalışmaya devam eden kamu görevlileri ile harp veya vazife malullüğü aylığı almakta iken 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında çalışmaya başlamaları nedeniyle ödenmekte olan aylıkları kesilenlerin, bu fıkrada sayılan kanunlar veya maddeler gereğince dul ve yetim aylığı bağlananların ikametgâhlarında kullandıkları elektrik enerjisi ücreti %40’tan; az indirim içermemek üzere belirlenecek tarife üzerinden alınır.

Bu imkandan yararlanmak isteyen hak sahiplerinin  elektrik sayaçlarının üzerlerine kayıtlı olması şartıyla;  bağlı oldukları Elektrik Dağıtım Müessesesine başvurmaları gerekir.

Kamu Kurum Ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal Ve Hizmet Tarifeleri İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunu 1 inci maddesi gereğince 1005 sayılı Kanun ve 3292 sayılı Kanun kapsamında vatani hizmet tertibinden aylık bağlananlar ile 5434 sayılı Kanunun 56 ncı, mülga 45 inci ve 64 üncü maddelerine veya 5510 sayılı Kanunun 47 nci maddesine göre harp veya vazife malullüğü aylığı bağlananların ya da 2330 sayılı Kanuna veya 2330 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak aylık bağlanmasını gerektiren kanunlara göre aylık bağlananların veya harp veya vazife malulü sayılanlardan sınıf veya görev değiştirerek çalışmaya devam eden kamu görevlileri ile harp veya vazife malullüğü aylığı almakta iken 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında çalışmaya başlamaları nedeniyle ödenmekte olan aylıkları kesilenlerin, bu fıkrada sayılan kanunlar veya maddeler gereğince dul ve yetim aylığı bağlananların ikametgâhlarında kullandıkları su için belediyelerce tahakkuk ettirilecek ücret %50’den az indirim içermemek üzere belirlenecek tarife üzerinden alınır.

Su ücreti indiriminden yararlanmak isteyenlerin, su sayaçlarının üzerlerine kayıtlı olması şartıyla,  ilgili Belediye Başkanlıklarına başvurmaları gerekir.

Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’na müracaat edilmektedir.

Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğüne müracaat etmeleri gerekmektedir.

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Müsabaka Yerlerine Serbest Giriş Yönetmeliği hükümlerine göre söz konusu Genel Müdürlük tarafından çıkarılan talimatlar uyarınca;

Uygulamalar Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne ait olup, spor kulüplerine veya kamu kurum ve kuruluşlarına protokol karşılığında devredilen, kiralanan veya süreli kullanım hakkı tesis edilen stadyumlara, gazilerin girmesi için her türlü tedbir alınır ve gereken kolaylık gösterilir.

Birlik Komutanlığınca; 926 sayılı TSK Personel Kanununun 177'nci maddesi ile 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 16'ncı maddesi gereğince, şehit personelin (subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaş) varislerine "Ölüm Yardım Ödeneği" ödenir. Ayrıca 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre, personelin bakmakla yükümlü olduğu aile fertlerine beyan ettikleri ikamet merkezlerine kadar geçici görev yolluğu (harcırah) ödenir.

5434 sayılı Kanunun 74 ve 75'inci maddeleri ile 5510 sayılı Kanunun 34'üncü maddesine göre; şehit personelin vefat tarihinde, evli bulunmayan kız çocuklarına aylık bağlanır. Evlenme nedeni ile aylığı kesilmiş olanlardan sonradan boşanan veya dul kalanların da eski aylıkları bağlanarak ödenir. Ölüm tarihinde evli olmaları sebebiyle aylık bağlanmamış kız çocuklarından bilahare boşanan veya dul kalanlara da bu tarihleri takip eden ay başından itibaren aylık bağlanır.

Şehit personelin vefat tarihinde 18 yaşını, ortaöğrenim yapmakta ise 20 ve yükseköğrenim yapmakta ise 25 yaşını doldurmamış erkek çocuklarına (SGK Sağlık Kurulunca belirlenen oranda malul olduğu anlaşılanlarda yaş kaydı aranmaksızın) aylık bağlanır. Ortaöğrenimi bitirdikten sonra ve 20 yaşını doldurmadan önce ilk ders yılında yükseköğrenime başlayan erkek çocukların aylıkları aralıksız ödenir. Ortaöğrenimi bitirdikten sonra yükseköğrenime devam edebilmek için yurt dışında yabancı dil öğreniminde geçen sürenin en çok bir yılı ile lisansüstü uzmanlık öğrenimlerinde geçen sürelerin tamamı yükseköğrenimden sayılır.

5510 sayılı Kanunun hükümleri gereğince; evlenmeleri nedeniyle, gelir veya aylıklarının kesilmesi gereken kız çocuklarına talepte bulunmaları halinde almakta oldukları aylık veya gelirlerinin iki yıllık tutarı evlenme ödeneği olarak bir defaya mahsus olmak üzere SGK tarafından peşin ödenir.

SGK tarafından sağlanan haklarla ilgili detaylı bilgi www.sgk.gov.tr adresinden alınabilir.

SGK iştirakçisi personelin şehit ya da malul olması halinde, hak sahiplerine/kendilerine almakta olduğu aylığın hizmet yılı ile çarpımı kadar emekli ikramiyesi ödenir.

3713 Kanunda belirtilen hallerde şehit/malul olan personelin hak sahiplerine/kendilerine en yüksek devlet memuru aylığı üzerinden, 30 yıl hizmet yapmış gibi emekli ikramiyesi ödenir.

Erbaş ve erler; SGK iştirakçisi olmadıklarından varislerine ya da kendilerine emekli ikramiyesi ödenmez.

5510 sayılı Kanun hükümleri uyarınca harp malullüğü aylığı ile 2330 ve 3713 sayılı Kanunlar kapsamında aylık alanlar ile bunların bakmakla yükümlü oldukları kişilerden sağlık hizmetleri katılım payı alınmamaktadır.

3713 sayılı Kanuna göre aylık bağlanmış maluller ve  5434 sayılı Kanunun 56 ncı maddesine göre aylık bağlananlar ile 3713 sayılı Kanun kapsamına girmese dahi başkasının yardımı ve desteği olmaksızın yaşamak için gereken hareketleri yapamayacak derecede malul olan vazife ve harp malullerinin sağlık kurulu raporuyla ihtiyaç duydukları her türlü ortez/protez ve diğer iyileştirici araç ve gereçler herhangi bir kısıtlama getirilmeksizin SGK tarafından karşılanır.

3713 sayılı Kanun kapsamına girmese dahi atış, tatbikat veya diğer ateşli silah yaralanmaları nedeniyle malul olan vazife ve harp malullerinin de sağlık kurulu raporuyla ihtiyaç duydukları her türlü ortez, protez ve diğer iyileştirici araç ve gereçler herhangi bir kısıtlama getirilmeksizin Sosyal Güvenlik Kurumunca karşılanır.

Harp malulleri ile 3713 ve 2330 sayılı Kanunlara göre vazife malulü aylığı bağlanan malul gaziler; yeniden çalıştıkları takdirde, istekleri halinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmak istediklerini çalıştıkları kurum/kuruluş aracılığıyla SGK' ye bildirdikleri tarihi takip eden ay başından itibaren uzun vadeli sigorta kollarına tabi olurlar.

6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun gereği, şehit subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşların şahsi tabancaları varislerine devredilebilir. Bu maksatla; tabancayı adına tescil ettirecek varis, veraset ilamı ve 18 yaşından büyük varislerden alacağı noterden onaylı feragatname ile ilgili Kuv.K.lığı Lojistik Başkanlığına müracaat eder. Buradan verilecek menşei belgesi alındıktan sonra, ruhsat için Jandarma Bölgesinde ikamet edenlerin İl Jandarma Komutanlıklarına, diğerlerinin ise İl Emniyet Müdürlüklerine başvurmaları gerekmektedir.

6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkındaki Kanun gereğince; harp malulü olanlar ile 2330, 2453, 2566, 2629 ve 3713 sayılı Kanunlar kapsamında şehit olanların anne, baba, eş ve çocuklarına bu kişilerden intikal eden ateşli silahlar ile malul olanlara ait ateşli silahların taşınmasına veya bulundurulmasına yetki veren kayıt ve belgeler her türlü resim, vergi ve harçtan muaftır.

Ayrıca yine 6136 sayılı Kanun gereğince barışta veya olağanüstü hallerde iç güvenlik ve asayişin sağlanması amacıyla yürütülen her türlü faaliyet, eğitim, tatbikat ve manevralar ile birlik veya grup halinde intikaller sırasında bu harekat ve hizmetlerin sebep ve etkileriyle vefat edenler ile malul olanlardan (erbaş/er dahil) intikal eden silah bulunmaması durumunda; bunların ana, baba, eş ve çocuklarından sadece birinin, bir ateşli silahla sınırlı olmak kaydıyla, silah taşımasına veya bulundurmasına yetki veren kayıt ve belgeler her türlü resim, vergi ve harçtan muaftır.

1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu hükümlerine göre, şehitlerin dul/yetimleri ile gazilerin Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2'yi geçmeyen tek meskeni (intifa hakkına sahip olunması dahil) olması halinde, bu meskenlere ait vergi oranlarını sıfıra indirmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Vergi indirimi uygulamasından yararlanmak için konutun bulunduğu yerdeki Belediye Başkanlıklarına başvurulmalıdır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu gereğince; çalışma gücünün asgari % 40'ını kaybetmiş bulunan malullerin ücretlerinde çalışma gücü kayıp oranına göre gelir vergisi indirimi yapılır.

Gelir vergisi indiriminden yararlanmak isteyenlerin; dilekçe, nüfus cüzdanı örneği, iki adet fotoğraf ve iş yerinde çalıştığına dair belge ile işyerinin bulunduğu yerdeki Defterdarlık, Gelirler Müdürlüğü, Vergi Dairesi veya Mal Müdürlüğüne başvurması gerekir.

4458 sayılı Gümrük Kanunu gereğince malul ve sakatların kullanımına özel eşyalar gümrük vergilerinden muaf tutulmuş ve bu eşyaların niteliğini belirleme yetkisi Bakanlar Kuruluna verilmiştir.

2008/13676 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca münhasıran malul ve sakatlar tarafından kullanılmak üzere özel surette imal edilmiş hareket ettirici tertibatı bulunan (3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren sol bacak engeli olan gazilerde özel tertibat aranmaz) ve bunlar tarafından ithal edilen motorlu veya motorsuz koltuklar, bisiklet, motosiklet ve motor silindir hacmi 1600 (dahil) cc'ye kadar olan binek otomobilleri (arazi taşıtları hariç) ile el ve ayak fonksiyonlarını tamamen yitirmiş olmaları nedeniyle bizzat sakat kişi tarafından kullanılamayan, sakat kişinin araca binip inmesiyle taşınmasını kolaylaştırıcı tertibatı bulunan ve sakat kişinin üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya sakat kişi tarafından iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılan motor silindir hacmi 2500 (dahil) cc'ye kadar olan taşıtlar (arazi taşıtları ve binek otomobiller hariç) gümrük vergilerinden muaftır. Muaf olunabilmesi için ithalatın mutlaka malul/özürlü kişi tarafından yapılması gerekir.

Ayrıca, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu ve 2000/53 sayılı 13 Ocak 2000 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı gereğince; Kanun'a ekli II sayılı listede yer alan malların ilgili mevzuat hükümlerinde belirlenen koşullar altında, beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk defa alınması özel tüketim vergisinden muaf tutulmuştur. Muafiyetten yararlanmak için gerekli koşullar hakkında detaylı bilgi; 30 Nisan 2010 tarihli, ÖTV-2/2010-3 sayılı ve "Malul ve Engellilerin Araç Alımında ÖTV İstisnası Uygulamasının Şartları ile İstisnadan Yararlanılan Araçların Satışında Vergi Uygulaması" konulu Özel Tüketim Vergisi Sirkülerinde yer almaktadır.

Bu haktan yararlanarak binek otomobil ithal etmek isteyenlerin; yetkili sağlık kuruluşlarından alınmış heyet raporu, Trafik Dairesince düzenlenmiş H sınıfı sürücü belgesinin aslı ve iki nüshası, nüfus cüzdanı örneği ve ikametgah belgesi ile Ankara Naklihane ve Bedelsiz İthalat Gümrük Müdürlüğüne başvurmaları gerekmektedir.

Vergi muafiyetleri ile ilgili detaylı bilgi www.gumruk.gov.tr adresinden alınabilir.

5682 sayılı Pasaport Kanununa göre; aylıkları, emsalleri esas alınarak yükseltilmesi suretiyle 1, 2 veya 3'üncü maaş derecesine gelen şehit eşlerine, vazife/harp malullerinin kendilerine ve eşlerine ve bunların yanında yaşayan, evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan kız çocuklarına ve yine yanında yaşayıp reşit olmayan erkek çocuklarına talepleri halinde diğer şartları da taşımaları kaydıyla "Hususi Damgalı Pasaport" verilmektedir.

T.C. İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğünün 2009/18 sayılı Genelgesi uyarınca; 5434 sayılı Kanunun Ek 77'nci maddesinin son fıkrasına istinaden, şehit ebeveynin hakkından dolayı hususi damgalı pasaport almak isteyen kız/erkek çocuklarının talepleri, yanında yaşama şartı aranmaksızın ve ayrıca hayatını kaybeden ebeveyninden dolayı maaş alıyor olsa bile; ebeveynin hakkından dolayı hususi damgalı pasaport almak isteyen 18 yaşından büyük kız çocuklarının talepleri yerine getirilir.

Hususi Damgalı Pasaport almak isteyenlerin; bağlı bulunduğu Kuv.K.lığından alacakları derece ve kademe gösterir belge, şehit/malul belgesi ve Emniyet Müdürlüklerinden istenecek diğer belgeler ile bulundukları yerdeki İl Nüfus  Müdürlüklerine başvurmaları gerekir.

İlgili Kuvvet Komutanlığınca şehitlerin (Erbaş/Er) ailelerine acil ve öncelikli ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak ilk destek yardımı yapılmaktadır.

TSK'nde görevli personelin düşük bir miktar karşılığı sigorta yaptırmaları halinde hizmette bulundukları sürede, her ne sebeple ve suretle olursa olsun vefat etmeleri ya da "Askerliğe Elverişli Değildir" raporu alarak malul olmaları halinde eş, çocuk, ana ve babalarına ya da kendilerine ilgili sigorta şirketi tarafından belirlenen miktarlarda ödeme yapılır.

TSK Mehmetçik Vakfı, TSK Dayanışma Vakfı ve Ordu Yardımlaşma Kurumu tarafından ölüm/maluliyet durumlarında üyelere çeşitli yardımlar yapılmaktadır.

TSK Mehmetçik Vakfı yardım çeşitleri ve miktarları ile, yardım için gerekli şartlar konusunda detaylı bilgi www.mehmetcik.org.tr adresinden alınabilir.

TSK Dayanışma Vakfı yardım çeşitleri ve miktarları ile, yardım için gerekli şartlar konusunda detaylı bilgi www.tskdv.org.tr adresinden alınabilir.

OYAK yardımları ile ilgili detaylı bilgi www.oyak.com.tr adresinden alınabilir.

TSK Erbaş ve Er İşlemleri Yönergesi uyarınca; askerlik hizmetini yapmakta iken şehit/malul olan kamu personelinin askerlik hizmeti yapacak kardeş ve çocuklarının dağıtımları mümkün olduğu kadar ikamet ettikleri yere yakın birlik, kurum ve karargahlara yapılır.

Bu haktan yararlanmak için; hak sahibi veya ailesinin öncelikle Askerlik Şubesi Başkanlığına, bu başvuru için geç kalınmışsa, eğitim birliğine veya oğlun/kardeşin mensup olduğu Kuv.K.lığına dilekçe, vukuatlı nüfus kayıt örneği ve şehit belgesi ile başvurması gerekmektedir. Bu talep askerliğin her safhasında yapılabilir.

Şehit ve malul gazi çocukları özel kreş ve gündüz bakımevleri ve çocuk kulüplerinden, yapılacak sosyal inceleme sonucu uygun bulunması halinde ücretsiz yararlandırılmaktadırlar. Bu konuda başvuruların Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerine yapılması gerekmektedir.

Huzurevleri İle Huzurevi Yaşlı Bakım Ve Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliği’nin 62 nci Maddesi gereğince, 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun uyarınca aylık bağlanan kişiler, bu gelirlerinden başka hiçbir yerden geliri olmadığını belgelemesi durumunda, varsa eşleri ile birlikte huzurevlerinden ücretsiz yararlanabilmektedir.

Gaziler Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesinden (Lodumlu-Ankara) malul gazilerimiz yararlanabilmektedir. Merkezde malul gazi personelin, her türlü ortopedik (eklem hareket kısıtlıkları, ampüteler, ortez ve protez uygulamaları, sekel bırakan nitelikte romatizmal hastalıklar, yürüyüş bozuklukları ve diğer ağrılı kas iskelet sistemi hastalıkları vs.) ve nörolojik (omurilik yaralanması, beyin hasarı, inme, sinir sistemi hastalıkları vs.) rahatsızlıklarının rehabilitasyonu yapılmaktadır. 200 yataklı hastanenin yanı sıra bakıma muhtaç malul gaziler için 50 yataklı bakım merkezi ile Ankara dışından gelmiş hastalar ve refakatçileri için 50 yataklı otel merkez bünyesinde hizmet vermektedir.

Balıkesir ili, Ayvalık ilçesinde bulunan TSK Ali Çetinkaya İlk Kurşun Rehabilitasyon Merkezinden, TSK mensubu şehitlerin eşleri, çocukları, anne/babaları ile anne/babanın refakatinde bulunan şehit personelin 18 yaşını doldurmamış erkek kardeşleri ve evlenmemiş kız kardeşleri birlikte yararlanabilirler. Ayrıca malul gaziler evli ise eşi ve çocukları, bekar ise anne, baba ve bekar kardeşi ile birlikte yararlanabilirler. Bununla birlikte harp malulü gaziler de aileleriyle birlikte tesisten yararlanabilir. Tesisten 02 Mayıs-27 Ekim tarihleri arasında 10 (on) günlük, diğer tarihler arasında ise 13 (on üç) günlük dönemler halinde yararlanılır.

Tesisten yararlanan şehit erbaş/er aileleri ile malul gazi erbaş/erler ve yakınlarının gidiş-dönüş yol paraları, tesisteki tabldot usulü yemek paraları (sabah/öğle/akşam) TSK Mehmetçik Vakfı bütçesinden, TSK Ali Çetinkaya İlk Kurşun Rehabilitasyon Merkez K.lığınca karşılanır. Şehit subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman çavuşların aile fertlerinin, yol ve yemek ücretleri kendileri tarafından karşılanır. Tesisten yararlanan hak sahiplerinden yatak ücreti alınmaz.

Merkezden yararlanmak isteyenlerin “Kara Kuvvetleri Komutanlığı Personel İşlem Daire Başkanlığı Yücetepe/ANKARA” adresine dilekçe ile başvurmaları gerekmektedir.

2005/27 sayılı Başbakanlık Genelgesi gereğince; kamu kurum/kuruluşlarında görevli olan şehit eş ve çocukları ile anne, baba ve kardeşleri, 18 Mart Şehitler Gününde, kamu kurum/kuruluşlarında görevli olan malul gaziler ve eşleri 19 Eylül Gaziler Gününde idari izinli sayılır.

2006/16 sayılı Başbakanlık Genelgesi gereğince; şehitlerimizin eş, anne, baba ve çocukları ile gaziler, harp ve vazife malulleri, bunların eş, anne, baba ve çocuklarının kamu kurum ve kuruluşlarına ait misafirhane ve sosyal tesislerden bu kurum ve kuruluşların kendi personeline uyguladığı ücret tarifesine göre yararlandırılır.

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Müsabaka Yerlerine Serbest Giriş Yönetmeliği hükümlerine göre söz konusu Genel Müdürlük tarafından çıkarılan talimatlar uyarınca;

 spor kulüplerine veya kamu kurum/kuruluşlarına protokol karşılığında devredilen, kiralanan veya süreli kullanım hakkı tesis edilen stadyumlara, gazilerin girmesi için her türlü tedbir alınır ve gereken kolaylık gösterilmektedir.

Şehit dul ve yetimleri ile gaziler; "Müze ve Ören Yerlerine Girişlerde Uygulanacak Usul Ve Esaslar Yönergesi" esaslarına göre, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na ait tarihî ve turistik yerlerden ücretsiz olarak istifade edebilmektedir.

Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğünce, sezon boyunca gazi, şehit dul ve yetimlerine oyunlar, ücretsiz olarak izlettirilmektedir.

Konuyla ilgili bilgi www.devtiyatro.gov.tr adresinde yer almaktadır.

6552 sayılı Kanunla 13.05.2014 tarihinde Soma’da ve 28.10.2014 tarihinde Ermenek’te ve bu iki tarih arasında meydana gelen yeraltı maden kazasında hayatını kaybeden sigortalı işçilerin bir yakınına istihdam hakkı sağlanmıştır.

Malul olan personelin özlük hakları genel olarak sosyal güvenlik mevzuatındaki malullük hükümleri doğrultusunda düzenlenmektedir. Konu ile ilgili olarak kişinin bağlı olduğu kurumun sağlık raporlarına göre Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından işlem tesis edilmektedir. Dolayısıyla kişinin mensubu olduğu kurum tarafından yapılan bildirim doğrultusunda Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Vazife Malullüğü Tespit Kurullarınca vazife malullüğü kararı verilmekte olup, haklarında vazife malulü olduğuna dair karar verilenler, maluliyetten doğan haklardan yararlanabilmektedir. Ancak Kamu Kurum Ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri doğrultusunda işe göndermede öncelik hakkı sağlanmıştır. Anılan Yönetmelik hükmü kapsamında olanların öncelikli olarak işe gönderme hakkından yararlanabilmeleri için Türkiye İş Kurumu Merkez ve Taşra birimlerine müracaat etmeleri gerekmektedir.

Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Sağlık Uygulama Tebliğinde yapılan değişiklik ile tüp bebek tedavisinde deneme sayısı 2’den 3’e çıkmış ve 3. denemede katılım payı yüzde 20'ye düşürülmüştür.

İkinci evliliklerinden çocuk sahibi olamayan kişilerin daha önceki evliliklerinden çocuğunun olmaması şartı kaldırılarak onlara da tüp bebek tedavisi ile çocuk sahibi olma olanağı sağlanmıştır.

Ayrıca harp/vazife malulleri ve eşleri ile gazi ve eşlerine yönelik olarak Genel Sağlık Sigortası kapsamındaki diğer kişilere uygulanan;  tüp bebek tedavisinden son üç yıl içerisinde tedaviden yanıt alamama ile 5 yıl ve 900 prim gün sayısı koşulu kaldırılmıştır.  Böylece tüp bebek uygulamaları için bu gruba ayrıcalık sağlanmıştır.

1.Aylık Bağlanması

Şehitlerimizin kanuni mirasçılarına Sosyal Güvenlik Kurumunca aylık bağlanmaktadır.  Bağlanacak aylık işlemlerinde, ilgililerin mevcut öğrenim durumları esas alınmakta, ancak terör eylemlerine maruz kalan erbaş ve erler gibi yüksek derece ve kademe üzerinden hesaplaması yapılmaktadır.

 2.Nakdi Tazminat Ödemesi

Şehitlerimizin kanuni mirasçılarına  tazminat ödenmiştir.

 3.Ek Tazminat

Şehitlerimizin kanuni mirasçılarına nakdi tazminat ödemesini yapan kurumlarca ek tazminat ödenmiştir.

 4.İstihdam Hakkı

 Şehitlerin eş veya çocuklarından birisi ile ana, baba veya kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam 2 kişi kamuda istihdam edilecektir.

 5. Faizsiz konut kredisi:

Şehitlerin öncelikle dul eşine, eşi hayatta değilse veya evlenmişse kredi kullanacak çocuklardan en az birisinin yetim aylığı almakta olması kaydıyla aylık bağlanma koşullarına bakılmaksızın talepte bulunan çocuklarına müştereken, bu kişiler bulunmadığı takdirde de öncelikle anaya olmak üzere ana veya babasına konut sahibi yapmak amacıyla Toplu Konut İdaresince faizsiz olarak kredi verilecektir.  2019 yılı itibariyle faizsiz konut kredisi tutarı 137.000 TL’dir.

6.Ücretsiz seyahat hakkı:

Şehitlerimizin anne, baba ile eş ve 25 yaşını doldurmamış çocukları yurtiçinde Devlet Demiryollarında, Denizyolları Şehir Hatlarında ve belediye toplu taşıma araçları ile belediye tarafından kurulan şirketler veya özel firmalar aracılığıyla yaptırılan toplu taşıma işinde kullanılan araçlarda ücretsiz seyahat hakkından yararlanabilecektir.

7.Elektrik ve su indirimi:

Şehitlerimizin hak sahipleri, tahakkuk ettirilecek su ücretini % 50’den ve elektrik ücretini de % 40’tan az olmamak üzere belirlenen tarifeler üzerinden kullanım hakkına sahiptirler.

 8.Ek Ödeme ile Eğitim Öğretim Yardımı:

Şehitlerimizin çocuklarına ilköğretim öğrencileri için (1250), lise öğrencileri için (1875) ve yükseköğrenim öğrencileri için (2500) gösterge rakamlarının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar her yıl eğitim ve öğretim yardımı yapılmaktadır.  Bu yardımlar, 01 Eylül-31 Aralık tarihleri arasında yılda bir kez olmak üzere ve ilgili eğitim öğretim yılında öğrenci olduklarını gösterir belge ile müracaat edenlere, başvurularını izleyen ay içinde SGK tarafından toptan ödenir.

 Şehitlerin dul ve yetimlerine 40.000 gösterge yılın ilk dönemindeki rakamın Devlet memuru aylıklarına uygulanacak katsayı ile çarpımı sonucunda bulunacak tutarda ek ödeme yapılmaktadır.

9.Mesken Vergisi Muafiyeti           

Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2'yi geçmeyen tek mesken için geçerli olup, bu haktan yararlanmak isteyenlerin konutun bulunduğu yerdeki Belediye Başkanlıklarına başvurmaları gerekmektedir.

10.Çocukların Özel Öğretim Kurumlarında Ücretsiz Okutulması

 Özel öğretim kurumları, öğrenim gören öğrenci sayısının % 3’ünden az olmamak üzere ücretsiz öğrenci okutmakla yükümlüdür ve ücretsiz okutmada şehit ve malul gazi çocuklarına öncelik verilir. Bu haktan yararlanabilmek için hak sahiplerinin SGK’dan alacakları hak sahipliği belgesi ile  İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerine ya da ilgili özel öğretim kurumuna başvurmaları gerekmektedir.

11.Şehitler /Gaziler Gününde İdari İzin

2005/27 sayılı Başbakanlık Genelgesi gereğince; kamu kurum/kuruluşlarında görevli olan şehit eş ve çocukları ile anne, baba ve kardeşleri, 18 Mart Şehitler Gününde, kamu kurum/kuruluşlarında görevli olan malul gaziler ve eşleri 19 Eylül Gaziler Gününde idari izinli sayılır. Uygulama kişilerin çalıştıkları kurumlar tarafından yerine getirilir.

12.Sosyal Tesislerden Yararlanma

2006/16 sayılı Başbakanlık Genelgesi gereğince; şehitlerimizin eş, anne, baba ve çocukları ile gaziler, harp ve vazife malulleri, bunların eş, anne, baba ve çocuklarının kamu kurum ve kuruluşlarına ait misafirhane ve sosyal tesislerden bu kurum ve kuruluşların kendi personeline uyguladığı ücret tarifesine göre yararlandırılır. Ücretsiz seyahat kartları aynı zamanda tanıtım amaçlıda kullanılabildiği için hak sahiplerinin bu kart ile ilgili kurumlara müracaat etmeleri gerekmektedir.

13.Müze ve Ören Yerlerinden Ücretsiz Yararlanma

Şehit dul ve yetimleri ile gaziler; "Müze ve Ören Yerlerine Girişlerde Uygulanacak Usul Ve Esaslar Yönergesi" esaslarına göre, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na ait tarihî ve turistik yerlerden ücretsiz olarak istifade edebilmektedir. Ücretsiz seyahat kartları aynı zamanda tanıtım amaçlıda kullanılabildiği için hak sahiplerinin bu kart ile ilgili kurumlara müracaat etmeleri gerekmektedir.

14.Devlet Tiyatrolarından Ücretsiz Yararlanma (Eş ve Çocuklar)

Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğünce, sezon boyunca gazi, şehit dul ve yetimlerine oyunlar, ücretsiz olarak izlettirilmektedir. Ücretsiz seyahat kartları aynı zamanda tanıtım amaçlıda kullanılabildiği için hak sahiplerinin bu kart ile ilgili kurumlara müracaat etmeleri gerekmektedir.

15.Kredi ve Yurtlar Kurumu (Yurt ve Kredi Önceliği)

Gazilerimizin çocukları devlete ait yurtlar ile öğrenim kredileri ve burslardan öncelikle yararlandırılırlar. Ayrıca bu çocuklardan, devlete ait yurtlarda kalmaları halinde kendilerinden yurt ücreti ve depozito alınmamaktadır.

16.Yükseköğrenim Harç ve Ücret Muafiyeti

Gazilerimizin eş ve çocuklarının durumlarını gösterir belge ile öğrencisi oldukları üniversitenin ilgili birimlerine başvurmaları gerekmektedir.

17.Özel Tüketim Vergisi Muafiyeti

Şehitlerin eş veya çocuklarından birisi, eş ve çocuğu yoksa ana veya babasından birisine bir defaya mahsus olmak üzere araç alımında ÖTV muafiyeti sağlanmıştır

18.Askerlik Muafiyeti

678 sayılı Kanun  Hükmünde Kararname gereği 15 Temmuz 2016 tarihinde gerçekleştirilen darbe teşebbüsü ve terör eylemi ile bu eylemin devamı niteliğindeki eylemlere, görevi olmadığı halde mukavemet ederken şehit olanların kendinden olma erkek çocukları ile aynı anne ve babadan olan kardeşlerinin tamamına askerlik muafiyeti hakkı sağlanmıştır.

1.Aylık Bağlanması

Malul hale gelen sivil vatandaşların, kendilerine Sosyal Güvenlik Kurumunca aylık bağlanmaktadır.

2.Nakdi Tazminat Ödemesi

Yaralanan vatandaşlarımıza tedavi amacıyla başvurdukları hastane ve sağlık kuruluşunun kayıtları esas alınmak suretiyle, engellilik ve yaralanma derecesi esas alınarak göre nakdi tazminat ödenmiştir.

3.Ek Tazminat veya Emekli İkramiyesi

 15 Temmuz darbe girişiminde malul olan gazilere nakdi tazminat ödemesini yapan kurumlarca ek tazminat ödenmiştir.

4.İstihdam Hakkı

Malullerin kendileri veya eş ve çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu yoksa kendisi veya kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam 1 kişi kamuda istihdam edilecektir.

5.Faizsiz konut kredisi:

Malul olanlara bir konut ile sınırlı olmak üzere Toplu Konut İdaresince faizsiz olarak kredi verilecektir.  2019 yılı itibariyle faizsiz konut kredisi tutarı 137.000 TL’dir.

 6.Ücretsiz seyahat hakkı:

Gazilerimizin kendileri, anne, baba ile eş ve 25 yaşını doldurmamış çocukları yurtiçinde Devlet Demiryollarında, Denizyolları Şehir Hatlarında ve belediye toplu taşıma araçları ile belediye tarafından kurulan şirketler veya özel firmalar aracılığıyla yaptırılan toplu taşıma işinde kullanılan araçlarda ücretsiz seyahat hakkından yararlanabilecektir.

 7.Elektrik ve su indirimi:

Şehitlerimizin hak sahipleri, tahakkuk ettirilecek su ücretini % 50’den ve elektrik ücretini de % 40 tan az olmamak üzere belirlenen tarifeler üzerinden kullanım hakkına sahiptirler.

8.Ek Ödeme ile Eğitim Öğretim Yardımı:

Gazilerimizin çocuklarına ilköğretim öğrencileri için (1250), lise öğrencileri için (1875) ve yükseköğrenim öğrencileri için (2500) gösterge rakamlarının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar her yıl eğitim ve öğretim yardımı yapılmaktadır.  Bu yardımlar, 01 Eylül-31 Aralık tarihleri arasında yılda bir kez olmak üzere ve ilgili eğitim öğretim yılında öğrenci olduklarını gösterir belge ile müracaat edenlere, başvurularını izleyen ay içinde SGK tarafından toptan ödenir.

 Gazilere SGK tarafından aylık bağlanmasına esas olan tarihten geçerli olmak üzere, başvuru tarihini izleyen yılın en geç ilk üç ayı içinde ve takip eden her yıl ek ödeme yapılır.

Her yıl ödenecek miktar, malullük derecelerine göre aşağıdaki yazılı göstergelerin ödemenin yapılması gereken yılın ilk dönemindeki Devlet memuru aylıklarına uygulanacak katsayı ile çarpımı sonucunda bulunacak tutardır.

9.Sağlık Yardımı

Bu kapsamda aylık bağlananların ilaç, ortez/protez ve diğer iyileştirici araç ve gereçleri ile yardımcı üreme yöntemi ve tedavilerinde katılım payı ve ilave ücret alınmayacaktır.

Aylık bağlanan malullerin sağlık kurulu raporuyla ihtiyaç duydukları her türlü ortez/protez ve diğer iyileştirici araç ve gereçleri herhangi bir kısıtlama getirilmeksizin Sosyal Güvenlik Kurumunca karşılanacaktır.

Yaralananların tedavileri sonuçlanıncaya veya maluliyetleri kesinleşinceye kadar sağlanacak sağlık hizmetlerinden katılım payı alınmayacaktır. Ayrıca, tedavileri sonuçlanıncaya veya maluliyetleri kesinleşinceye kadar geçen süre içerisinde verilen sağlık hizmetleri ve diğer haklardan aylık bağlanmış olanlar gibi yararlandırılacaktır.

10.Bakım ücreti:

Başkasının yardım ve desteği olmadan yaşamak için gereken hareketleri yapamayacak derecede malul olan gazilerimize asgari ücretin net tutarının iki katı tutarında aylık bakım ücreti ödenmektedir.

11.Mesken Vergisi Muafiyeti         

Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2'yi geçmeyen tek mesken için geçerli olup, bu haktan yararlanmak isteyenlerin konutun bulunduğu yerdeki Belediye Başkanlıklarına başvurmaları gerekmektedir.

12.Çocukların Özel Öğretim Kurumlarında Ücretsiz Okutulması

Özel öğretim kurumları, öğrenim gören öğrenci sayısının % 3’ünden az olmamak üzere ücretsiz öğrenci okutmakla yükümlüdür ve ücretsiz okutmada şehit ve malul gazi çocuklarına öncelik verilir. Bu haktan yararlanabilmek için hak sahiplerinin SGK’dan alacakları hak sahipliği belgesi ile  İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerine ya da ilgili özel öğretim kurumuna başvurmaları gerekmektedir.

13.Şehitler /Gaziler Gününde İdari İzin

 2005/27 sayılı Başbakanlık Genelgesi gereğince; kamu kurum/kuruluşlarında görevli olan şehit eş ve çocukları ile anne, baba ve kardeşleri, 18 Mart Şehitler Gününde, kamu kurum/kuruluşlarında görevli olan malul gaziler ve eşleri 19 Eylül Gaziler Gününde idari izinli sayılır. Uygulama kişilerin çalıştıkları kurumlar tarafından yerine getirilir.

14.Sosyal Tesislerden Yararlanma

 2006/16 sayılı Başbakanlık Genelgesi gereğince; şehitlerimizin eş, anne, baba ve çocukları ile gaziler, harp ve vazife malulleri, bunların eş, anne, baba ve çocuklarının kamu kurum ve kuruluşlarına ait misafirhane ve sosyal tesislerden bu kurum ve kuruluşların kendi personeline uyguladığı ücret tarifesine göre yararlandırılır. Ücretsiz seyahat kartları aynı zamanda tanıtım amaçlıda kullanılabildiği için hak sahiplerinin bu kart ile ilgili kurumlara müracaat etmeleri gerekmektedir.

15.Müze ve Ören Yerlerinden Ücretsiz Yararlanma

Şehit dul ve yetimleri ile gaziler; "Müze ve Ören Yerlerine Girişlerde Uygulanacak Usul Ve Esaslar Yönergesi" esaslarına göre, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na ait tarihî ve turistik yerlerden ücretsiz olarak istifade edebilmektedir. Ücretsiz seyahat kartları aynı zamanda tanıtım amaçlıda kullanılabildiği için hak sahiplerinin bu kart ile ilgili kurumlara müracaat etmeleri gerekmektedir.

16.Devlet Tiyatrolarından Ücretsiz Yararlanma (Eş ve Çocuklar)

Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğünce, sezon boyunca gazi, şehit dul ve yetimlerine oyunlar, ücretsiz olarak izlettirilmektedir. Ücretsiz seyahat kartları aynı zamanda tanıtım amaçlıda kullanılabildiği için hak sahiplerinin bu kart ile ilgili kurumlara müracaat etmeleri gerekmektedir.

17.Kredi ve Yurtlar Kurumu (Yurt ve Kredi Önceliği)

Gazilerimizin çocukları devlete ait yurtlar ile öğrenim kredileri ve burslardan öncelikle yararlandırılırlar. Ayrıca bu çocuklardan, devlete ait yurtlarda kalmaları halinde kendilerinden yurt ücreti ve depozito alınmamaktadır.

18.Yükseköğrenim Harç ve Ücret Muafiyeti

Gazilerimizin eş ve çocuklarının durumlarını gösterir belge ile öğrencisi oldukları üniversitenin ilgili birimlerine başvurmaları gerekmektedir.

19.Gazi Unvanı Verilmesi

675 sayılı KHK’nın 14 üncü maddesi ile 15/7/2016 tarihinde gerçekleştirilen darbe teşebbüsü ve terör eylemi ile bu eylemin devamı niteliğindeki eylemler sebebiyle malul olan kamu görevlileri ve siviller ile bu eylemlerin devamı niteliğindeki eylemlerin ortaya çıkarılması, etkilerinin azaltılması veya bertaraf edilmesinin sağlanmasında yardımcı ve faydalı oldukları sırada yaralanan kamu görevlileri ve sivillere, yaralanma derecesine bakılmaksızın gazilik unvanı verilmiştir.

1.Nakdi Tazminat Ödemesi

Yaralanan vatandaşlarımıza tedavi amacıyla başvurdukları hastane ve sağlık kuruluşunun kayıtları esas alınmak suretiyle, engellilik ve yaralanma derecesi esas alınarak 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ile belirlenmiş esas ve usuller çerçevesinde engellilik ve yaralanma derecesine göre belirlenecek tazminatın beş katı tutarında nakdi tazminat ödenmiştir.

 2.İstihdam Hakkı

Malullük derecesi %40’ın altında olan yaralı vatandaşlarımızın kendisi veya eş ve çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu yoksa kendisi veya anne, baba veya kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam 1 kişiye istihdam hakkı sağlanmıştır.

3.Faizsiz konut kredisi:

Gazilerimize, bir konut ile sınırlı olmak üzere Toplu Konut İdaresince faizsiz olarak kredi verilmektedir.  2019 yılı itibariyle faizsiz konut kredisi tutarı 137.000 TL’dir.

4.Ücretsiz seyahat hakkı:

Gazilerimizin kendileri, anne, baba ile eş ve 25 yaşını doldurmamış çocukları yurtiçinde Devlet Demiryollarında, Denizyolları Şehir Hatlarında ve belediye toplu taşıma araçları ile belediye tarafından kurulan şirketler veya özel firmalar aracılığıyla yaptırılan toplu taşıma işinde kullanılan araçlarda ücretsiz seyahat hakkından yararlanabilecektir.

5.Elektrik ve su indirimi:

Gazilerimiz, tahakkuk ettirilecek su ücretinin % 50’den ve elektrik ücretinin de % 40 tan az olmamak üzere belirlenen tarifeler üzerinden kullanım hakkına sahiptirler.

6.Ek Ödeme ile Eğitim Öğretim Yardımı:

 Gazilerimizin çocuklarına ilköğretim öğrencileri için (1250), lise öğrencileri için (1875) ve yükseköğrenim öğrencileri için (2500) gösterge rakamlarının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar her yıl eğitim ve öğretim yardımı yapılmaktadır.  Bu yardımlar, 01 Eylül-31 Aralık tarihleri arasında yılda bir kez olmak üzere ve ilgili eğitim öğretim yılında öğrenci olduklarını gösterir belge ile müracaat edenlere, başvurularını izleyen ay içinde SGK tarafından toptan ödenir.

 Gazilere SGK tarafından aylık bağlanmasına esas olan tarihten geçerli olmak üzere, başvuru tarihini izleyen yılın en geç ilk üç ayı içinde ve takip eden her yıl ek ödeme yapılır.

Her yıl ödenecek miktar, malullük derecelerine göre aşağıdaki yazılı göstergelerin ödemenin yapılması gereken yılın ilk dönemindeki Devlet memuru aylıklarına uygulanacak katsayı ile çarpımı sonucunda bulunacak tutardır.

7.Sağlık Yardımı

Bu kapsamda ilaç, ortez/protez ve diğer iyileştirici araç ve gereçleri ile yardımcı üreme yöntemi ve tedavilerinde katılım payı ve ilave ücret alınmayacaktır.

Gazilerimizin sağlık kurulu raporuyla ihtiyaç duydukları her türlü ortez/protez ve diğer iyileştirici araç ve gereçleri herhangi bir kısıtlama getirilmeksizin Sosyal Güvenlik Kurumunca karşılanacaktır.

Yaralananların tedavileri sonuçlanıncaya veya maluliyetleri kesinleşinceye kadar sağlanacak sağlık hizmetlerinden katılım payı alınmayacaktır. Ayrıca, tedavileri sonuçlanıncaya veya maluliyetleri kesinleşinceye kadar geçen süre içerisinde verilen sağlık hizmetleri ve diğer haklardan aylık bağlanmış olanlar gibi yararlandırılacaktır.

8.Mesken Vergisi Muafiyeti

Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2'yi geçmeyen tek mesken için geçerli olup, bu haktan yararlanmak isteyenlerin konutun bulunduğu yerdeki Belediye Başkanlıklarına başvurmaları gerekmektedir.

 9.Çocukların Özel Öğretim Kurumlarında Ücretsiz Okutulması

Ücretsiz Yararlanma   Özel öğretim kurumları, öğrenim gören öğrenci sayısının % 3’ünden az olmamak üzere ücretsiz öğrenci okutmakla yükümlüdür ve ücretsiz okutmada şehit ve malul gazi çocuklarına öncelik verilir. Bu haktan yararlanabilmek için hak sahiplerinin SGK’dan alacakları hak sahipliği belgesi ile  İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüklerine ya da ilgili özel öğretim kurumuna başvurmaları gerekmektedir.

 10.Şehitler /Gaziler Gününde İdari İzin

2005/27 sayılı Başbakanlık Genelgesi gereğince; kamu kurum/kuruluşlarında görevli olan şehit eş ve çocukları ile anne, baba ve kardeşleri, 18 Mart Şehitler Gününde, kamu kurum/kuruluşlarında görevli olan malul gaziler ve eşleri 19 Eylül Gaziler Gününde idari izinli sayılır. Uygulama kişilerin çalıştıkları kurumlar tarafından yerine getirilir.

11.Sosyal Tesislerden Yararlanma

2006/16 sayılı Başbakanlık Genelgesi gereğince; şehitlerimizin eş, anne, baba ve çocukları ile gaziler, harp ve vazife malulleri, bunların eş, anne, baba ve çocuklarının kamu kurum ve kuruluşlarına ait misafirhane ve sosyal tesislerden bu kurum ve kuruluşların kendi personeline uyguladığı ücret tarifesine göre yararlandırılır. Ücretsiz seyahat kartları aynı zamanda tanıtım amaçlıda kullanılabildiği için hak sahiplerinin bu kart ile ilgili kurumlara müracaat etmeleri gerekmektedir.

 12.Müze ve Ören Yerlerinden Ücretsiz Yararlanma

Şehit dul ve yetimleri ile gaziler; "Müze ve Ören Yerlerine Girişlerde Uygulanacak Usul Ve Esaslar Yönergesi" esaslarına göre, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na ait tarihî ve turistik yerlerden ücretsiz olarak istifade edebilmektedir. Ücretsiz seyahat kartları aynı zamanda tanıtım amaçlıda kullanılabildiği için hak sahiplerinin bu kart ile ilgili kurumlara müracaat etmeleri gerekmektedir.

 13.Devlet Tiyatrolarından Ücretsiz Yararlanma (Eş ve Çocuklar)

Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğünce, sezon boyunca gazi, şehit dul ve yetimlerine oyunlar, ücretsiz olarak izlettirilmektedir. Ücretsiz seyahat kartları aynı zamanda tanıtım amaçlıda kullanılabildiği için hak sahiplerinin bu kart ile ilgili kurumlara müracaat etmeleri gerekmektedir.

 14.Kredi ve Yurtlar Kurumu (Yurt ve Kredi Önceliği)

Gazilerimizin çocukları devlete ait yurtlar ile öğrenim kredileri ve burslardan öncelikle yararlandırılırlar. Ayrıca bu çocuklardan, devlete ait yurtlarda kalmaları halinde kendilerinden yurt ücreti ve depozito alınmamaktadır.

15.Yükseköğrenim Harç ve Ücret Muafiyeti

Gazilerimizin eş ve çocuklarının durumlarını gösterir belge ile öğrencisi oldukları üniversitenin ilgili birimlerine başvurmaları gerekmektedir.

Hak sahipliği belgesi Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından verilmektedir.

02.08.2013 tarihinde yapılan düzenleme ile 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 45 inci maddesi kapsamına giren rütbeli vazife malulleri ile kamu görevlilerinin sosyal haklarında önemli iyileştirmeler yapılmıştır. Bunlar arasında istihdam, faizsiz konut kredisi, ek ödeme ve eğitim öğretim yardımı, derece kademe ilerlemesi, anne babaya aylık bağlamada muhtaçlık şartının kaldırılması, elektrik ve su ücret indirimi,  kendileri, eşleri, anne babaları ve evlenmemiş ve 25 yaşını doldurmamış çocukları için ücretsiz seyahat hakkı gibi sosyal haklar sayılabilir.

Şehitlerimizin yasal varislerinin yazılı izni ve gazilerimizin açık muvafakati olmadan kişisel bilgilerin kamu, kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları veya üçüncü kişilerle kesinlikle paylaşılmaması gerekmektedir.

Bkz. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Şehit Gazi Bilgi Sistemi Uygulama Yönergesi.

26 Nisan 2016 tarihli ve 29695 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan  6704 sayılı Kanun ile 6356 sayılı Kanunda yapılan düzenlemeler ile Memur ve İşçi Sendikaları tarafından,  8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun mülga 64 üncü maddesi ve 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 47 nci maddesinin sekizinci fıkrasında sayılanlar ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun, 17/7/2004 tarihli ve 5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanunun ek 1 inci maddesi hükümlerine göre nakdî tazminat ödenmesi veya aylık bağlanması hakkı bulunanlara  ayni ve nakdî yardımda bulunabilmelerinin önü açılmıştır.

07/09/2016 tarihinde Resmi gazetede yayımlanan 6745 sayılı Yatırımların Proje Bazında Desteklenmesi İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 51 inci maddesi ile 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunun Ek 1’inci maddesinin ikinci fıkrasının (a) ve (b) bendinde sayılan kişilere ÖTV istisnası sağlanmıştır.

Bu kapsamda;

1. a) 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun mülga 64 üncü maddesi, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 47 nci maddesinin sekizinci fıkrası, 3713 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi kapsamına girenler hariç olmak üzere 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna göre veya 2330 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak aylık bağlanmasını gerektiren kanunlara göre harp veya vazife malulü sayılanlardan,
2. b) 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun mülga 45 inci maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 47 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen haller kapsamında vazife malulü sayılan; Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığının erbaş ve erler dahil askeri personeli ile Emniyet Teşkilatının Emniyet Hizmetleri Sınıfına mensup personelinden,

Hayatını kaybetmiş olanların eş veya çocuklarından birisi, eş ve çocuğu yoksa anne veya babasından birisi bir defaya mahsus yararlanabileceklerdir.

Ayrıca engellilik oranı % 90 veya daha fazla olan malûl ve engelliler ile bizzat kullanma amacıyla engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından araçlar içinde ÖTV muafiyeti bulunmaktadır.

Hukuk Müşavirliğimiz;

Avukatlık hizmetleri kapsamında; Bakanlığımızın taraf olduğu adli ve idari davalarda, tahkim yargılamasında, icra işlemlerinde ve yargıya intikal eden diğer her türlü hukuki uyuşmazlıklarda Bakanlığımızı temsil etmektedir.

Danışmanlık hizmetleri kapsamında ise; mevzuat, sözleşme ve şartname taslaklarını, incelemekte, diğer birimlere hukuki mütalaa vermektedir.

Bunlar dışında Bakanlığımız hukuk uyuşmazlıkları değerlendirme komisyonu ve arabuluculuk komisyonunun sekretarya işlemleri ile Bakanlıkça verilen diğer işler Müşavirliğimizce yürütülmektedir.

Bakanlık merkez teşkilatında hukuk müşavirlerimiz ve avukatlarımız görev yapmakta olup, İl Müdürlüklerimizin büyük bir bölümünde avukatımız bulunmaktadır.

Avukat bulunmayan illerde ise davalar Muhakemat Müdürlüklerinde görevli hazine avukatları tarafından takip edilmektedir.

659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre; serbest avukatlardan sözleşme ile hizmet almak mümkün değildir.

Takip edilen adli davaların büyük bir çoğunluğunu Bakanlığımızca müdahil olunan kadın, çocuk ve aile bireylerine yönelik olarak uygulanan şiddet veya şiddet tehlikesi dolayısıyla açılan kamu davaları oluşturmakta, evlat edinme, nafaka, koruma tedbiri konusundaki davalar ile Bakanlığımızın iş ve işlemlerinden kaynaklanan bir kısım davalar da takip edilen adli davalar arasında yer almaktadır.

Ayrıca işkolu, sendikal yetki, alt işverenlik muvazaa tespiti işlemlerine, uygulanan idari para cezalarına karşı açılan davalar ile maddi ve manevi tazminat davaları gibi iş hukukundan kaynaklanan davalar da Müşavirliğimizce takip edilmektedir.

İdari davaların çoğunluğunu kurumca hizmet sunulan bireyler tarafından yapılan istihdam taleplerinin reddi üzerine açılan iptal davaları, Bakanlıkça verilen açılış, çalışma, yetki belgesi gibi bir kısım izin ve belgelerin verilmemesi veya iptali üzerine açılan davalar oluşturmaktadır. Bakanlıkça yapılan düzenleyici işlemler ile personel işlemlerine karşı açılan davalar da idari davalar arasında yer almaktadır.

6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunun 20 nci maddesinin 2 nci fıkrasıdır. Bakanlığımız gerekli görmesi hâlinde kadın, çocuk ve aile bireylerine yönelik olarak uygulanan şiddet veya şiddet tehlikesi dolayısıyla açılan idarî, cezaî, hukukî her tür davaya ve çekişmesiz yargıya katılabilir.

Şiddet ve şiddet tehlikesi dolayısıyla açılan davalara katılabilir.

Sadece kadın, çocuk ve aile bireylerine yönelik olarak uygulanan her türlü şiddet ve şiddet tehlikesi nedeniyle açılan davalara katılır.

Dava konusu olaydan herhangi bir yolla haberdar olunabilir. 6284 sayılı Kanun kapsamdaki davalar çoğunlukla davanın görüldüğü mahkeme tarafından Bakanlığımıza ya da İl Müdürlüklerimize ihbar edilir.

6284 sayılı Kanun kapsamındaki her ihbar mutlaka İl Müdürlüklerimize de bildirilerek mesleki çalışma veya sosyal inceleme yapılması, gerekli görülmesi halinde Bakanlığımız tarafından sunulan uygun hizmet modellerinden faydalandırılması sağlanır.

Davaya müdahale konusu ayrıca değerlendirilir.

Şiddet mağduru/ mağdur yakınları Bakanlığımıza ya da İl Müdürlüklerimize başvurabilir.

Her dosya kendi içinde ve tarafsız değerlendirilir. Öncelikle dosyaların 6284 sayılı Kanun kapsamında olup olmadığına, davanın kadın, çocuk ve aile bireylerine yönelik şiddet unsuru içerip içermediğine bakılır.

Dosya 6284 sayılı Kanun kapsamında ise; bazı davalara doğrudan, bazı davalar yönünden ise İl Müdürlüklerimiz tarafından mağdur hakkında mesleki çalışma ve sosyal inceleme yapılması sonrası davaya müdahale talep edilir.

Kanun gereği; ancak açılmış olan kamu davalarına katılma talep edilebilir. Soruşturma aşamasında müdahale mümkün değildir.

Bakanlık, işlenen suç nedeniyle toplumun menfaati ihlal edildiği için kamu davasına müdahil olur, dava sonucu hükmedilen tüm kararlara karşı kanun yoluna başvurabilir. Doğrudan mağdur/müşteki adına işlem yürütmez, onların yasal temsilcisi değildir.

Bu bakımdan suç mağdurlarının herhangi bir hak kaybına uğramamak için davalarını serbest bir avukat marifetiyle takip ettirmeleri de mümkündür.

Şikayetten vazgeçmenin sonuçları suç tipine göre değişmektedir. Eğer suç, savcılıkça kendiliğinden takibi gereken suçlardan biri ise kamu davası devam eder. Ancak takibi şikayete bağlı suçlarda soruşturma veya ceza davası sona erer.

Şikayetten vazgeçme hakkının kullanıldığı fiil, şikayete bağlı suçlardan ise soruşturma veya ceza davası sona ereceğinden Bakanlığımızın müdahalesi de biter.

Suçun takibi şikayete bağlı değilse ve sanık hakkında kamu davası devam ediyorsa bu durumda Bakanlığımız/İl Müdürlüğümüz her somut olaya göre bir değerlendirme yaparak davaya devam edip etmemeye karar verir.

Ceza davalarında avukatı bulunmayan sağır dilsiz kişilere, 18 yaşından küçük mağdurlara ve derdini anlatamayacak kadar malul olanlara avukat atanmaktadır.

Bakanlığımız, suça sürüklenen çocukları topluma kazandırmak için ilgili birimleri aracılığı ile gerekli sosyal hizmet modellerinden faydalandırmaktadır.

Ceza davalarına müdahale ancak mağdur/müşteki yanında olabileceğinden, Bakanlığımızın sanık durumundaki suça sürüklenen çocukların yanında davaya müdahil olması yasal olarak mümkün değildir.

Boşanma davası eşlerden biri tarafından bizzat ya da avukat aracılığı ile açılır. Bakanlığımız kişi adına boşanma davası açamaz.

Bakanlığımızın iş davalarında işçi ya da işverenler yanında taraf olma imkanı bulunmamaktadır. Bu konudaki başvuruların adliyelerde bulunan arabuluculuk bürolarına yapılması ve arabulucu aşamasında anlaşılamaması halinde yetkili iş mahkemelerinde dava açılması gerekmektedir.

Adlî yardım için dava açılmadan önce yargılamanın yapılacağı mahkemeye, dava açıldıktan sonra ise yargılamayı yapan mahkemeye, icra ve iflas takiplerinde takibin yapılacağı yerdeki icra mahkemesine, Kanun yollarına başvuru sırasında bölge adliye mahkemesine veya Yargıtay’a başvurulması gerekmektedir.

Kadın konukevleri, fiziksel, duygusal, cinsel, ekonomik ve sözlü istismara veya şiddete uğrayan kadınların, şiddetten korunması, psiko-sosyal ve ekonomik sorunlarının çözülmesi, güçlendirilmesi ve bu dönemde kadınların varsa çocukları ile birlikte ihtiyaçlarının da karşılanmak suretiyle geçici süreyle kalabilecekleri ve kadın konukevi, sığınmaevi, kadın sığınağı, kadınevi, şefkatevi ve benzeri adlarla açılmış ya da açılacak yatılı sosyal hizmet kuruluşlarıdır.

Kadın konukevlerinden hizmet alan kadınların durumlarının, aileleri ya da eşleri ile olan anlaşmazlıklarının incelenmesi ve sorunlarının giderilmesine yönelik mesleki çalışmalar yapılmaktadır. Söz konusu kadın ve beraberindeki çocuklarına doğrudan ya da ilgili kurumlara yönlendirmek suretiyle güvenlik, danışmanlık, tıbbi destek, geçici maddi yardım, kreş, mesleki eğitim kursu, grup çalışmaları, sosyal, sanatsal ve sportif faaliyetler vb. alanlarda destek sunulmaktadır.

Kadın konukevlerinde kadınların durumlarının, aileleri ya da eşleri ile olan anlaşmazlıklarının incelenmesi ve sorunlarının giderilmesine yönelik mesleki çalışmalar ile birlikte kadın ve çocuklara doğrudan ya da ilgili kuruluşlara yönlendirmek suretiyle güvenlik,  danışmanlık, tıbbi destek, geçici maddi yardım ve kreş, mesleki eğitim kursu, grup çalışmaları, sosyal, sanatsal ve sportif faaliyetler vb. alanlarda destekler meslek elemanları tarafından yürütülen çalışmalar kapsamında sunulmaktadır.

Kadın konukevlerinin fiziki yapısına göre oda sayısı ve kapasite belirlenmektedir. Hali hazırda Bakanlığımız, Belediyeler ve STK’lara bağlı çalışan kadın konukevleri de dâhil olmak üzere toplam 143 kadın konukevi 3.444 kapasite ile hizmet vermektedir.

Şiddet mağduru kadın hakkında ihtiyaç duyulması halinde koruyucu ve önleyici tedbir kararları alınmakta olup gerekli rehberlik hizmeti sunulur ve talep edildiğinde aydınlatılmış rıza formu doldurtularak çıkış işlemi yapılır.

Kadın konukevlerinin amacı, kuruluşa kabul edilen kadınların şiddetsiz bir ortamda, yaşadıkları travma ile başa çıkabilmeleri, yeniden sağlıklı ilişkiler sürdürebilmelerine destek olmak üzere mesleki çalışmalar yapılarak kadın konukevlerinden ayrıldıktan sonra yaşamlarını kendi talepleri doğrultusunda sürdürmelerini sağlamaktır. Bu doğrultuda Şiddet Önleme ve İzleme Merkezlerinde 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında, şiddet mağduruna yönelik barınma hizmeti, geçici maddi yardım, rehberlik ve danışmanlık hizmetleri, hayati tehlikenin bulunması halinde geçici koruma altına alınmasının takibi ve izlenmesi, kreş yardımı, hukuki destek, tıbbi destek, eğitim-öğretim konusunda destek, iş bulma ve benzeri konularda rehberlik etmek ve meslek edindirme kurslarına katılmasına yönelik faaliyetlerde bulunulması gibi konularda hizmetler sunulmaktadır.

Kadın konukevinden hizmet alan kadınların temel ihtiyaçları karşılanmaktadır. Ancak hiçbir geliri olmayan kadınlara özel ihtiyaçlarını karşılamak üzere sosyal hizmet desteği olarak bulundukları ilin koşullar ve ilgili komisyonun belirlediği miktarda harçlık verilir.

Şiddet mağduru olmayan, ancak yüksek can güvenliği riski altında bulunan kişiler kadın konukevinde hizmet alabilmektedir. Ayrıca barınma talebine yönelik gerekli danışmanlık hizmeti ŞÖNİM/ ASHİM tarafından verilir.

Kadın konukevlerinin açılması ve işletilmesi hakkında yönetmelik kapsamında kadın konukevinden hizmet alan kadınların temel ihtiyaçları karşılanmaktadır.

Sosyal güvencesi olmayan kadın ve beraberindeki çocuklar ücretsiz sağlık hizmetinden yararlanır.

Konukevi Müdürlüğü tarafından yapılacak değerlendirme neticesinde izin verilir.

Kadın konukevleri bakım hizmeti değil geçici barınma hizmeti vermektedir. Kadın konukevi hizmetlerinin en iyi şekilde yürütülebilmesine amacına yönelik olarak hazırlanan programların ve işbölümünü yerine getirmek üzere, kadınlar kullanımlarında olan mekânların temizliğine katkı sağlar.  Ancak idare tarafından hizmet alan kadınların hastalık ve engellik durumu göz önünde bulundurulur.

Konukevine kabulünü isteyen kadınlar il müdürlüğüne, ŞÖNİM’e, benzeri görevleri yapan kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili yönlendirici birimlerine veya kolluğa başvurabilirler. Kadınların konukevine doğrudan başvuruları kabul edilemez. Konukevine kişisel olarak yapılan başvurular ŞÖNİM’e yönlendirilir. Konukevine kabulde kadınlardan herhangi bir belge istenmez. Konukevi yönetimi, resmi kimlik belgesi olmayan kadınların kimlik belgesi edinme işlemlerine destek olur.

Konukevinde kalma süresi, kadının ilk kabul birimine kabul tarihinden itibaren altı aydır. Kalış süresi, kadınların güçlenme süreci değerlendirilerek gerekli hallerde uzatılır. Uzatma süresi, sosyal çalışmacı ile çocuğu var ise çocuk gelişimcinin görüşü alınarak, değerlendirme komisyonu tarafından belirlenir.

Kadın konukevi hizmetinden yararlanmakta iken kendi istekleri doğrultusunda ayrılan kadınlara ve varsa beraberindeki çocuklarına, yapılan değerlendirme ve ihtiyaçları doğrultusunda Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları ile belediyeler tarafından ekonomik destek, rehberlik ve danışmanlık hizmeti, iş ve meslek edindirme kurslarına katılmasına yönelik yönlendirme, psiko-sosyal ve ekonomik sorunlarının çözümünde yardım ve danışmanlık, adli yardım hizmetlerine ulaşılabilirliğini sağlamak amacıyla hukuki destek sağlanmaktadır.

Ayrıca kadın ve beraberindeki çocukları için İl Müdürlüklerimiz kanalıyla, il ve ilçelerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarından, özellikle can güvenliği riski nedeniyle başka ile nakil edilen kadın ve çocuklarının ulaşım giderleri başta olmak üzere acil olarak ihtiyaç duyulan farklı giderlerin yanı sıra kira yardımı, ev eşyası yardımı gibi destekler de verilmektedir.

Bunun yanı sıra 6284 sayılı Kanun kapsamında şiddet mağduruna yönelik olarak geçici maddi yardım yapılması yönünde mülki idare amirliği ve aile mahkemesi hâkimliği tarafından karar verilebilir. Söz konusu makamlara bu yönde karar verilmesi istemiyle Bakanlık birimleri talepte bulunabilmektedir.

6284 Sayılı Kanun kapsamında gerekli olması halinde, korunan mağdurun çocukları varsa çalışma yaşamına katılımını desteklemek üzere kreş desteği tedbiri uygulanmakta ve ihtiyacın devam etmesi halinde yeni tedbir kararı alınarak 4 aylık süre 4’er aylık periyodlar halinde uzatılabilmektedir.

Bunun yanı sıra “Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri İle Özel Çocuk Kulüplerinin Kuruluş ve İşleyiş Esasları Hakkında Yönetmeliği”n 50. Maddesi kapsamında; Kuruluşların kapasitelerinin yüzde üçü, il müdürlüğünce tespit edilecek çocukların ücretsiz yararlanması için ayrılmaktadır. Ücretsiz kontenjan kapsamında ekonomik gücü yeterli olmayan ailelerin çocukları ile ekonomik güçlük içindeki anne veya babası vefat etmiş çocuklar, tek ebeveyni ile yaşayan çocuklar, engelli ebeveyni olan çocuklar, kadın konukevinde bulunan veya ayrılan kadınların çocukları düzenlenecek sosyal inceleme raporuna göre kreş desteğinden faydalanabilmektedir.

(Bakınız: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/04/20150430-4.htm)

12 yaş üstü erkek çocuğu olan ya da engelli çocuğu olan şiddet mağduru kadınların çocukları ile birlikte, kadın konukevinin fiziki imkânlarına göre uygun bir bölümde barınmaları sağlanmaktadır. Binada ayrı bir bölüm olmaması halinde çocukların, aynı ilde bulunan Bakanlığımız Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü’ne bağlı olan yaşına uygun bir kuruluş da barınmaları sağlanmakta ya da ilde kamu kurumlarına ait tesislerde anne ile birlikte barınmaları sağlanmaktadır

Kadın konukevi hizmetinden yararlanmakta iken kendi istekleri doğrultusunda ayrılan kadınlara ve varsa beraberindeki çocuklarına yapılan değerlendirme sonucunda; kadın ve beraberindeki çocukları için mevzuat kapsamında verilen desteklerin yanı sıra İl Müdürlüklerimiz kanalıyla, il ve ilçelerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarından, özellikle can güvenliği riski nedeniyle başka ile nakil edilen kadın ve çocuklarının ulaşım giderleri başta olmak üzere acil olarak ihtiyaç duyulan farklı giderlerin yanı sıra kira yardımı, ev eşyası yardımı gibi destekler de verilmektedir.

BİMER, CİMER ve KSGM ’den dilekçe başvurusu ile bilgi alınabilir

Kadına yönelik anlık şiddet/istismar varsa Alo 183 Hattı olarak vaka hakkında detaylı bilgileri alarak emniyet veya jandarma birimlerine telefon ile durum iletilmektedir. Eş zamanlı olarak vakanın bulunduğu ildeki Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerinde görevli Acil Müdahale Ekip Sorumluları ile irtibata geçilerek vaka ona da bildirilmektedir. Kolluk birimleri ve Acil Müdahale Ekip Sorumluları işbirliği halinde vakaya acil müdahale etmektedir. Sonrasında vaka hakkında detaylı sosyal inceleme yapılarak kadının uygun sosyal hizmet modelinden faydalanması sağlanmaktadır. 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında koruyucu veya önleyici tedbir kararları alınmaktadır. (Örneğin kadının geçici korunma altına alınması, barınma imkanı sağlanması, geçici maddi yardım yapılması, çocuğu varsa kreş desteği sağlanması, kimlik bilgilerinin gizlenmesi gibi koruyucu tedbir kararları veya eşinin evden uzaklaştırılması, silahı varsa kolluğa teslim etmesi vb. önleyici tedbir kararları alınmaktadır. Her vaka kendi özelinde değerlendirilmekte olup, hangi kadın hakkında hangi tedbirlerin alınacağı sosyal inceleme raporu ile belirlenmektedir.)

6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun yürürlüğe konularak yasal altyapı güçlendirilmiş, kurumsal hizmet birimlerinin geliştirilmesi konusunda önemli adımlar atılmıştır. Bu kapsamda Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri (ŞÖNİM) hizmet vermeye başlamıştır. Bu merkezlerde şiddet mağduruna yönelik “barınma hizmeti, geçici maddi yardım, rehberlik ve danışmanlık hizmetleri, hayati tehlikenin bulunması halinde geçici koruma altına alınmasının takibi ve izlenmesi, kreş yardımı, hukuki destek, tıbbi destek, istihdama yönelik destek, eğitim-öğretim konusunda destek” gibi konularda hizmetler sunulmaktadır.

22 Mart 2018 itibariyle, 68 İlde hizmetlerini sürdüren Şiddet Önleme ve İzleme Merkezlerinin (ŞÖNİM), 81 ilde yaygınlaştırılması faaliyetleri sürdürülmektedir. ŞÖNİM bulunmayan illerde ise koruyucu ve önleyici hizmetler Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri tarafından gerçekleştirilmektedir.

Bakanlığımıza bağlı kadın konukevlerinde fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik şiddet mağduru kadınlar ve beraberindeki çocuklarına ihtiyaç halinde süreli barınma hizmeti verilerek gerekli koruyucu önleyici hizmetlerden faydalanması sağlanır. Kadın konukevlerinden hizmet alan kadınların durumlarının, aileleri ya da eşleri ile olan anlaşmazlıklarının incelenmesi ve sorunlarının giderilmesine yönelik mesleki çalışmalar yapılmaktadır. Söz konusu kadın ve beraberindeki çocuklarına doğrudan ya da ilgili kurumlara yönlendirmek suretiyle güvenlik, danışmanlık, tıbbi destek, geçici maddi yardım, kreş, mesleki eğitim kursu, grup çalışmaları, sosyal, sanatsal ve sportif faaliyetler vb. alanlarda destek sunulmaktadır.

Şiddet mağduru kadın ve beraberindeki çocukların öncelikle güvenliklerinin sağlanması, ekonomik, hukuki, sosyal ve psikolojik açıdan desteklenmesi ve güçlendirilmesi esastır. ŞÖNİM’lerde hizmetin etkin bir biçimde sunumunda sosyal çalışmacı, psikolog, çocuk gelişimcisi, sosyolog ve psikolojik ve rehberlik danışmanlık bölümü mezunu meslek elemanları yarı zamanlı/tam zamanlı görev yapmaktadır. ŞÖNİM’lerde şiddet mağduru ve beraberindeki çocuklar ile görüşme yapılması, raporların hazırlanması, uygun görülen hizmetlerin sunumu ile sorunun çözümüne ilişkin rehberlik hizmetlerinin ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla koordineli bir biçimde yürütülmesi ve sonuçların izlenmesi sağlanmaktadır. Ayrıca hâkimin isteği üzerine; kişinin geçmişi, ailesi, çevresi, eğitimi, kişisel, sosyal, ekonomik ve psikolojik durumu hakkında ayrıntılı sosyal araştırma raporu hazırlanmaktadır.

Bakanlığımıza bağlı kadın konukevlerinden hizmet alan kadınlara; kadın konukevlerinde görevli meslek elemanları (Psikolog, Sosyal Çalışmacı v.b) tarafından gerekli psiko-sosyal destek verilmekte olup, ihtiyaç duyulması halinde devlet ve üniversite hastanelerinin psikiyatri servislerinden destek sağlanmaktadır. Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlükleri ve Sosyal Hizmet Merkezleri, ŞÖNİM’lerin bulunmadığı yerlerde şiddete mağdurlarına yönelik danışmanlık, rehberlik ve sosyal destek hizmetleri vermektedir.

ŞÖNİM'ler, şiddetin önlenmesi ile koruyucu ve önleyici tedbirlerin etkin bir biçimde uygulanmasına yönelik güçlendirici ve destekleyici danışmanlık, rehberlik, yönlendirme ve izleme hizmetlerinin verildiği, yeterli ve gerekli personelin görev yaptığı ve tercihen kadın personelin istihdam edildiği, çalışmaların yedi gün yirmi dört saat esasına göre yürütüldüğü merkezlerdir. İllerde ŞÖNİM teşkilatlanması tamamlanıncaya kadar Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri Hakkında Yönetmelik kapsamında kendilerine verilen görevler İl Müdürlükleri tarafından yürütülmektedir.

ŞÖNİM’lerde şiddetin önlenmesi ile koruyucu ve önleyici tedbirlerin etkin olarak uygulanmasına yönelik izleme çalışmaları yapılır ve destek hizmetleri verilir. Bu kapsamda psiko-sosyal destek hizmeti, hukuki destek hizmeti, eğitim ve mesleki destek hizmeti, sağlık destek hizmeti, ekonomik destek hizmeti ile önleyici hizmetler doğrudan ya da ilgili kurum ve kuruluşlara yönlendirme suretiyle sunulmaktadır.

Kadının ve ailenin korunması sürecinde disiplinler arası bir yaklaşımla çalışmaların yürütülmesi ve ilgili tüm tarafların sürecin içinde yer alması büyük önem arz etmektedir. Ancak, konuya ilişkin yürütülecek çalışmalarda koordinasyon Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın sorumluluğundadır.

Şiddet veya şiddet uygulanma tehlikesinin varlığı hâlinde herkes bu durumu resmi makam veya mercilere ihbar edebilir. İhbarı alan kamu görevlileri bu Kanun kapsamındaki görevlerini gecikmeksizin yerine getirmek ve uygulanması gereken diğer tedbirlere ilişkin olarak yetkilileri haberdar etmekle yükümlüdür.

Koruyucu tedbir kararı verilebilmesi için, şiddetin uygulandığı hususunda delil veya belge aranmaz. Önleyici tedbir kararı geciktirilmeksizin verilir. Bu kararın verilmesi, 6284 sayılı Kanunun amacını gerçekleştirmeyi tehlikeye sokabilecek şekilde geciktirilemez. Asılsız beyan sonrası mağdur olan/olduğunu düşünen taraf 6284 Sayılı Kanun kapsamında Aile Mahkemelerine 15 gün içerisinde başvurarak itiraz ve tedbirin kaldırılması talebinde bulunabilir.

Hukuki destek hizmeti, Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri Hakkında Yönetmeliğin 7’nci maddesi çerçevesinde, şiddet mağduruna ve beraberindeki çocuklarına Kanun kapsamında gerekli hukuki desteğin sağlanması veya baroların ilgili birimlerine yönlendirme yapılması ile müdahil olunan davaların takibi şeklinde gerçekleştirilmektedir.

Boşanma davası açmak isteyen ya da boşanma davası devam eden ancak maddi koşulları bir avukatın hukuki danışmanlığından yararlanamayan kadınlar, adliyeler bünyesinde ya da barolarda kurulu adli yardım bürolarına yönlendirilmektedir. Adli yardım talepleri kabul edildiğinde, boşanma davasına ilişkin harç ve masraflar HMK’nın ilgili maddesi çerçevesinde devlet tarafından karşılanmaktadır. Bu hizmetlerin yerine getirilmesinde koordinasyon ŞÖNİM tarafından sağlanır.

Boşanma davası açmak isteyen ya da boşanma davası devam eden ancak maddi koşulları bir avukatın hukuki danışmanlığından yararlanamayan kadınlar, adliyeler bünyesinde ya da barolarda kurulu adli yardım bürolarına yönlendirilmektedir. Adli yardım talepleri kabul edildiğinde, boşanma davasına ilişkin harç ve masraflar HMK’nın ilgili maddesi çerçevesinde devlet tarafından karşılanmaktadır. Bu hizmetlerin yerine getirilmesinde koordinasyon ŞÖNİM tarafından sağlanır.

Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı bünyesinde kurulu elektronik izleme sistemi altyapısı ve elektronik kelepçe cihazlarının kullanıldığı sistem ile şiddet uygulayan ve şiddet mağduru hakkında verilen tedbir kararları eşzamanlı olarak izlenebilmektedir.Ankara ve İzmir illerinde başlayan pilot uygulama Antalya, Bursa, İstanbul ve Gaziantep illerinde yaygınlaştırılmış olup bahsi geçen illerde uygulanmaktadır.

6284 sayılı kanun kapsamında, Şiddet mağdurunun elektronik kelepçe uygulamasından yararlanabilmesi uygulama yapılan illerde hâkim takdirindedir. Aile Mahkemesi hâkimi tarafından, yine hâkim takdir ettiği belirli sürelerle verilen karar ildeki ŞÖNİM ve Kolluk birimine bildirilmekte, ŞÖNİM koordinasyonunda Kolluk birimi tarafından, Denetimli Serbestlik Müdürlüğü ile irtibata geçilerek şiddet uygulayana elektronik kelepçe takılması, mağdura da mağdur cihazı verilerek bilgilenmesi sağlanmaktadır.

6284 sayılı Kanun kapsamında öngörülen koruyucu tedbir kararlarına hükmedilebilmesi için delil ve belge aranmaz. Bu kapsamda, kişi konukevinden yararlanmayı talep ediyorsa, darp cebir raporunun temin edilmesi şart koşulmamaktadır.

Şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan kadınlar, çocuklar, aile bireyleri ve tek taraflı ısrarlı takip mağduru olan kişiler hakkında 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında tedbir kararı talep edilebilir. Koruyucu tedbir kararlarına "şiddet mağdurları" lehine, talebi halinde delil ve belge aranmadan karar verilebilir. Önleyici tedbir kararları, mağdurun yeniden şiddete uğramasını önlemek için "şiddet uygulayanlar hakkında" verilen kararlardır.

Şiddet: Kişinin, fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik açıdan zarar görmesiyle veya acı çekmesiyle sonuçlanan veya sonuçlanması muhtemel hareketleri, buna yönelik tehdit ve baskıyı ya da özgürlüğün keyfî engellenmesini de içeren, toplumsal, kamusal veya özel alanda meydana gelen fiziksel, cinsel, psikolojik, sözlü veya ekonomik her türlü tutum ve davranışları kapsamaktadır.

Şiddet mağdurları ve şiddet uygulayanlar hakkında, istem üzerine veya resen verilecek tedbir kararları Aile Mahkemesi Hâkimleri, mülkî amirler ve gecikmesinde sakınca bulunan hallerde kolluk görevlileri tarafından verilebilmektedir.

• Şiddet mağduru hakkında mülki amir tarafından aşağıdaki tedbir kararı verilebilir;
• Kendisine ve gerekiyorsa beraberindeki çocuklara, bulunduğu yerde veya başka bir yerde uygun barınma yeri sağlanması.
• Diğer kanunlar kapsamında yapılacak yardımlar saklı kalmak üzere geçici maddi yardım yapılması.
• Psikolojik, meslekî, hukukî ve sosyal bakımdan rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilmesi.
• Hayatî tehlikesinin bulunması hâlinde, ilgilinin talebi üzerine veya resen geçici koruma altına alınması.
• Gerekli olması hâlinde, korunan kişinin çocukları varsa çalışma yaşamına katılımını desteklemek üzere kreş imkânının sağlanması.

Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde ilgili kolluk amirlerince aşağıdaki koruyucu tedbir kararları verilebilir;

• Kendisine ve gerekiyorsa beraberindeki çocuklara, bulunduğu yerde veya başka bir yerde uygun barınma yeri sağlanması.
• Hayatî tehlikesinin bulunması hâlinde, ilgilinin talebi üzerine veya resen geçici koruma altına alınması.

Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde ilgili kolluk amirlerince aşağıdaki önleyici tedbir kararları verilebilir;

• Şiddet mağduruna yönelik olarak şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmaması.
• Müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhâl uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis edilmesi.
• Korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve işyerine yaklaşmaması.
• Gerekli görülmesi hâlinde korunan kişinin, şiddete uğramamış olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve kişisel ilişki kurulmasına ilişkin hâller saklı kalmak üzere çocuklarına yaklaşmaması.

Şiddet mağduru hakkında hakim tarafından aşağıdaki koruyucu tedbir kararı verilebilir;

• İşyerinin değiştirilmesi.
• Kişinin evli olması hâlinde müşterek yerleşim yerinden ayrı yerleşim yeri belirlenmesi.
• Korunan kişinin talebi üzerine tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulması.
• Korunan kişi bakımından hayatî tehlikenin bulunması ve bu tehlikenin önlenmesi için diğer tedbirlerin yeterli olmayacağının anlaşılması hâlinde ve ilgilinin aydınlatılmış rızasına dayalı olarak kimlik ve ilgili diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesi, gizlenmesi.

Şiddet uygulayan hakkında Hakim tarafından aşağıdaki önleyici tedbir kararı verilebilir;

• Şiddet mağduruna yönelik olarak şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunmaması.
• Müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhâl uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis edilmesi.
• Korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve işyerine yaklaşmaması.
• Çocuklarla ilgili daha önce verilmiş bir kişisel ilişki kurma kararı varsa, kişisel ilişkinin refakatçi eşliğinde yapılması, kişisel ilişkinin sınırlanması ya da tümüyle kaldırılması.
• Gerekli görülmesi hâlinde korunan kişinin, şiddete uğramamış olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve kişisel ilişki kurulmasına ilişkin hâller saklı kalmak üzere çocuklarına yaklaşmaması.
• Korunan kişinin şahsi eşyalarına ve ev eşyalarına zarar vermemesi.
• Korunan kişiyi iletişim araçlarıyla veya sair surette rahatsız etmemesi.
• Bulundurulması veya taşınmasına kanunen izin verilen silahları kolluğa teslim etmesi.
• Silah taşıması zorunlu olan bir kamu görevi ifa etse bile bu görevi nedeniyle zimmetinde bulunan silahı kurumuna teslim etmesi.
• Korunan kişilerin bulundukları yerlerde alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmaması ya da bu maddelerin etkisinde iken korunan kişilere ve bunların bulundukları yerlere yaklaşmaması, bağımlılığının olması hâlinde, hastaneye yatmak dâhil, muayene ve tedavisinin sağlanması.
• Bir sağlık kuruluşuna muayene veya tedavi için başvurması ve tedavisinin sağlanması.

Şiddet uygulayan, aynı zamanda ailenin geçimini sağlayan yahut katkıda bulunan kişi ise hâkim, şiddet mağdurunun yaşam düzeyini göz önünde bulundurarak talep edilmese dahi tedbir nafakasına hükmedebilir.

Gerekli bulunması hâlinde, tedbir kararı ile birlikte talep üzerine veya resen, korunan kişi ve diğer aile bireylerinin kimlik bilgileri veya kimliğini ortaya çıkarabilecek bilgileri ve adresleri ile korumanın etkinliği bakımından önem taşıyan diğer bilgileri, tüm resmi kayıtlarda gizli tutulur.

Tedbir kararı ilk defasında en çok altı ay için verilebilir. Ancak şiddet veya şiddet uygulanma tehlikesinin devam edeceğinin anlaşıldığı hâllerde, resen, korunan kişinin ya da Bakanlık veya kolluk görevlilerinin talebi üzerine tedbirlerin süresinin veya şeklinin değiştirilmesine, bu tedbirlerin kaldırılmasına veya aynen devam etmesine karar verilebilir.

Koruyucu tedbir kararı verilebilmesi için, şiddetin uygulandığı hususunda delil veya belge aranmaz. Önleyici tedbir kararı, geciktirilmeksizin verilir. Bu kararın verilmesi, bu Kanunun amacını gerçekleştirmeyi tehlikeye sokabilecek şekilde geciktirilemez.

Talep hâlinde ilgililere kişisel eşya ve belgelerinin kolluk marifetiyle teslimi sağlanır.

Bu Kanun hükümlerine göre verilen kararlara karşı tefhim veya tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde ilgililer tarafından aile mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz mercii kararını bir hafta içinde verir. İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir.

Korunan kişinin geçici koruma altına alınmasına ilişkin koruyucu tedbir kararı ile şiddet uygulayan hakkında verilen önleyici tedbir kararlarının yerine getirilmesinden, hakkında koruyucu veya önleyici tedbir kararı verilen kişilerin yerleşim yeri veya bulunduğu ya da tedbirin uygulanacağı yer kolluk birimi görevli ve yetkilidir.

6284 sayılı Kanun kapsamında hükmedilmiş koruyucu ve önleyici tedbir kararları ilgilisine tebliğ edilir, ancak tedbir kararının ilgililere tefhim veya tebliğ edilmemesi, kararın uygulanmasına engel teşkil etmez.

6284 sayılı Kanun hükümlerine göre verilen tedbir kararlarının uygulanmasında hâkim kararı ile teknik araç ve yöntemler kullanılabilir. Ancak, bu suretle, kişilerin ses ve görüntüleri dinlenemez, izlenemez ve kayda alınamaz. Söz konusu yöntem, Ankara, Antalya, Bursa, Gaziantep, İstanbul ve İzmir illerinde "Kadına Yönelik Şiddetle Mücadelede Teknik Yöntemlerle Takip Sistemlerinin Kullanılmasına Yönelik Pilot Uygulama" olarak kullanılmaktadır.

6284 sayılı Kanun hükümlerine göre hakkında tedbir kararı verilen şiddet uygulayan, bu kararın gereklerine aykırı hareket etmesi hâlinde, fiili bir suç oluştursa bile ihlal edilen tedbirin niteliğine ve aykırılığın ağırlığına göre hâkim kararıyla üç günden on güne kadar zorlama hapsine tabi tutulur. Zorlama hapsine ilişkin kararlar, Cumhuriyet başsavcılığınca yerine getirilir. Tedbir kararının gereklerine aykırılığın her tekrarında, ihlal edilen tedbirin niteliğine ve aykırılığın ağırlığına göre zorlama hapsinin süresion beşgünden otuz güne kadardır. Ancak zorlama hapsinin toplam süresi altı ayı geçemez.

Zorlama hapsinin toplam süresi altı ayı geçemez.

• Hâkimin isteği üzerine; kişinin geçmişi, ailesi, çevresi, eğitimi, kişisel, sosyal, ekonomik ve psikolojik durumu ile diğer kişiler ve toplum açısından taşıdığı risk hakkında ayrıntılı sosyal araştırma raporu hazırlanmaktadır.
• İlgili makam veya merci tarafından istenilmesi hâlinde, tedbirlerin uygulanmasının sonuçları ve ilgililer üzerindeki etkilerine dair rapor hazırlanmaktadır.
• Şiddet uygulayan kişinin öfke kontrolü, stresle başa çıkma, şiddeti önlemeye yönelik farkındalık sağlayarak tutum ve davranış değiştirmeyi hedefleyen eğitim ve rehabilitasyon programlarına katılmasına yönelik faaliyetlerde bulunulmaktadır.
• Alkol, uyuşturucu, uçucu veya uyarıcı madde bağımlılığının ya da ruhsal bozukluğunun olması hâlinde, bir sağlık kuruluşunda muayene veya tedavi olmasına yönelik faaliyetlerde bulunulmaktadır.
• Meslek edindirme kurslarına katılmasına yönelik faaliyetlerde bulunulmaktadır.
• Şiddet mağduru ile şiddet uygulayana yönelik hizmetler, zorunlu hâller dışında farklı birimlerde sunulur.

Korunan kişilere barınma yeri sağlanması hâlinde de geçici maddi yardım tedbirine başvurulabilir. Ancak belirlenen tutarlar yüzde elli oranında azaltılarak uygulanır. Kadın konuk evinden yararlanan kadınlar hakkında geçici maddi yardıma hükmedilmemişse, harçlık da verilebilir.

Bu ödemeler, Bakanlık bütçesine, geçici maddi yardımlar için konulan ödenekten karşılanır. Yapılan ödemeler, şiddet uygulayandan tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde tahsil edilir. Bu şekilde tahsil edilemeyenler Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre ilgili vergi dairesi tarafından takip ve tahsil edilir.

Bu Kanun hükümlerine göre hakkında koruyucu tedbir kararı verilen kişilerden genel sağlık sigortalısı olmayan ve genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına da girmeyen veya genel sağlık sigortası prim borcu sebebiyle fiilen genel sağlık sigortasından yararlanamayan ya da diğer mevzuat hükümleri gereğince tedavi yardımından yararlanma hakkı bulunmayanlar; bu hâllerin devamı süresince gelir testine tabi tutulmaksızın genel sağlık sigortalısı sayılır.

Önleyici tedbir kararı verilen kişinin aynı zamanda rehabilitasyonunun veya tedavi edilmesinin gerekli olduğuna karar verilmesi hâlinde, genel sağlık sigortası kapsamında karşılanmayan rehabilitasyon hizmetlerine yönelik giderler ile rehabilitasyon hizmetleri kapsamında verilmesi gereken diğer sağlık hizmetlerinin giderleri Bakanlık bütçesinin ilgili tertiplerinden karşılanır.

Bakanlık, gerekli görmesi hâlinde kadın, çocuk ve aile bireylerine yönelik olarak uygulanan şiddet veya şiddet tehlikesi dolayısıyla açılan idarî, cezaî, hukukî her tür davaya ve çekişmesiz yargıya katılabilir.

Bakanlığımıza ulaşan ihbarlara ilişkin can güvenliği riski olması durumunda vakit kaybetmeden İl Müdürlüğümüz ve diğer ilgili birimlerimiz tarafından ivedilikle işlem gerçekleştirilmektedir.

6284 sayılı Kanun kapsamında korunan kişilerle ilgili olarak “İşyerinin değiştirilmesine”, “Kişinin evli olması hâlinde müşterek yerleşim yerinden ayrı yerleşim yeri belirlenmesine”, “korunan kişi bakımından hayatî tehlikenin bulunması ve bu tehlikenin önlenmesi için diğer tedbirlerin yeterli olmayacağının anlaşılması hâlinde ve ilgilinin aydınlatılmış rızasına dayalı olarak Tanık Koruma Kanunu hükümlerine göre kimlik ve ilgili diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesine” hâkim tarafından karar verilebilmektedir. Ayrıca, 6284 sayılı Kanunda şiddete maruz kalan ya da şiddete maruz kalma riski bulunan kişilerin yurt dışına yerleştirilmelerine ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır.

Yabancı uyruklu kadınlar statü ve uyruk ayrımı yapılmaksızın ülkemizde aile içi şiddet ve kadına karşı şiddet mağduru olması halinde kadın konukevi hizmetinden yararlanmaktadır.

Sıkça Sorulan Sorular'a ulaşmak için tıklayınız...